TU bestraft Virgiel om incident ontgroening

De TU bestraft Virgiel niet alleen voor het incident dat zij in brieven aan de vereniging ‘kwalijk’ noemt en dat volgens de universiteit voorkomen had kunnen worden ‘wanneer de juiste en noodzakelijke maatregelen zouden zijn getroffen’. Net zo kwalijk vindt de TU het dat Virgiel het incident pas na tweeëneenhalve maand meldde, terwijl er een meldingsplicht is als bij studentenverenigingen hulpdiensten worden ingeschakeld.

Gebrek aan medewerking

Ook het gebrek aan medewerking van de vereniging tijdens het rechercheonderzoek dat op de melding volgde, is de TU in het verkeerde keelgat geschoten. Die houding heeft volgens de universiteit geleid tot vertraging. Als laatste kwam de universiteit er tijdens het onderzoek achter dat Virgiel ook twee andere incidenten (zie kader onderaan) waarbij hulpdiensten waren betrokken, niet heeft gemeld. Deze stonden weliswaar los van de kennismakingstijd (KMT), zoals de ontgroening officieel heet, maar dit draagt volgens de TU bij aan een ‘vertrouwensbreuk’.

Dat alles staat in twee brieven die de universiteit aan Virgiel schreef op 9 en 29 juni. De redactie van Delta heeft deze nog vertrouwelijke brieven en de schriftelijke reactie van Virgiel met instemming van beide partijen in bezit gekregen. De redactie heeft het achterliggende – tevens vertrouwelijke – rechercheonderzoek van 27 mei ingezien.

Stevige maatregelen

Vanmiddag maakte de universiteit bekend dat zij Virgiel het komende studiejaar financiële vergoedingen voor bestuursleden zal onthouden. In totaal gaat het om 108 zogeheten bestuursmaanden met een totale waarde van meer dan 31 duizend euro. Dat betekent dat de bestuursleden in studiejaar 2017-2018 van de universiteit geen financiële compensatie krijgen voor maanden die ze door hun bestuursfuncties niet studeren en waarin ze dus studievertraging oplopen. Wel krijgen zestien commissieleden samen 32 bestuursmaanden, in te zetten voor ‘cultuurverandering en de uitvoering van de verbeterplannen’. Onderverenigingen van Virgiel krijgen gewoon hun bestuursmaanden uitgekeerd.

Verder mag Virgiel tijdens de komende Ontvangstweek (OWee) voor eerstejaars studenten niet meedoen aan door de TU georganiseerde activiteiten. De vereniging mag zich niet laten zien op de informatiemarkt en het presidentenforum en wordt zover nog mogelijk niet genoemd op de website, op flyers of in e-mails naar de eerstejaars. De rondleiding langs verenigingen zal niet stoppen bij Virgiel en de eettafel van de vereniging mag niet meedoen aan door de TU gefinancierde maaltijden. Sportieve en culturele onderverenigingen van Virgiel mogen wel aanwezig zijn op de sport- en cultuurdag, maar ze mogen daar geen leden werven voor Virgiel.

Virgiel mag tijdens de komende OWee niet meedoen aan door de TU georganiseerde activiteiten

Als laatste moet de studentenvereniging vóór 1 augustus 2017 laten zien welke concrete maatregelen ze gaat nemen om incidenten en onregelmatigheden in de toekomst te voorkomen. Daarna moet Virgiel de universiteit op de hoogte blijven houden. Mocht er tijdens de komende KMT toch iets mis gaan, dan kan dat ook in latere jaren consequenties hebben, stelt de TU.

De universiteit denkt met deze volgens woordvoerder Michel van Baal ‘stevige maatregelen’ een passende straf te hebben gevonden voor het incident op 3 september 2016 en wat daarop volgde.

Waarom de vereniging niet helemaal schrappen van de lijst die vergoeding ontvangen? Waarom überhaupt de clubs met een KMT sponsoren met gemeenschapsgeld?

Volgens Van Baal heeft de TU ‘belang bij een bruisend studentenleven en hebben aankomende studenten er belang bij snel veel vrienden te kunnen maken’. “Hoe verenigingen hun kennismakingstijd inrichten is aan hen. Zij moeten ons ervan zien te overtuigen dat het welzijn van studenten gewaarborgd is. Die waarborgen eisen wij, net als transparantie. Bovendien moeten hun activiteiten maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Daarover zullen ze ook met de maatschappij in gesprek moeten.”

Is controle van de KMT door de TU een optie?

Dat vindt de universiteit niet, aldus Van Baal. “Dit zijn zelfstandige verenigingen, ze zijn zelf verantwoordelijk. Komt een ander controleren, dan komt ook die verantwoordelijkheid onduidelijk te liggen. Wij willen weten hoe Virgiel het welzijn van (aankomende) leden kan garanderen. Risico’s moeten onder controle zijn, fysiek en mentaal geweld zijn uit den boze, we willen geen zwijgcontracten en verenigingen moeten duidelijk zijn over wat studenten en hun ouders van de KMT kunnen verwachten.”

Chaotische situatie door alcohol

De eerstejaars moesten op de bewuste 3 september ‘matrix zitten’. Dat houdt in dat zij allemaal, een groot aantal jongens en meisjes, lange tijd in rijen achter elkaar op de grond moesten zitten met hun ogen naar beneden gericht. Het zogenoemde Pleingilde, ouderejaars leden met wandelstokken in de hand om de ‘feuten’ indien nodig wakker te porren,moest daarbij toezicht houden. Maar de situatie was desondanks chaotisch, oordeelt de TU in navolging van Pinkerton, omdat deze ouderejaars niet nuchter waren.

Feit is dat het slachtoffer tijdens dit ‘matrix zitten’ iets tegen haar hoofd heeft gekregen waardoor ze een zware hersenschudding opliep, terwijl ze eerder al meerdere malen was flauwgevallen. Toen waren bij haar al uitdrogingsverschijnselen en een zouttekort geconstateerd en had haar huisarts al geadviseerd om niet in de matrix te gaan. Ze had zelfs een EHBO-band om haar arm gekregen om kenbaar te maken dat ze kwetsbaar was.

Dat de ‘medische staf’ van Virgiel die band had afgenomen en dat de studente toch in de matrix is gezet, rekent de TU Virgiel aan. De vereniging is volgens haar ‘primair verantwoordelijk voor het welzijn van (aspirant) leden’. De universiteit constateert echter ‘onverantwoordelijk gedrag’ van Virgiel-leden. Daarom, zo schreef zij op 9 juni aan Virgiel, maakt zij zich ‘ernstig zorgen over de omstandigheden waarbinnen de KMT plaatsvindt’ en keurt zij die ’ten zeerste’ af.

Wel of geen aangifte

Bij de studente, die volgens de TU buiten de media wil blijven omdat ze zich op haar studie zou willen focussen, is na het incident een zware hersenschudding geconstateerd. Die had voor haar grote gevolgen. Ze kon niet gaan studeren en is pas in februari voor vijftig procent begonnen aan haar studie. Volgens de universiteit wil de studente geen aangifte doen ‘omdat ze verder wil en niet verwacht dat er daardoor meer helderheid komt’. