Een satire op de Nederlandse samenleving en met name het koningshuis. Dat bieden de tweehonderd pagina’s van de nieuwste roman van ex-hoogleraar prof.dr.ir. F.H. Kreuger.
Elektrotechnicus Kreuger ging in 1993 met emeritaat, maar zit sindsdien niet stil. Vorig jaar concipieerde hij een schelmenroman, ‘de Nachtwacht op Avontuur%, dit maal waagde hij zich aan een satire: ‘Hoog!spanning’.
Wie het boek openslaat en de inhoudsopgaaf bekijkt, zal zware kost verwachten. De vier delen van het boek heten respectievelijk Oorlog, Wapenstilstand, Tegenaanval en Vrede. Maar geen nood: er vallen geen doden. Het verhaal is luchtig en vermakelijk. In het hoge noorden van Zweden bevindt zich het kleine vorstendom Svea. Zo klein dat het op geen enkele kaart voorkomt. Gebukt onder dit gebrek aan erkenning bedenken de sveanen een stoutmoedig plan: verklaar de Hollanders de oorlog en dwing ze vervolgens tot het vormen van een Holland-Svea dubbelmonarchie.
Op slinkse wijze weten ze de computer van het Hollandse elektriciteitsbedrijf binnen te dringen en de stekker van het hele land eruit te trekken. Overstromingen, honger en ziekte zijn het gevolg. Maar zoals de inhoudsopgaaf doet vermoeden slaan de Hollanders terug. Dit gaat nogal onbeholpen want beide landen, met name hun regeringen, worden bevolkt door een bonte stoet half-idioten en incapabele niksnutten die blunder op blunder stapelen. Niks gaat zoals het moet gaan en de uiteindelijke vrede berust in zekere zin op toeval.
De opzet doet denken aan de moeder van alle satires, ‘Gulliver’s travels’: aan de werkelijke wereld wordt een fantasie-aspect toegevoegd. Dat is in het geval van het verzonnen land Svea heel functioneel maar het is onduidelijk waarom Kreuger in plaats van over Nederland spreekt over het graafschap Holland. In koningin Hendrika en kroonprins Hendrik Jan herkennen we onmiddellijk Beatrix en Willem Alexander en de steden Opperdam en Zuiderdam hadden net zo goed Amsterdam en Rotterdam genoemd kunnen worden. Satire vereist een zekere subtiliteit, hier ligt het er allemaal iets te dik bovenop.
Volgens de achterflap gaat het om ‘een satire op onze menselijke samenleving%, hetgeen het tot méér zou maken dan ‘een grappig verhaal alleen%.
Het probleem is misschien dat Kreuger met te veel aspecten van de menselijke samenleving de draak wil steken. Zo is daar de machtswellust van regeringsfunctionarissen, het minderwaardigheidscomplex van kleine landen, de grootheidswaan van Nederland, het gesteggel rond het liefdesleven van Willem Alexander, het onbenul van leidinggevenden en de vrijheidsmoraal van zigeuners. Dan in de marge ook nog wat moderne muziek, racisme en universiteitsperikelen. Door de bomen zien we het bos niet meer.
De sexuele moraal van de sveanen krijgt ook zo%n onevenredige nadruk. Op ‘midsomar’ eindigt iedereen bij elkaar in bed, en koning Sven wordt geregeld wakker naast weer iemand anders uit zijn staf van hofdames. Zijn dochter Viljamin (Willemijn) en kroonprins Hendrik-Jan worden in een seconde smoorverliefd en sexen er vervolgens op los. Dat is voor die vrijgevochten noorderlingen blijkbaar heel gewoon, maar het verhaal wordt er niet mee geholpen.
Bij vlagen is het boek oubollig, een manco waar ook ‘de Nachtwacht op Avontuur% aan leidt.Daarbij is Kreugers satire van het plaagstoterige soort, niet echt venijnig. Satire vanuit de luie stoel. Kreuger schrijft zijn persoonlijke kleine irritaties van zich af, maar ach, al te serieus moeten we het allemaal niet nemen. En daarmee valt eigenlijk de bodem onder zijn verhaal weg. Wanneer iemand een mop vertelt en van tevoren zegt dat deze niet leuk is, kun je hem dat later niet verwijten. Zo zit het ook met dit boek. Kreuger heeft geen pretenties, en daarmee maait hij elke criticus het gras voor de voeten weg. Dat pretentieloze blijkt al uit de achterflaptekst: ‘Een vrolijk boek; een boek om bij te grinniken als je het leest.% Meer dan af en toe grinniken zul je inderdaad niet doen, maar aangezien dat alles is wat de schrijver beoogt, is Hoog!spanning een geslaagd boekje te noemen.
