[Column] Impact

De TU Delft heeft drie kerntaken: Onderwijs, Onderzoek en Valorisatie. Vijf jaar geleden werd in het ‘Strategisch Kader 2018-2024’ getiteld Impact voor een betere samenleving het woord ‘valorisatie’ vervangen door ‘innovatie’. Het valorisatiecentrum werd daarna ongedoopt tot Innovation & Impact Centre.

Het college van bestuur is helaas geen afspiegeling van deze Triniteit. De portefeuilles van de drie cvb-leden zijn: Onderwijs, Onderzoek en Bakstenen. De derde kerntaak is ondergeschoven in het muntgeldvakje van de onderzoeksportefeuille. Een gemiste kans, want innovatie en impact zijn uitermate belangrijk voor de zichtbaarheid van de TU Delft en voor het maatschappelijk draagvlak van wetenschappelijk onderzoek. Daarom pleit ik al jaren voor een extra cvb-lid met de portefeuille Innovatie & Impact.

We zijn opgeklommen tot het verbeteren van spelmateriaal voor kroegvertier

Als impact kan worden afgemeten aan de media-aandacht voor de TU Delft, dan staat momenteel de ontwikkeling van een beter dartpijltje bovenaan. Was het voorheen de Nuna-zonnewagen die elk jaar de World Solar Challenge dwars door Australië won, inmiddels zijn we opgeklommen tot het verbeteren van spelmateriaal voor kroegvertier. Het nieuwe dartpijltje werd breed uitgemeten in alle kranten en zelfs het Jeugdjournaal besteedde er aandacht aan. Je hoort Cees Dekker knarsetanden. Zijn onderzoeksgroep publiceert om de haverklap opzienbarende artikelen in Nature en Science, maar het Jeugdjournaal is nog nooit op bezoek geweest. Vorige week wijdde NRC weliswaar zeshonderd woorden aan zijn onderzoek naar de manier waarop DNA zich opvouwt in chromosomen, maar het is lastig om daarvan de maatschappelijke impact te bepalen. Het duurt soms lang voordat fundamenteel wetenschappelijk onderzoek daadwerkelijk impact heeft. In 1905 publiceerde Albert Einstein in Annalen der Physik zijn beroemde formule E=mc². De eerste praktische toepassing daarvan openbaarde zich pas veertig jaar later, op 6 augustus 1945.

Bij de financiering van onderzoeksvoorstellen wordt steevast gevraagd naar de verwachte maatschappelijke relevantie van het onderzoek. Dat is betreurenswaardig, want het impliceert dat alleen onderzoek dat leidt tot nuttige resultaten de moeite waard is. Natuurlijk zijn er grote maatschappelijke problemen die schreeuwen om een oplossing, maar juist onderzoek zonder aantoonbare toepassingen kan leiden tot belangrijke innovaties. Zoals grafeen, dat werd beschouwd als een curiositeit toen Andre Geim het met plakband van een brok grafiet afpelde. Inmiddels is deze nieuwe verschijningsvorm van koolstof opgewaardeerd tot materiaal met ‘the potential to create the next-generation of electronics currently limited to sci-fi’. In 2009 ontving Geim een eredoctoraat van de TU Delft en het jaar daarop werd hem de Nobelprijs voor Natuurkunde toegekend. Daarom moet op een technische universiteit altijd voldoende aandacht zijn voor fundamenteel onderzoek. In dit verband verwijs ik naar de briljante fictieve brief die Jasper van Kuijk in 2006 in Delta publiceerde.

Na de oprichting van Google door Larry Page en Serge Brin, promovendi van Stanford University, zei rector John Hennessey: ‘Op Stanford stimuleren we ondernemerschap en risicovol onderzoek. […] We zijn ervan overtuigd dat soms de beste manier om impact te maken niet het schijven van een wetenschappelijk artikel is, maar een veelbelovende technologie naar de markt te brengen.’

Bullseye!

^{(Foto: Anastase Maragos/Unsplash)}

Dap Hartmann is universitair hoofddocent innovatie en ondernemerschap bij het Delft Centre for Entrepreneurship (DCE) aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management. In een vorig leven was hij astronoom en werkte onder andere bij het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. Samen met dirigent en componist Reinbert de Leeuw schreef hij een boek over moderne (klassieke) muziek.