Hoe en waar maak je melding van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?

Als je als student (of medewerker) slachtoffer bent van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag kun je daarvan melding maken bij de TU Delft. Bij zie kun je hiervoor terecht en wat gebeurt er met jouw melding? Delta vroeg het Rivka van Mastright (Integrity Office) en Patrick Sittrop (Integrale Veiligheid).

1. Bij wie klop je aan als je slachtoffer bent van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?
Sittrop: “Dat hangt af van de situatie. Als er geen angst is dat iemand jou of anderen direct in gevaar brengt, raden we je aan om eerst met een vertrouwenspersoon te praten. Een vertrouwenspersoon is goed bekend met alle TU-regelingen. Heb jij een goede band met de studieadviseur dan kun je uiteraard ook daar terecht. Is er sprake van een acute dreiging, dan kun je contact opnemen met de afdeling Integrale Veiligheid. Je kunt daarvoor ook bellen met het TU-noodnummer: +31 15 278 8888.”
Van Mastrigt: “Als je wordt geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag van een medestudent of een medewerker dan is het bovenal belangrijk dat je hier niet mee blijft rondlopen. Zoiets bespreekbaar maken kan heel moeilijk zijn. Een laagdrempelige voorziening voor hulp en advies is het eerdergenoemde team vertrouwenspersonen. Zij staan voor je klaar om naar je te luisteren en je te ondersteunen. Ook als je getuige bent geweest van een vervelend voorval, kun je met hen contact opnemen.”

2. Behandelt de TU alleen meldingen van incidenten die op de campus hebben plaatsgevonden?
Sittrop: “Nee, ook als je slachtoffer bent van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag dat buiten de campus plaatsvond kun je bij de TU terecht. Een vertrouwenspersoon, studieadviseur of de afdeling Integrale Veiligheid kan je vervolgens verder adviseren. Denk aan het doen van aangifte of advies over psychologische begeleiding. Wil je dat de universiteit een onderzoek instelt naar de gebeurtenis, dan is het belangrijk dat zowel slachtoffer en dader een duidelijke link met de TU hebben. Anders is verder onderzoek door de universiteit onmogelijk.”

3. Wat gebeurt er nadat ik melding heb gemaakt van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?
Sittrop: “Als er sprake is van directe onveiligheid dan kan de afdeling Integrale Veiligheid samen met de collega’s van campusbeveiliging en de meldkamer aanvullende maatregelen treffen. Die maatregelen zijn afhankelijk van de situatie, maar denk aan extra aanwezigheid van beveiliging, specifieke instructies voor de TU-meldkamer wanneer het slachtoffer belt of in uitzonderlijke gevallen het uitreiken van een noodknop waarmee je direct de meldkamer kunt bereiken.
Daarnaast raden we studenten altijd aan om met een vertrouwenspersoon te praten. Soms komt het voor dat een student iets heel heftigs heeft meegemaakt zoals een verkrachting, dan kan het heel naar zijn om hier steeds over te moeten praten. Om dit te voorkomen kan een vertrouwenspersoon (alleen met toestemming van de student) met ons een voorgesprek voeren. Dan zorgen wij ervoor dat, mocht er sprake zijn van een officiële klacht of onderzoek, het slachtoffer niet nog een keer de gebeurtenis hoeft te herleven.”

4. Hoe doet de TU onderzoek naar (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?
Sittrop: “Als er sprake is van overtreding van de wet, bijvoorbeeld bij verkrachting, stalking, aanranding of intimidatie, word je (meestal) geadviseerd om aangifte te doen bij de politie. Dankzij goede contacten bij de politie kan de TU een student hierin begeleiden, bijvoorbeeld door een vrouwelijke agent of vertrouwde wijkagent de aangifte op te laten nemen.
Wanneer er sprake is van een onveilige situatie op de campus, of daarbuiten, denk aan gebeurtenissen tussen studenten tijdens een studiereis, doet de universiteit soms ook zelf onderzoek. Dit is afhankelijk van de situatie, de wens van het slachtoffer, de aard van de beschuldiging, het risico dat de beschuldigde meer slachtoffers maakt en of de politie misschien zelf al onderzoek doet. Het TU-onderzoek waar nodig uitgevoerd door een extern onderzoeksbureau. De onderzoekers zijn specialisten, vaak met een politieachtergrond. Zij voeren gesprekken met slachtoffer en beschuldigde en mogelijk ook met getuigen. Op basis hiervan stellen wij een advies op dat wij voorleggen aan de faculteit.

5. Kun je ook anoniem een melding maken?
Sittrop: “Een onderzoek instellen op basis van een anonieme klacht of melding is lastig, omdat we het slachtoffer altijd zelf moeten spreken. Ook de beschuldigde heeft recht om zichzelf te verdedigen in een onderzoek en hij/zij moet dan wel weten waar het precies om gaat. In bepaalde situaties kunnen we wel adviseren. Een studieadviseur of vertrouwenspersoon kan in dat geval namens jou met ons in gesprek gaan.”

