Helft TU-studenten heeft vertrouwen in goede afhandeling melding ongewenst gedrag

Eind juni publiceerde Delta de uitkomsten van een onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag onder TU-studenten. Hoewel ruim twee derde van de ondervraagde studenten antwoordde seksueel grensoverschrijdend gedrag mee te maken tijdens de studietijd, bleek maar een klein deel van de slachtoffers dit bij een vertrouwenspersoon, studieadviseur, docent of andere medewerker van de universiteit te hebben gemeld. Van de studenten die tegen hun wil (orale) seks hadden, meldde meer dan 80 procent dit niet. Bij de andere vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag ligt dit percentage nog hoger: 95 procent.

• Er zijn veel manieren waarop mensen de seksuele grenzen van anderen overschrijden. Dat kan digitaal gebeuren, bijvoorbeeld via seksueel getinte opmerkingen op social media of ongepaste beelden zoals dickpics. Of verbaal: bijvoorbeeld catcalling (seksueel getinte grappen of opmerkingen over iemands seksuele voorkeur of uiterlijk). Veel studenten maken ook fysiek grensoverschrijdend gedrag mee. Denk aan ongewenst aanraken of zoenen, bijvoorbeeld tijdens het uitgaan. Maar ook verkrachting komt voor.

Verschillende redenen
Waarom zo weinig studenten melding maken, heeft verschillende redenen (zie grafiek). Sommige respondenten zeggen het gevoel te hebben zelf verantwoordelijk te zijn (‘Ik twijfelde aan mezelf, was het misschien mijn eigen schuld?’), schamen zich voor wat er is gebeurd, vinden het niet serieus genoeg om te melden (‘Ik dacht dat dit ‘gewoon’ iets was wat je als meisje kan overkomen’) of hebben het idee dat melden geen nut heeft (‘Ik heb niet het gevoel dat er iets mee gedaan wordt, waardoor het mij meer frustreert dan helpt’).

Wie op de TU melding wil maken van grensoverschrijdend gedrag kan daarvoor (onder andere) terecht bij de vertrouwenspersoon of studieadviseur. Zij brengen je, als jij dat wilt, in contact met de afdeling Integrale Veiligheid. Zij begeleiden studenten bij het doen van aangifte wanneer zij slachtoffer zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

• Lees hier meer over welke hulp de TU aanbiedt bij ongewenst gedrag

Toch weten weinig studenten die weg te vinden. Bijna de helft (46 procent) van de respondenten weet niet waar ze grensoverschrijdend gedrag kunnen melden of hoe zij op de universiteit een officiële klacht over grensoverschrijdend gedrag kunnen indienen (71 procent).
Wel verwacht 86 procent van de respondenten dat de TU gevallen van grensoverschrijdend gedrag onderzoekt. Ruim de helft van de studenten (53,5 procent) heeft vervolgens vertrouwen in een zorgvuldige afhandeling door de universiteit. 40 procent heeft dat niet en 6,5 procent weet het niet.

Het verhaal van Merel
Het vertrouwen van Merel (achternaam bekend bij de redactie) kreeg vijf jaar geleden een flinke knauw. Tijdens een eerstejaarsweekend van haar studie maakte zij grensoverschrijdend gedrag mee. Zij heeft Delta de details van het verhaal verteld, maar ook gevraagd om die om redenen van herleidbaarheid niet te publiceren.

Naderhand vertelde ze dit aan het bestuur van de studievereniging. “Zij gingen er fantastisch mee om, stonden voor mij klaar en de betreffende persoon – een ouderejaars student – werd twee weken geschorst. Het vervelende was dat die persoon zei dat het niet was gebeurd. Het was zijn woord tegen het mijne. Omdat ik geen zin had in verdere discussie heb ik geen aangifte gedaan. Integrale Veiligheid is daarna een onderzoek gestart en werd ik uitgenodigd voor een gesprek.”

“Dat was een heel nare ervaring. De vrouw aan wie ik mijn verhaal vertelde geloofde mij overduidelijk niet. Ze had – vermoed ik – eerst met hem gesproken en het leek alsof ze haar conclusies al had getrokken. Ik was 18, eerstejaars op de TU en zat tegenover een medewerker die mij niet geloofde en mij naar mijn idee de schuld probeerde te geven.

Ze had juist open moeten luisteren, maar had op basis van haar gesprek met hem al een beeld van mij gevormd. Met vrienden heb ik het na afloop over dit gesprek gehad, maar ik wist niet of en waar ik hierover een klacht kon indienen bij de TU.”

