[Column] Miljoenenjacht

Om de kwaliteit van bewindslieden te verhogen moeten hun salarissen dus fors omlaag.

Nederland gaat naar schatting 7,5 miljard euro uitgeven aan de Joint Strike Fighter, de opvolger van de F-16. Dat is ruim twintig maal het bedrag dat op het hoger onderwijs wordt bezuinigd. Ooit schafte Nederland F-16’s aan ter vervanging van de Starfighters, hetgeen Benno nog een leuk zakcentje opleverde. Dat was gelukkig lang nadat de TU Delft hem een eredoctoraat had gegeven, maar dit terzijde. Welk profijt hebben we in al die jaren van onze dure F-16’s gehad? We zijn ooit laag overgevlogen bij de gekaapte trein in De Punt. En we hebben een paar maal een beetje stoer gedaan in landen waarvoor een negatief reisadvies van kracht is. Voor het geld dat al die grappen en grollen hebben gekost, kan iedere student minstens twintig jaar langer over zijn studie doen.

Straks kopen we dus opnieuw hightech jachtvliegtuigen die ontworpen en gebouwd zijn door hoog opgeleide ingenieurs. Investeren in toekomstige ingenieurs is blijkbaar minder belangrijk dan het kopen van de producten die ze nu nog maken. We betalen de gouden eieren uit de bezuinigingen op het kippenvoer.

En dan is er de missie naar Kunduz. (Opgelet: PVV retoriek aanstaande!) Geen geld voor het opleiden van slimme studenten aan Nederlandse universiteiten, maar wel geld om analfabetische Afghaanse geitenhoeders te trainen als politieagenten. Als je dan toch per se de zuurverdiende belastingcenten van hardwerkende Nederlanders moet wegsmijten, verbrand dan stapels bankbiljetten in de Amer centrale. Dat levert in elk geval nog een paar kWh aan energie op. Nee, we verkwisten  470 miljoen euro aan deze heilloze missie. Wedden dat de werkelijke kosten veel hoger zullen uitvallen? (Einde PVV retoriek)

We sturen straks 550 man op een missie die achttien weken duurt. Laat ik dat afronden op een half jaar. Het jaarsalaris van een politietrainer schat ik ruimhartig op zeventigduizend euro. Ik gun ze allemaal een gevarenbonus van honderd procent, en na afloop drie maanden betaald verlof. De personele kosten komen daarmee op vijftig miljoen euro. We hebben natuurlijk 550 retourtjes Kunduz nodig, laten we zeggen tweeduizend euro per persoon (maar veel goedkoper als je boekt tijdens de KLM Werelddeal Weken). Een net hotel in Kunduz kost vast minder dan honderdvijftig euro, en voor vijftig euro per dag kun je daar prima eten, lijkt me. De reis- en verblijfkosten bedragen dus tien miljoen. Dan nog het cursusmateriaal – pistolen, kogels, verbanddozen, paracetamolletjes, handboeien, fluitjes, bonnenboekjes en petten. Let’s get crazy, zou Bob Ross zeggen, en die kosten schatten op tien miljoen euro. Met nog eens dertig miljoen als onvoorziene kosten komt het totaal op honderd miljoen euro. Waarom gaat die missie dan 470 miljoen euro kosten? Heb ik iets over het hoofd gezien, of kost bij defensie alles altijd vijfmaal zoveel als normaal? Als defensie zich aan mijn budget houdt, besparen we 370 miljoen. Dat getal heb ik eerder gehoord.

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.