Opinie

Universiteiten kunnen nog steeds niet lobbyen

De minister wil extra geld voor wetenschap, de Tweede Kamer wil dat ook. Dat de universiteiten niettemin achter het net visten, hebben ze aan zich zelf te verwijten, meent Hanne Obbink.

Pakjesavond viel dit jaar vlak na Prinsjesdag. Het kabinet had net zijn begroting ingediend, maar de Tweede Kamer bleek tijdens de algemene beschouwingen niet echt tevreden. Ze vroeg één miljard gulden extra, voor mooie zaken als gezondheidszorg en onderwijs. En het kabinet vond het best, de Kamer kreeg wat ze wilde.

De universiteiten kwamen echter niet aan bod. Minister Hermans mocht weliswaar 110 miljoen gulden extra uitgeven, maar niet aan hoger onderwijs of wetenschap. De Tweede Kamer lijkt in de dagen na Prinsjesdag simpelweg over het hoofd te hebben gezien dat ook daar nog het nodige valt bij te spijkeren.

Afgelopen maandag besprak de Kamer het Wetenschapsbudget, het stuk waarin Hermans zijn onderzoeksbeleid uit de doeken doet. Dat stuk lag al sinds juni op het bureau van de Kamerleden, en die hadden dus alle tijd om te lezen dat Hermans tien miljoen gulden extra wil uittrekken voor wetenschappelijk onderzoek. Maar pas deze week kwamen ze tot de ontdekking dat dat toch wel héél weinig is.

Minister Hermans had zijn verdediging dan ook snel klaar toen de Kamer hem deze week zuinigheid verweet. ,,De pot verwijt de ketel”, zei hij droog. De Kamer had toch zelf bij de algemene beschouwingen alle kans gehad geld vrij te maken voor de wetenschap? Die kans had ze laten liggen, en nu was het geld op.
Slim

Maar niet alleen minister en Kamer hebben elkaar iets te verwijten. In feite zijn ook de universiteiten zelf er debet aan dat het schip met geld aan de wetenschap voorbij is gevaren. Hun vereniging, de VSNU, blijkt nog steeds niet te begrijpen hoe het in regering en parlement toegaat.

In juni was VSNU-voorzitter Meijerink nog heel enthousiast over Hermans’ Wetenschapsbudget. Die tien miljoen, tja, dat was niet veel, zei hij. Maar, voegde hij eraan toe, Hermans heeft beloofd dat hij extra geld geeft zodra dat beschikbaar is. ,,Ik ga ervan uit dat dat lukt en dat we in de loop van dit jaar al meer geld toegezegd krijgen”, zei Meijerink destijds.

Dat optimisme had zijn redenen. Hermans is een slim politicus gebleken. Hij weet precies wat hij zeggen of zwijgen moet in het kabinet. ,,Hardop claims op tafel leggen, werkt in dit kabinet averechts”, zei hij kort geleden. Met die vooral-niet-zeuren-strategie heeft Hermans in het kabinet al veel geld voor het hoger onderwijs uit het vuur weten te slepen.

De VSNU heeft dan ook veel vertrouwen in Hermans’ aanpak. Maar één kleinigheidje is ze vergeten: niet alleen in het kabinet, maar ook in de Kamer worden beslissingen genomen over geld. Toen die bij de algemene beschouwingen plotseling cadeautjesbegon uit te delen, was de VSNU in geen velden of wegen te bekennen.

Dat wreekt zich nu. Want wetenschap is geen brandende kwestie. Als niemand de dames en heren Kamerleden influistert dat er meer geld nodig is, komen ze ook zelf niet op dat idee. D66’ster Lambrechts gaf het deze week eerlijk toe. ,,Vlak vóór het debat over wetenschapsbeleid, ben je eerder geneigd de tekorten op dit gebied als nijpend te zien dan als je met algemene beschouwingen bezig bent.”

De universiteiten hebben, kortom, achter het net gevist. Pas na de algemene beschouwingen begonnen zij zich te roeren. Die late lobby is niet geheel vruchteloos gebleken. Want de hele Kamer vindt inmiddels dat tien miljoen te weinig is. Maar geld hebben de Kamerleden voorlopig niet te verdelen. Ooit zullen de universiteiten dat extra geld wel krijgen. Maar met een beter doordachte lobby, hadden ze het wellicht al op zak.