6. Ik heb een klacht over de afhandeling van mijn melding. Waar kan ik terecht?
Sittrop: “Je kunt hiervoor terecht bij het centraal klachtenloket voor studenten. Het klachtenloket valt onder Education and Student Affairs (ESA) en wordt beheerd door het team van studentdecanen. Op basis van de inhoud van jouw klacht bepaalt de decaan hoe en door wie jouw klacht het beste kan worden afgehandeld. Meestal is dat de directeur onderwijszaken van de betreffende faculteit. Mocht je het niet eens zijn met deze uitkomst, dan kun je contact opnemen met de ombudsman voor studenten.”

7. Wie is er verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het beleid rondom (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?
Van Mastrigt: “Het Integrity Office is verantwoordelijk voor de coördinatie van het beleid en alle activiteiten op het gebied van integriteit en het omzetten van de TU-gedragscode van papier naar praktijk. Deze code bevat ook een integriteitsverklaring, met daarin gedragsregels waarvan verwacht wordt dat iedereen zich eraan houdt. Ook staat in dit document wat de verantwoordelijkheden van medewerkers, studenten, gasten en de universiteit zelf zijn. Daarnaast is het Integrity Office verantwoordelijk voor het borgen van de kwaliteit, professionaliteit en diversiteit van het team vertrouwenspersonen, vaak het eerste aanspreekpunt bij meldingen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
Goed om te weten is dat het Integrity Office geen meldpunt is, maar we kunnen studenten en medewerkers wel helpen met vragen hebben over integriteitskwesties. We kijken dan mee en voorzien je van advies. Dit kan variëren van het aanbieden van een dilemmasessie tot een brainstorm over het toepassen van de gedragscode.”

8. Op welke manieren wordt er gewerkt om van de universiteit een zo veilig mogelijke plek te maken?
Van Mastright: “Het Integrity Office werkt samen met verschillende afdelingen aan een sociaal veilig werk- en studieklimaat waar iedereen zich thuis voelt. Zo werken we met ESA bijvoorbeeld samen aan het Study Climate programma. Ook helpen we bij de organisatie van eenmalige en terugkerende initiatieven waarbij de focus ligt op bewustwording. Zo is er elk jaar aandacht voor veiligheid tijdens de OWee en waren we betrokken bij de How are U week, de Week van de Veiligheid en theatervoorstellingen zoals het Time Out Café.
Op dit moment werken we ook aan het structureel opzetten van trainingen en intervisiesessies voor vertrouwenscontactpersonen bij verenigingen. Het studentenleven kan een rollercoaster aan ervaringen zijn. Vertrouwenscontactpersonen helpen medestudenten door te luisteren naar hun ervaringen, denken mee over passende hulp en verwijzen door naar de juiste contactpersonen voor verdere ondersteuning.”

Waar kun je terecht voor hulp?

• Heb jij een ongewenste seksuele ervaring meegemaakt en wil je daarover praten? Bij Centrum Seksueel Geweld  staan specialisten voor je klaar. Je kunt gratis en anoniem chatten of bellen met 0800-0188.
• Het kan prettig zijn om er eerst met een leeftijdsgenoot over te praten, dat voelt misschien minder ‘eng’ dan een volwassene. Bijvoorbeeld met een vriend of met de confidentional advisor van je studievereniging.
• Ook de TU Delft biedt ondersteuning. Je kunt hiervoor contact opnemen met de vertrouwenspersoon of je studieadviseur.
• Zij kunnen je, als jij dat wilt, in contact brengen met de afdeling Integrale Veiligheid. Zij begeleiden studenten bij het doen van aangifte wanneer zij slachtoffer zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
• Ook kan je worden doorverwezen naar de studentenpsychologen. Zij bieden kortdurende begeleiding aan van maximaal drie gesprekken. Is er behoefte aan langdurige hulp, dan verwijzen zij je door naar de huisarts of een psycholoog buiten de TU. Je mag ook altijd op eigen initiatief contact opnemen met de studentenpsychologen als je daar behoeft aan hebt.
• Je kunt contact opnemen met je eigen huisarts of de Studentengezondheidszorg (SGZ). Mocht de huisarts in het weekend niet aanwezig zijn, dan kun je (in Delft) contact opnemen met de huisartsenpost via (015)2511930. Meer informatie hierover op de website.
• Omdat een op de tien studenten te maken krijgt met seksuele intimidatie is de kans groot dat jij misschien iemand een luisterend oor biedt. In dat geval is het fijn om te weten hoe je het beste kunt reageren. Het belangrijkste is dat je kalm blijft. Als jij de rust bewaart kan de ander zijn of haar verhaal doen. Meer gesprekstechnieken vind je in de #metoo gespreksetiquette.