‘Ik was 18 en zat tegenover een medewerker die mij niet geloofde’

Het onderzoek werd uiteindelijk afgesloten door gebrek aan bewijs. Hoewel Merel niet te spreken is over de afdeling Integrale Veiligheid, prijst ze de aanpak van haar studievereniging. “De studievereniging heeft het jaar daarop confidential mentors aangesteld. Dat zijn vertrouwenspersonen binnen de studievereniging die een speciale training hebben gevolgd en beschikbaar zijn om mee te praten.”

Vorig jaar zat ze zelf in het bestuur van de studievereniging en werkte ze aan trainingen en een gedragscode voor mentoren die meegaan met het eerstejaarsweekend. “Het is belangrijk dat zij zich bewust zijn van de machtsverhouding die er is ten opzichte van jongerejaars. Ook is er volop aandacht voor inclusiviteit voor vrouwen, lhbtiqa+-studenten en internationale studenten door middel van inclusiviteitslunches, een veilige ontmoetingsplek waar studenten ervaringen met elkaar kunnen delen.”

Volgens Merel is het daarom belangrijk dat we op de TU niet alleen over dingen praten, maar op een gegeven moment ook concrete stappen ondernemen. “Alleen zo zorgen we ervoor dat de universiteit voor alle studenten een inclusieve en veilige omgeving is.”

Reactie Integrale Veiligheid
De afdeling Integrale Veiligheid laat via projectmanager Patrick Sittrop weten het erg vervelend te vinden dat Merel het zo heeft ervaren. “Integrale Veiligheid heeft een andere blik op hoe de situatie is gegaan. Wij vinden het belangrijk om uiterst zorgvuldig met deze meldingen om te gaan en gaan daarom in het belang van alle betrokkenen niet in op individuele casuïstiek. Als Merel daar behoefte aan heeft, gaan we graag nog eens met haar in gesprek om beter te begrijpen waarom we hier een verschillend beeld van hebben.”

“Grensoverschrijdend gedrag is uiteraard nooit toelaatbaar. De TU moet een veilige plek zijn waar je je welkom voelt en waar je erop mag vertrouwen dat je jezelf mag zijn. Helaas is die veilige omgeving ook bij ons weleens in het gedrang. In dat geval kun je altijd bij iemand terecht om hier in vertrouwen over te praten. Als jij denkt dat er sprake is van ongewenst gedrag, houd het dan niet voor je, maar maak het bespreekbaar, ook als getuige.”

• Delta sprak met Patrick Sittrop (Integrale Veiligheid) en Rivka van Mastrigt (TU Delft Integrity Office) over welke ondersteuning de TU biedt bij ongewenst gedrag. Waar kun je als student terecht en hoe ziet dat proces eruit? Lees het interview hier.

Waar kun je terecht voor hulp?

• Heb jij een ongewenste seksuele ervaring meegemaakt en wil je daarover praten? Bij Centrum Seksueel Geweld  staan specialisten voor je klaar. Je kunt gratis en anoniem chatten of bellen met 0800-0188.
• Het kan prettig zijn om er eerst met een leeftijdsgenoot over te praten, dat voelt misschien minder ‘eng’ dan een volwassene. Bijvoorbeeld met een vriend of met de confidentional advisor van je studievereniging.
• Ook de TU Delft biedt ondersteuning. Je kunt hiervoor contact opnemen met de vertrouwenspersoon of je studieadviseur.
• Zij kunnen je, als jij dat wilt, in contact brengen met de afdeling Integrale Veiligheid. Zij begeleiden studenten bij het doen van aangifte wanneer zij slachtoffer zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
• Ook kan je worden doorverwezen naar de studentenpsychologen. Zij bieden kortdurende begeleiding aan van maximaal drie gesprekken. Is er behoefte aan langdurige hulp, dan verwijzen zij je door naar de huisarts of een psycholoog buiten de TU. Je mag ook altijd op eigen initiatief contact opnemen met de studentenpsychologen als je daar behoeft aan hebt.
• Je kunt contact opnemen met je eigen huisarts of de Studentengezondheidszorg (SGZ). Mocht de huisarts in het weekend niet aanwezig zijn, dan kun je (in Delft) contact opnemen met de huisartsenpost via (015)2511930. Meer informatie hierover op de website.
• Omdat een op de tien studenten te maken krijgt met seksuele intimidatie is de kans groot dat jij misschien iemand een luisterend oor biedt. In dat geval is het fijn om te weten hoe je het beste kunt reageren. Het belangrijkste is dat je kalm blijft. Als jij de rust bewaart kan de ander zijn of haar verhaal doen. Meer gesprekstechnieken vind je in de #metoo gespreksetiquette.