,
Elektrotechnicus Kreuger ging in 1993 met emeritaat, maar zit sindsdien niet stil. Vorig jaar concipieerde hij een schelmenroman, ‘de Nachtwacht op Avontuur%, dit maal waagde hij zich aan een satire: ‘Hoog!spanning’.
Wie het boek openslaat en de inhoudsopgaaf bekijkt, zal zware kost verwachten. De vier delen van het boek heten respectievelijk Oorlog, Wapenstilstand, Tegenaanval en Vrede. Maar geen nood: er vallen geen doden. Het verhaal is luchtig en vermakelijk. In het hoge noorden van Zweden bevindt zich het kleine vorstendom Svea. Zo klein dat het op geen enkele kaart voorkomt. Gebukt onder dit gebrek aan erkenning bedenken de sveanen een stoutmoedig plan: verklaar de Hollanders de oorlog en dwing ze vervolgens tot het vormen van een Holland-Svea dubbelmonarchie.
Op slinkse wijze weten ze de computer van het Hollandse elektriciteitsbedrijf binnen te dringen en de stekker van het hele land eruit te trekken. Overstromingen, honger en ziekte zijn het gevolg. Maar zoals de inhoudsopgaaf doet vermoeden slaan de Hollanders terug. Dit gaat nogal onbeholpen want beide landen, met name hun regeringen, worden bevolkt door een bonte stoet half-idioten en incapabele niksnutten die blunder op blunder stapelen. Niks gaat zoals het moet gaan en de uiteindelijke vrede berust in zekere zin op toeval.
De opzet doet denken aan de moeder van alle satires, ‘Gulliver’s travels’: aan de werkelijke wereld wordt een fantasie-aspect toegevoegd. Dat is in het geval van het verzonnen land Svea heel functioneel maar het is onduidelijk waarom Kreuger in plaats van over Nederland spreekt over het graafschap Holland. In koningin Hendrika en kroonprins Hendrik Jan herkennen we onmiddellijk Beatrix en Willem Alexander en de steden Opperdam en Zuiderdam hadden net zo goed Amsterdam en Rotterdam genoemd kunnen worden. Satire vereist een zekere subtiliteit, hier ligt het er allemaal iets te dik bovenop.
Volgens de achterflap gaat het om ‘een satire op onze menselijke samenleving%, hetgeen het tot méér zou maken dan ‘een grappig verhaal alleen%.
Het probleem is misschien dat Kreuger met te veel aspecten van de menselijke samenleving de draak wil steken. Zo is daar de machtswellust van regeringsfunctionarissen, het minderwaardigheidscomplex van kleine landen, de grootheidswaan van Nederland, het gesteggel rond het liefdesleven van Willem Alexander, het onbenul van leidinggevenden en de vrijheidsmoraal van zigeuners. Dan in de marge ook nog wat moderne muziek, racisme en universiteitsperikelen. Door de bomen zien we het bos niet meer.
De sexuele moraal van de sveanen krijgt ook zo%n onevenredige nadruk. Op ‘midsomar’ eindigt iedereen bij elkaar in bed, en koning Sven wordt geregeld wakker naast weer iemand anders uit zijn staf van hofdames. Zijn dochter Viljamin (Willemijn) en kroonprins Hendrik-Jan worden in een seconde smoorverliefd en sexen er vervolgens op los. Dat is voor die vrijgevochten noorderlingen blijkbaar heel gewoon, maar het verhaal wordt er niet mee geholpen.
Bij vlagen is het boek oubollig, een manco waar ook ‘de Nachtwacht op Avontuur% aan leidt.Daarbij is Kreugers satire van het plaagstoterige soort, niet echt venijnig. Satire vanuit de luie stoel. Kreuger schrijft zijn persoonlijke kleine irritaties van zich af, maar ach, al te serieus moeten we het allemaal niet nemen. En daarmee valt eigenlijk de bodem onder zijn verhaal weg. Wanneer iemand een mop vertelt en van tevoren zegt dat deze niet leuk is, kun je hem dat later niet verwijten. Zo zit het ook met dit boek. Kreuger heeft geen pretenties, en daarmee maait hij elke criticus het gras voor de voeten weg. Dat pretentieloze blijkt al uit de achterflaptekst: ‘Een vrolijk boek; een boek om bij te grinniken als je het leest.% Meer dan af en toe grinniken zul je inderdaad niet doen, maar aangezien dat alles is wat de schrijver beoogt, is Hoog!spanning een geslaagd boekje te noemen.
