Pro-Palestijnse activisten over brief rectoren: ‘Cvb spreekt niet namens alle studenten en medewerkers’

In de zaterdag gepubliceerde brief schrijven de rectoren dat alle bestaande visies rond het conflict in Gaza de ruimte moeten krijgen. Mede daarom willen ze hun banden met Israëlische instellingen niet heroverwegen of verbreken. ‘Sowieso zullen wij nooit banden met een heel land verbreken’, is te lezen. ‘Dit overwegen wij enkel als de Rijksoverheid ons dit dwingend oplegt of adviseert, zoals bij Rusland het geval was.’ Wel voegen ze toe dat ‘dat wij onze zusterinstellingen aanspreken als kernwaarden geschonden worden’, en of dat ze zich ervan ‘distantiëren als zo’n gesprek niet mogelijk blijkt’.

Demonstraties

De pro-Palestina-protesten die al maandenlang op Nederlandse universiteiten worden georganiseerd, komen ook voorbij in de brief. ‘De laatste weken zijn enkele van deze protesten aan de universiteiten ontaard in bezettingen, provocaties, geweld en vernielingen. Dit betreuren wij ten zeerste.’ Overigens noemen de rectoren de ‘vraag achter de protesten legitiem’.

Ook op de TU Delft eisen activisten al langere tijd dat de banden met Israëlische universiteiten en onderzoekinstellingen worden verbroken. Studenten hebben daar sinds donderdag 23 mei een tentenkamp en bezetten op maandag 3 juni een deel van de dag de faculteit Mechanical Engineering (ME). Aan de faculteitsbezetting maakte de politie ‘s avonds op hardhandige manier een einde, waarna negentien demonstranten werden gearresteerd.

Teleurstelling

Het tentenkamp tussen de Library en de Aula is er nog steeds. Activist Michael Parent vindt de brief teleurstellend. “Tim van der Hagen heeft al een standpunt ingenomen. Dat geeft aan dat een eventueel moreel beraad niks gaat doen”, zegt hij. Parent verwijst hiermee naar een belofte die het cvb eind mei deed om een moreel beraad te organiseren over Gaza. Bovendien, aldus Parent, ‘maakt dit duidelijk dat het bestuur niet namens een groot deel van de studenten en medewerkers spreekt en niet met een inhoudelijke reactie komt’.

‘Er was geen sprake van hevig verzet’

In hun ingezonden brief doen de rectoren een beroep op academische vrijheid: ‘De vrijheid om te kunnen onderzoeken, na te denken en te debatteren, ook als dat schuurt met onze en andermans diepste overtuigingen.’ Die academische vrijheid en het voeren van een academisch is ‘juist in de huidige situatie van het grootste belang’, aldus de rectoren. Eind vorig jaar zei Van der Hagen juist dat ‘demonstraties, banners en uitspraken waar mensen aanstoot aan kunnen nemen omdat ze kwetsend zijn of als kwetsend kunnen worden ervaren’ niet thuishoren op de campus.

Aangifte

De TU Delft deed na de bezetting van de faculteit ME aangifte van geweld, huisvredebreuk en vernieling. Volgens een intranetbericht zouden gebouwen zijn beklad met verf en moesten colleges worden verzet. Op welke manier er sprake zou zijn van geweld, kon een universiteitswoordvoerder maandag niet precies zeggen. Na enig doorvragen antwoordt hij dat demonstranten bij hun arrestatie zich ‘dusdanig verzetten dat er sprake is van geweld’.

Parent bestrijdt dat. “Er was geen sprake van hevig verzet. Er waren hoogstens mensen die niet meewerkten met hun eigen arrestatie, maar je bent als demonstrant ook niet verplicht om dat te doen.” Parent noemt de uitleg van de woordvoerder bovendien opmerkelijk. “Bij geweld tijdens arrestaties zou de politie aangifte moeten doen en niet de TU. We hebben hier van de politie niks over gehoord.”

Delta was niet bij de arrestaties aanwezig, wel was er een verslaggever van Alaraby Television bij, dat is een mediaplatform voor Arabische jongeren. In een video is te zien dat de politie demonstranten bij de ingang van de faculteit wegtrekt en studenten met een hand over neus en mond naar buiten duwt. Ook werken twee agenten een activist tegen de grond.

Lockheed Martin

Eind vorige week zette de TU Delft een nieuwsbericht online waarin het cvb zegt transparant te willen zijn over waarom het samenwerkt met de defensie-industrie. Hierin gaat het in op de banden met het Amerikaanse bedrijf Lockheed Martin omdat ‘actievoerders specifiek kritiek [hebben] geuit op de samenwerking’.

Pro-Palestina-demonstranten keerden zich niet alleen tegen deze, maar ook tegen andere samenwerkingen, zoals die met Airbus en Thales. Op de vraag waarom de universiteit alleen Lockheed Martin noemt, zegt een woordvoerder dat ‘dit bedrijf vaker naar voren komt in demonstraties en brieven en mails aan het cvb dan andere bedrijven’. De woordvoerder wilde geen inzage geven in de brieven of mails waaruit dit zou blijken.

Voor de rechter

Begin juni kwam een nieuwe website online die laat zien welke banden Nederlandse onderwijsinstellingen hebben met Israëlische instellingen en bedrijven. Volgens die site, academiccomplicity.nl, zit de TU Delft onder meer met dertig anderen in een consortium dat betere vleugels voor vliegen op de korte afstand ontwikkelt. Dit gebeurt onder leiding van Airbus Defence and Space en ook een Israëlisch ruimtevaartbedrijf doet eraan mee.

De website is onder meer van de pro-Palestijnse mensenrechtenorganisatie The Rights Forum, die universiteiten voor de rechter daagt om inzage te krijgen in de contacten met Israëlische en ‘pro-Israëlische’ organisaties. Hoewel de TU Delft eerder zei zelf met een overzicht te zullen komen van samenwerkingen met Israëlische instellingen en bedrijven, heeft het tot nu toe alleen een link naar een Europese website over EU-samenwerkingen gepubliceerd.

Brief als reactie

De actievoerders van het Delftse tentenkamp hebben op maandag 10 juni samen met die van tentenkampen op andere universiteiten een brief naar Trouw gestuurd, die door Delta is ingezien. Hierin zeggen ze te blijven demonstreren totdat de universiteiten hun banden hebben verbroken. ‘Politiegeweld, ontruimingen, tijdrekken met commissies, het bewust verkeerd voorstellen van onze acties en eisen in een universiteitswijde email of een opiniestuk, niks kan en zal ons stoppen. We gaan door totdat u uw zgn. “zusterinstellingen” en andere partners verantwoordelijk houdt voor hun medeplichtigheid aan Israëls schendingen van de mensenrechten van Palestijnen.’

Of Trouw de brief daadwerkelijk zal publiceren, is nog niet bekend.