Wetenschap en scepsis

Onlangs stuurde een vriend me een interessant artikel (in het Roemeens). De auteur, een hoogleraar Geowetenschappen op de City University in New York, vergelijkt de huidige stand van de klimaatwetenschap met ‘Russell’s teapot’. Oftewel, hij zegt dat hij staat voor vrijheid van wetenschap en beschuldigt klimaatwetenschappers ervan dat zij valse claims doen zonder empirisch bewijs.

Verontrustend. Ik zou niet blij zijn als dat waar is en ik mij voor niks blijk in te zetten voor het terugdringen van klimaatverandering. Ik had daarom een paar rusteloze nachten waarin ik dit artikel probeerde te doorgronden en, algemener, de ‘realistische’ klimaatbeweging.

Dus, wat is hun punt? Hoewel ze niet ontkennen dat de planeet opwarmt (het zou raar zijn om te beweren dat dat niet het geval is), heeft dat volgens hen natuurlijke oorzaken als zonnecycli of orbitale variaties. Het grootste deel van de koolstof die in de atmosfeer terechtkomt, is volgens hen van natuurlijke oorsprong (zoals plantenresten) en kooldioxideconcentraties blijven volgens hen zes maanden achter bij de temperatuurveranderingen. Om nog maar te zwijgen van de klimaatmodellen die wetenschappers gebruiken: die zouden volgens de klimaatrealisten zo gebrekkig zijn dat ze het gebruiken niet waard zijn.

Ja, geachte lezer, natuurlijk zijn alle beweringen in de vorige alinea onjuist

Ja, geachte lezer, natuurlijk zijn alle beweringen in de vorige alinea onjuist. Het viel me op dat klimaatontkenning, klimaatscepsis en klimaatrealisme (de naam hangt af van welk aspect van  klimaatverandering je betwist) berust op tientallen jaren aan retorische trucs, grove methodologische fouten, cherrypicking van empirische data en, belangrijker nog, een fundamenteel gebrek aan nieuwsgierigheid. Als een van de meest prominente klimaatrealisten die online wordt gepusht het verschil niet kent tussen standaarddeviatie en gemiddelde kwadratische fout, wat zegt dat dan over hen die zijn standpunt delen?

Klimaatontkenning bestaat al sinds oliemaatschappijen het broeikaseffect ontdekten en zal voorlopig blijven bestaan. Maar nooit was het zo wijdverbreid als nu. De groep ‘klimaatrealisten’ bestaat uit denktanks, onafhankelijke ‘onderzoekers’, blog en kent een uitgebreid netwerk van ‘klimaatrealistische’ websites, ‘klimaatrealistische’ papers en (uiteraard niet peer-reviewed) ‘klimaatrealistische’ tijdschriften. Ze creëren een vals beeld dat volledig in strijd is met de bestaande uitgangspunten, namelijk de moderne klimaatwetenschap dat gebaseerd is op tientallen jaren aan empirische data, fundamentele natuurkundige kennis en computermodellen.

Echte klimaatexperts baseren hun kennis op empirisch bewijs en maken op basis daarvan wetenschappelijke claims. Maar ‘klimaatrealisten’ doen eerst een bewering om achteraf op zoek te gaan naar een bijpassende bron. En zolang het citaat er academisch uitziet, maakt het dan uit dat de auteur niet zou slagen voor WI2180LR-II Waarschijnlijkheid en Statistiek?

Nou, ik denk dat het ertoe doet. Ik ben niet pertinent tegen een sceptische houding – scepticisme is de basis van goede wetenschap en het is gezond als je wordt geconfronteerd met tegenstrijdige verhalen. Maar je kunt niet alleen sceptisch zijn als het echte verhaal je niet aanstaat.