Geloofwaardig beeld van historisch Delft

Vorig jaar verscheen een nieuw zicht op het zeventiende-eeuwse Delft. Ditmaal als een roman, van de Amerikaanse hedendaagse auteur Tracy Chevalier.

Toch speelt de schilderkunst van Vermeer weer de hoofdrol in dit portret van de oud-Hollandse stad aan de Schie. Het meisje met de oorbel, dat de omslag van het boek siert, is namelijk één van de andere beroemde schilderijen van Vermeer.

In haar roman brengt Chevalier het onderwerp van dit schilderij, het jonge dienstmeisje Griet, tot leven. Wie het boek dichtslaat weet hoe het kwam dat Vermeer juist dit meisje van eenvoudige komaf schilderde en waarom Griet op het doek kijkt zoals ze dat doet: met een mengeling van sensualiteit en droefheid.

Chevalier schildert in grove streken een geloofwaardig beeld van een stad in de Gouden Eeuw en werkt daarin de karakters van Griet en de leden van de huishouding van Vermeer in fijn detail uit.

Voor Delftse lezers is het boek extra interessant, omdat het verhaal zich afspeelt tegen decors die nu nog gemakkelijk zijn terug te vinden in het moderne Delftse stadsbeeld. Ook de naamgever van de onlangs weer gul uitgedeelde hoogleraarschappen aan de TU, Antoni van Leeuwenhoek, maakt zijn opwachting in het verhaal. Van Leeuwenhoek, die net als Vermeer in 1632 werd geboren en lange tijd diens stadsgenoot en vriend was, blijkt Vermeer geholpen te hebben bij diens schilderwerk. Van Leeuwenhoek had namelijk naast zijn bekende microscopen ook de ‘camera obscura’, een voorloper van de huidige fotocamera, gebouwd. Vermeer bediende zich van deze vinding om zijn driedimensionale onderwerpen beter als platte afbeelding te leren zien.

Het plot van ‘Meisje met de Parel’ is wellicht een tikje aan de zoete kant voor de grotendeels mannelijke Delftse studentenbevolking. Toch kan elke student zich met een beetje goede wil verplaatsen in het jonge meisje dat in het verhaal een aantal voor haar verdere leven cruciale beslissingen moet nemen. Terugkerend thema op zulke beslissingsmomenten is de achtpuntige ster die ook nu nog in het plaveisel van het Delftse marktplein is terug te vinden. Griet gaat dan naar de ster, kiest één van de punten en wandelt vervolgens resoluut de gekozen richting uit. Een mooie methode voor wie tijdens zijn of haar studie even de weg kwijt is.

‘Meisje met de Parel’ door Tracy Chevalier. ISBN 90 5501 857 0/ NUGI 301. Uitgeverij BZZTôH.

Euro 18,15.

Een recent in het Nederlands verschenen roman biedt Delftenaren een boeiende reis naar hun drieënhalve eeuw jongere woonplaats.

Recensie

Door: Wouter van Winden

Wie aan ‘Zicht op Delft’ denkt, denkt aan het beroemde schilderij van één van Delfts vermaardste oud-inwoners: Johannes Vermeer. Vorig jaar verscheen een nieuw zicht op het zeventiende-eeuwse Delft. Ditmaal als een roman, van de Amerikaanse hedendaagse auteur Tracy Chevalier.

Toch speelt de schilderkunst van Vermeer weer de hoofdrol in dit portret van de oud-Hollandse stad aan de Schie. Het meisje met de oorbel, dat de omslag van het boek siert, is namelijk één van de andere beroemde schilderijen van Vermeer.

In haar roman brengt Chevalier het onderwerp van dit schilderij, het jonge dienstmeisje Griet, tot leven. Wie het boek dichtslaat weet hoe het kwam dat Vermeer juist dit meisje van eenvoudige komaf schilderde en waarom Griet op het doek kijkt zoals ze dat doet: met een mengeling van sensualiteit en droefheid.

Chevalier schildert in grove streken een geloofwaardig beeld van een stad in de Gouden Eeuw en werkt daarin de karakters van Griet en de leden van de huishouding van Vermeer in fijn detail uit.

Voor Delftse lezers is het boek extra interessant, omdat het verhaal zich afspeelt tegen decors die nu nog gemakkelijk zijn terug te vinden in het moderne Delftse stadsbeeld. Ook de naamgever van de onlangs weer gul uitgedeelde hoogleraarschappen aan de TU, Antoni van Leeuwenhoek, maakt zijn opwachting in het verhaal. Van Leeuwenhoek, die net als Vermeer in 1632 werd geboren en lange tijd diens stadsgenoot en vriend was, blijkt Vermeer geholpen te hebben bij diens schilderwerk. Van Leeuwenhoek had namelijk naast zijn bekende microscopen ook de ‘camera obscura’, een voorloper van de huidige fotocamera, gebouwd. Vermeer bediende zich van deze vinding om zijn driedimensionale onderwerpen beter als platte afbeelding te leren zien.

Het plot van ‘Meisje met de Parel’ is wellicht een tikje aan de zoete kant voor de grotendeels mannelijke Delftse studentenbevolking. Toch kan elke student zich met een beetje goede wil verplaatsen in het jonge meisje dat in het verhaal een aantal voor haar verdere leven cruciale beslissingen moet nemen. Terugkerend thema op zulke beslissingsmomenten is de achtpuntige ster die ook nu nog in het plaveisel van het Delftse marktplein is terug te vinden. Griet gaat dan naar de ster, kiest één van de punten en wandelt vervolgens resoluut de gekozen richting uit. Een mooie methode voor wie tijdens zijn of haar studie even de weg kwijt is.

‘Meisje met de Parel’ door Tracy Chevalier. ISBN 90 5501 857 0/ NUGI 301. Uitgeverij BZZTôH.

Euro 18,15.