TU stuurt nieuw actieplan naar inspectie, die maandag begint met herstelonderzoek

Acht maanden had de TU Delft nodig voor een update van het actieplan. Vrijdag stuurde de TU een nieuwste versie van het zogenoemde ‘Plan for Change’ naar de Inspectie van het Onderwijs, vergezeld van de nieuwste kwartaalrapportage. Noemde de TU de eerste versie uit mei 2024 nog een ‘veranderplan’; nu heet het een ‘uitvoeringsplan’. De inspectie noemt het een actieplan, en vraagt erom nadat zij een jaar geleden wanbeheer constateerde. In het plan wil de inspectie lezen hoe de TU Delft denkt de problemen rond sociale onveiligheid op te lossen.

Het eerste ‘Plan for Change’ van vorig voorjaar scoorde bij de Inspectie van Onderwijs op 14 van de 19 criteria onvoldoende. Dit kwam grotendeels omdat het volgens haar te weinig concrete acties bevatte en te veel bleef hangen in ‘doelstellingen en richtingen’. Ook zou een gedegen analyse ontbreken en betwijfelde de inspectie de oprechtheid van de motivatie en de ‘echt concrete reflectie’ van het college van bestuur (cvb).

De TU stelde toen dat het veranderplan bedoeld was als een eerste aanzet. De inspectie gaf de TU desondanks de opdracht om te komen met een verbeterde, concretere versie. Met de kop ‘Plan for Change: de uitvoering’ lijkt de projectorganisatie te willen laten zien dat zij de oproep tot tastbaardere maatregelen ter harte neemt.

Drie prioriteiten

De nieuw verschenen tweede versie van het actieplan begint met een acht pagina’s tellende probleemanalyse van de onderliggende cultuur en het systeem op de TU Delft. Zo wordt er stilgestaan bij hiërarchische verhoudingen, afhankelijkheidsrelaties, werkdruk en een ‘gebrek aan hygiëne en transparantie’ als het gaat om het opvolgen van (klachten)procedures.

Met een referentiemeting moet de huidige stand van zaken in kaart worden gebracht

Uit die analyse vloeien ‘drie duidelijke prioriteiten’ voort: een ‘referentiemeting’, een centraal meldpunt en selectie van leidinggevenden. Op die drie maatregelen dringen de vakbonden sinds het verschijnen van het inspectierapport in maart 2024 aan. Onderwijsminister Bruins stelde daarop in november in een brief aan CNV Onderwijs dat de drie eisen ‘begrijpelijke maatregelen’ waren, en dat hij ervan uitging dat hij ze niet hoeft ‘af te dwingen’.

De referentiemeting (de vakbonden spraken van een nulmeting) moet plaatsvinden in het tweede en derde kwartaal van 2025. Daarmee moet de huidige stand van zaken in kaart wordt gebracht, los van de al bestaande medewerkersmonitor waarvan de volgende editie gepland staat voor 2027.

Geschiktheid van leidinggevenden

Het plan spreekt ook van een nieuw programma: ‘License to lead’. Hierin wordt het thema sociale veiligheid een groter onderdeel van de wervings- en selectieprocedure voor nieuwe leidinggevenden. Dit programma, ook een eis van de vakbonden, moet starten in het vierde kwartaal van 2025. Zittende leidinggevenden moeten dit jaar een module ‘Leiderschap & Sociale Veiligheid’ volgen.

Het is de bedoeling dat het eerder aangekondigde meldpunt uiterlijk eind maart wordt gelanceerd, blijkt uit de stukken. De vakbonden eisten eerder dat dit klachtenloket onafhankelijk zou worden. Daarover zijn zij de afgelopen maanden in gesprek geweest met de projectorganisatie. Of het meldpunt ook daadwerkelijk buiten de TU zal worden belegd, wordt niet duidelijk uit het uitvoeringsplan.

Ook niet helder is wat slachtoffers van sociale onveiligheid precies van het meldpunt kunnen verwachten. Wel wordt er gesproken van het overkoepelende doel om ‘benadeelden recht [te] doen en vertrouwen [te] herstellen door, waar nodig, transparante en zorgvuldige herstelmaatregelen die rekening houden met zowel individuele als organisatorische belangen’.

Begrip en ruimte

Ook andere concrete, deels toekomstige acties uit het uitvoeringsplan waren al bekend. Het gaat bijvoorbeeld om een nieuwe gedragscode, een feedbackprogramma, morele beraden, werkconferenties, de ‘Share & Care’-sessies, een nieuwe hr-visie, het inloopspreekuur en de inmiddels afgeronde reeks Mindlab-voorstellingen.

De TU vraagt de inspectie wederom om  ‘begrip en ruimte’. “Het blijft maatwerk dat zich niet eenvoudig in een actieplan laat vertalen en om een stapsgewijze omslag van de organisatie vraagt.” Of de inspectie zich daarin kan vinden, zal blijken uit haar oordeel. Wanneer dat volgt, is niet bekend. Op het eerste actieplan reageerde de inspectie na anderhalve maand.

Wat wel snel begint, namelijk maandag 3 februari, is het herstelonderzoek van de inspectie, aangekondigd in haar vernietigende rapport dat elf maanden geleden verscheen. Aan de hand van dit nieuwe onderzoek oordeelt de inspectie of de TU Delft erin is geslaagd om de zorg voor haar medewerkers voldoende te verbeteren. De resultaten daarvan volgen in het najaar, aldus de inspectiewoordvoerder. Ook laat hij weten dat de inspectie niet op zoek is naar melders van sociale onveiligheid. Dat was bij het eerste onderzoek wel het geval. ‘Signalen die binnenkomen’ worden wel meegenomen.

Dilemma’s

Maandag begint eveneens een bewustwordingscampagne met de titel ‘Acceptable? Or not?’. Het is de bedoeling dat op spiegels op de campus stickers met dilemma’s en een qr-code te zien zijn. De dilemma’s hebben te maken met sociale veiligheid, de qr-code leidt naar de webpagina over het onderwerp. Ook lanceert de TU een podcast over sociale veiligheid.