Opnieuw hard rapport over werkdruk en ongewenst gedrag op universiteiten

Dat staat in het ‘Arbo in Bedrijf onderzoeksrapport Psychosociale Arbeidsbelasting universiteiten’ dat op dinsdag 14 mei is verschenen. De Arbeidsinspectie heeft op veertien publieke universiteiten interviews gehouden met medewerkers van personeelsvertegenwoordigingen en vertrouwenspersonen. Daarnaast zijn de aanwezige arbozorgdocumenten geanalyseerd. Ook is een online enquête gehouden onder het wetenschappelijk en onderwijzend personeel die negenduizend keer is ingevuld.

Deelrapport TU Delft

Volgens een woordvoerder zijn er onder de universiteiten geen uitzonderingen en gelden de constateringen voor alle veertien. De colleges van bestuur en de personeelsmedezeggenschapsorganen krijgen deze week een deelrapport over de eigen instelling. Een woordvoerder van de TU Delft laat weten dat het college van bestuur voornemens is dit deelrapport openbaar te maken.

De algemene constateringen van de Arbeidsinspectie lijken op die van de Onderwijsinspectie over de TU Delft. Zo schrijft de Arbeidsinspectie dat de problemen met werkdruk en ongewenst gedrag al langer bekend zijn, maar dat de universiteiten er niet in slagen deze structureel aan te pakken.  “Maatregelen zijn vooral gericht op het individu en onvoldoende op het wegnemen van de onderliggende oorzaken.” Maatregelen die er zijn, zijn bovendien vaak niet bekend bij medewerkers.

Stevige conclusies

De Arbeidsinspectie noemt haar eigen conclusies in een bericht op haar website ‘stevig’. Zo ervaart ruim 70 procent van de werknemers meer dan incidenteel stress als gevolg van werkdruk. Ze blijken ‘structureel belast [..] met meer taken en verantwoordelijkheden dan waarvoor zij zijn aangesteld’. “De belangrijkste oorzaken van werkdruk volgens werknemers zijn regel- en verantwoordingsdruk, prestatiedruk, ambities en de wijze waarop het onderzoek en onderwijs wordt gefinancierd.”

Van de respondenten zegt 54 procent in de afgelopen twee jaar zelf ongewenst gedrag te hebben ervaren. 69 procent ziet dat collega’s last hebben van dit gedrag. Pesten komt het vaakst voor, gevolgd door discriminatie. Volgens de Arbeidsinspectie wijten de respondenten dat voor een groot deel aan de ‘hiërarchische structuur en prestatiedruk’.

Handhaven

Het rapport van de Arbeidsinspectie is een vervolg op eerdere onderzoeken tussen 2017 en 2021. De universiteiten krijgen tot 2025 de tijd om orde op zaken te stellen en zich te houden aan hun wettelijke zorgplicht. Lukt dat niet, dan zal de inspectie gaan handhaven. Volgens de woordvoerder gaat het dan om het opleggen van maatregelen die de universiteiten zelf hadden moeten doorvoeren.

Later meer.