Pakjesavond viel dit jaar vlak na Prinsjesdag. Het kabinet had net zijn begroting ingediend, maar de Tweede Kamer bleek tijdens de algemene beschouwingen niet echt tevreden. Ze vroeg één miljard gulden extra, voor mooie zaken als gezondheidszorg en onderwijs. En het kabinet vond het best, de Kamer kreeg wat ze wilde.

De universiteiten kwamen echter niet aan bod. Minister Hermans mocht weliswaar 110 miljoen gulden extra uitgeven, maar niet aan hoger onderwijs of wetenschap. De Tweede Kamer lijkt in de dagen na Prinsjesdag simpelweg over het hoofd te hebben gezien dat ook daar nog het nodige valt bij te spijkeren.

Afgelopen maandag besprak de Kamer het Wetenschapsbudget, het stuk waarin Hermans zijn onderzoeksbeleid uit de doeken doet. Dat stuk lag al sinds juni op het bureau van de Kamerleden, en die hadden dus alle tijd om te lezen dat Hermans tien miljoen gulden extra wil uittrekken voor wetenschappelijk onderzoek. Maar pas deze week kwamen ze tot de ontdekking dat dat toch wel héél weinig is.

Minister Hermans had zijn verdediging dan ook snel klaar toen de Kamer hem deze week zuinigheid verweet. ,,De pot verwijt de ketel”, zei hij droog. De Kamer had toch zelf bij de algemene beschouwingen alle kans gehad geld vrij te maken voor de wetenschap? Die kans had ze laten liggen, en nu was het geld op.
Slim

Maar niet alleen minister en Kamer hebben elkaar iets te verwijten. In feite zijn ook de universiteiten zelf er debet aan dat het schip met geld aan de wetenschap voorbij is gevaren. Hun vereniging, de VSNU, blijkt nog steeds niet te begrijpen hoe het in regering en parlement toegaat.

In juni was VSNU-voorzitter Meijerink nog heel enthousiast over Hermans’ Wetenschapsbudget. Die tien miljoen, tja, dat was niet veel, zei hij. Maar, voegde hij eraan toe, Hermans heeft beloofd dat hij extra geld geeft zodra dat beschikbaar is. ,,Ik ga ervan uit dat dat lukt en dat we in de loop van dit jaar al meer geld toegezegd krijgen”, zei Meijerink destijds.

Dat optimisme had zijn redenen. Hermans is een slim politicus gebleken. Hij weet precies wat hij zeggen of zwijgen moet in het kabinet. ,,Hardop claims op tafel leggen, werkt in dit kabinet averechts”, zei hij kort geleden. Met die vooral-niet-zeuren-strategie heeft Hermans in het kabinet al veel geld voor het hoger onderwijs uit het vuur weten te slepen.

De VSNU heeft dan ook veel vertrouwen in Hermans’ aanpak. Maar één kleinigheidje is ze vergeten: niet alleen in het kabinet, maar ook in de Kamer worden beslissingen genomen over geld. Toen die bij de algemene beschouwingen plotseling cadeautjesbegon uit te delen, was de VSNU in geen velden of wegen te bekennen.

Dat wreekt zich nu. Want wetenschap is geen brandende kwestie. Als niemand de dames en heren Kamerleden influistert dat er meer geld nodig is, komen ze ook zelf niet op dat idee. D66’ster Lambrechts gaf het deze week eerlijk toe. ,,Vlak vóór het debat over wetenschapsbeleid, ben je eerder geneigd de tekorten op dit gebied als nijpend te zien dan als je met algemene beschouwingen bezig bent.”

De universiteiten hebben, kortom, achter het net gevist. Pas na de algemene beschouwingen begonnen zij zich te roeren. Die late lobby is niet geheel vruchteloos gebleken. Want de hele Kamer vindt inmiddels dat tien miljoen te weinig is. Maar geld hebben de Kamerleden voorlopig niet te verdelen. Ooit zullen de universiteiten dat extra geld wel krijgen. Maar met een beter doordachte lobby, hadden ze het wellicht al op zak.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.