Zaalopvulling zijn

In 2022 stonden de hogescholen en universiteiten te juichen omdat er structureel meer geïnvesteerd zou worden. Het bestuursakkoord dat toen getekend werd, beloofde dat er tien jaar lang meer geld naar het hoger onderwijs zou gaan. Een verkiezingsronde later is het juichen verstomd. In plaats daarvan wordt er geprotesteerd en gestaakt tegen de voorgenomen bezuinigingen.

Deze bezuinigingen gaan ongetwijfeld effect hebben op de onderwijskwaliteit. Het doet de colleges geen goed als docenten zich zorgen maken over de toekomst van hun onderzoek, of door een nog hogere werkdruk nauwelijks tijd hebben om het onderwijs goed voor te bereiden. Minder budget voor ondersteunende medewerkers en studentassistenten verhoogt die werkdruk enkel. En dat is als het onderwijs al doorgaat; om de kosten te drukken worden namelijk studies opgeheven en faculteiten samengevoegd. Dat betreft vooral kleinere studies en vakken, terwijl het onderwijs in mijn ervaring juist daar het beste is.

Weinig is zo vervelend als een nutteloos college

Voorlopig zullen de meeste colleges nog niet verdwijnen, maar ik verwacht dat de kwaliteit ervan wel achteruit gaat. Niet omdat docenten en professoren dat willen, maar omdat ze niet genoeg tijd en ruimte hebben om het goed voor te bereiden. Weinig is zo vervelend als een nutteloos college, waar je enkel als zaalopvulling dient. En met de bezuinigingen neemt de kans op dit soort colleges toe. Dan kun je maar beter wat afleiding zoeken. Het lijkt mij handig om voor de zekerheid een lijstje achter de hand te hebben om die zinloze uurtjes te vullen. Hier zijn alvast vijf opties:

1) Weemoedig oude studiegidsen doorscrollen. Weet je nog toen je geowetenschappen kon studeren aan de Vrije Universiteit? Toen de Universiteit Utrecht nog religiewetenschappen gaf? Toen de Universiteit Leiden nog African Studies aanbood?

2) Online shoppen. Als je er dan toch zit, kun je net zo goed een nieuwe jurk uitzoeken. Voor de jongste generatie studenten is er weer een basisbeurs, dus dat geeft iets meer financiële ruimte. Als je straks weinig hebt geleerd, maar wél goed gekleed bent, is dat ten minste iets.

3) Een taal leren met Duolingo. Talenstudies verdwijnen – zoals Duits, Frans, islam en Arabisch, Italiaans, Keltisch bij de Universiteit Utrecht – of worden samengevoegd zoals aan de Universiteit Leiden waar Frans, Duits en Italiaans opgaan in de bachelor Europese talen en culturen. Dan maar zelfstandig aan de slag.

4) Solliciteren op een van de studentassistentfuncties die nog over zijn. Zorg dat je er snel bij bent, want er zijn maar weinig vacatures. En je moet het geluk hebben dat het vak nog bestaat. Maar goed, als je aangenomen wordt, kan het erg leuk en leerzaam zijn. En je kan gelijk leren hoe je moet omgaan met een te hoge werkdruk. #lifeskills

5) De serie Suits op Netflix kijken. Een serie over de rechtspraak lijkt misschien geen voor de hand liggende keuze, maar als het hoger onderwijs de staat aanklaagt wegens het breken van het bestuursakkoord, zit je ineens midden in de actualiteit. Bonusvoordeel, de studenten achter je kunnen meteen meekijken. Hoeven zij zich ook niet te vervelen.

Zo amuseren we onszelf wel – maar uiteindelijk volgen we het liefst colleges waarbij we geen afleiding nodig hebben. En dat is ook het onderwijs dat docenten het liefste geven. Maar dat vraagt iets wat nu juist ontbreekt: investering.