De TU Delft is momenteel op zoek naar een nieuwe vicerector magnificus, na het vertrek van Rob Mudde. Helaas zullen studenten en medewerkers geen betekenisvolle invloed hebben in dit proces, dus we kunnen alleen speculeren: wie zal het deze keer zijn?
Voor een student die zich zorgen maakt over de invloed van de fossiele industrie in de academische wereld, is het duidelijk wie het niet kan zijn – of beter gezegd, wie het niet zou moeten zijn: nog een lobbyist voor de fossiele industrie. Dat zegt niet alleen het gezond verstand, maar ook het advies over samenwerking met de fossiele industrie dat het college van bestuur (cvb) zegt te zullen volgen.
Dit rapport van de morele beraadkamer (sectie 6.2 – 6) stelt: ‘Zorg ervoor dat de medewerkers over de morele competentie beschikken om te kunnen deelnemen aan een moreel beraad over samenwerking met de fossiele-brandstofindustrie.’ Het zegt ook (sectie 5.2 – 5) dat ‘Een opvolger van de moreel beraadkamer kan het college van bestuur, faculteiten en medewerkers adviseren en ondersteunen bij beslissingen over samenwerking met de fossiele-brandstofindustrie […], Beslissingen over samenwerking met de fossiele-brandstofindustrie moet het college van bestuur nemen’ Hieruit volgt logischerwijs dat het cvb moreel competent moet zijn op dit onderwerp, wat betekent dat er geen belangenconflicten mogen zijn.
Je kunt moeilijk echte verandering bewerkstelligen als de mensen die beslissingen nemen die verandering in de weg staan
Het is eenvoudig te betogen dat de morele competentie van het huidige cvb twijfelachtig is. Tim van der Hagen is rector magnificus, voorzitter van het cvb én lid van de raad van commissarissen van gasdistributiebedrijf Gasunie, wat per definitie een belangenconflict is (naast een ongekende concentratie van macht in één individu). Is het toeval dat, in tegenstelling tot andere universiteiten, het gesprek over de samenwerking met de fossiele industrie begon met de veronderstelling dat banden niet zouden worden verbroken? Ook los van de persoonlijke band met de fossiele industrie is het moeilijk om de morele competentie van Tim van der Hagen te verdedigen. Kijk naar de reeks mislukkingen op het gebied van sociale veiligheid dit jaar, waaronder de dreiging om zowel de Inspectie van het Onderwijs als het nieuwsplatform van TU Delft aan te klagen. Het is moeilijk om echte verandering te bewerkstelligen als de mensen die beslissingen nemen juist degenen zijn die deze veranderingen in de weg staan.
Het rapport over samenwerking met de fossiele industrie maakt echte verandering mogelijk. Het belangrijkste is dat het rapport stelt dat partners op een zwarte lijst kunnen komen vanwege mensenrechtenschendingen (aanbeveling 3) en concludeert dat ‘[…] de besproken dilemma’s gelden net zo goed voor andere samenwerking met derden. Het gaat dan bijvoorbeeld ook om samenwerking met de chemische industrie, defensie, of partijen die zelf intensief met de fossiele brandstofindustrie samenwerken’. De TU Delft verdient een moedige leiding die dit rapport op de meest ambitieuze manier kan uitvoeren.
Alleen, onze rector houdt koppig vast aan zijn functie en de raad van toezicht weigert hem te ontslaan. Kunnen we dan in ieder geval enkele basale eisen stellen aan het nieuwe lid van het college van bestuur? We verdienen een vicerector die niet in verleden of heden betaald werd of wordt door de fossiele brandstofindustrie (of de defensie-industrie, nu we het er toch over hebben), iemand die de universiteit niet als een bedrijf leidt als ware hij of zij een CEO, en zeker niet iemand wiens pogingen om de sociale veiligheid te verbeteren continu als ‘onvoldoende’ worden beoordeeld.
Immers, het rapport over fossiele samenwerkingen kan het begin zijn van echte verandering, maar alleen als iemand daar van bovenaf op aandringt. Hoewel duidelijke richtlijnen voor fossiele samenwerkingen nog ver weg lijken, is het duidelijk dat degene die daarover beslist niet geassocieerd mag zijn met de fossiele brandstofindustrie. Deze conclusie ligt voor de hand, maar helaas is het cvb er niet aan gebonden. Het is aan studenten en medewerkers om de cvb-leden verantwoordelijk te houden en te pleiten voor verandering.
Comments are closed.