Elektrotechnicus Kreuger ging in 1993 met emeritaat, maar zit sindsdien niet stil. Vorig jaar concipieerde hij een schelmenroman, ‘de Nachtwacht op Avontuur%, dit maal waagde hij zich aan een satire: ‘Hoog!spanning’.
Wie het boek openslaat en de inhoudsopgaaf bekijkt, zal zware kost verwachten. De vier delen van het boek heten respectievelijk Oorlog, Wapenstilstand, Tegenaanval en Vrede. Maar geen nood: er vallen geen doden. Het verhaal is luchtig en vermakelijk. In het hoge noorden van Zweden bevindt zich het kleine vorstendom Svea. Zo klein dat het op geen enkele kaart voorkomt. Gebukt onder dit gebrek aan erkenning bedenken de sveanen een stoutmoedig plan: verklaar de Hollanders de oorlog en dwing ze vervolgens tot het vormen van een Holland-Svea dubbelmonarchie.
Op slinkse wijze weten ze de computer van het Hollandse elektriciteitsbedrijf binnen te dringen en de stekker van het hele land eruit te trekken. Overstromingen, honger en ziekte zijn het gevolg. Maar zoals de inhoudsopgaaf doet vermoeden slaan de Hollanders terug. Dit gaat nogal onbeholpen want beide landen, met name hun regeringen, worden bevolkt door een bonte stoet half-idioten en incapabele niksnutten die blunder op blunder stapelen. Niks gaat zoals het moet gaan en de uiteindelijke vrede berust in zekere zin op toeval.
De opzet doet denken aan de moeder van alle satires, ‘Gulliver’s travels’: aan de werkelijke wereld wordt een fantasie-aspect toegevoegd. Dat is in het geval van het verzonnen land Svea heel functioneel maar het is onduidelijk waarom Kreuger in plaats van over Nederland spreekt over het graafschap Holland. In koningin Hendrika en kroonprins Hendrik Jan herkennen we onmiddellijk Beatrix en Willem Alexander en de steden Opperdam en Zuiderdam hadden net zo goed Amsterdam en Rotterdam genoemd kunnen worden. Satire vereist een zekere subtiliteit, hier ligt het er allemaal iets te dik bovenop.
Volgens de achterflap gaat het om ‘een satire op onze menselijke samenleving%, hetgeen het tot méér zou maken dan ‘een grappig verhaal alleen%.
Het probleem is misschien dat Kreuger met te veel aspecten van de menselijke samenleving de draak wil steken. Zo is daar de machtswellust van regeringsfunctionarissen, het minderwaardigheidscomplex van kleine landen, de grootheidswaan van Nederland, het gesteggel rond het liefdesleven van Willem Alexander, het onbenul van leidinggevenden en de vrijheidsmoraal van zigeuners. Dan in de marge ook nog wat moderne muziek, racisme en universiteitsperikelen. Door de bomen zien we het bos niet meer.
De sexuele moraal van de sveanen krijgt ook zo%n onevenredige nadruk. Op ‘midsomar’ eindigt iedereen bij elkaar in bed, en koning Sven wordt geregeld wakker naast weer iemand anders uit zijn staf van hofdames. Zijn dochter Viljamin (Willemijn) en kroonprins Hendrik-Jan worden in een seconde smoorverliefd en sexen er vervolgens op los. Dat is voor die vrijgevochten noorderlingen blijkbaar heel gewoon, maar het verhaal wordt er niet mee geholpen.
Bij vlagen is het boek oubollig, een manco waar ook ‘de Nachtwacht op Avontuur% aan leidt.Daarbij is Kreugers satire van het plaagstoterige soort, niet echt venijnig. Satire vanuit de luie stoel. Kreuger schrijft zijn persoonlijke kleine irritaties van zich af, maar ach, al te serieus moeten we het allemaal niet nemen. En daarmee valt eigenlijk de bodem onder zijn verhaal weg. Wanneer iemand een mop vertelt en van tevoren zegt dat deze niet leuk is, kun je hem dat later niet verwijten. Zo zit het ook met dit boek. Kreuger heeft geen pretenties, en daarmee maait hij elke criticus het gras voor de voeten weg. Dat pretentieloze blijkt al uit de achterflaptekst: ‘Een vrolijk boek; een boek om bij te grinniken als je het leest.% Meer dan af en toe grinniken zul je inderdaad niet doen, maar aangezien dat alles is wat de schrijver beoogt, is Hoog!spanning een geslaagd boekje te noemen.
Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?
delta@tudelft.nl
Comments are closed.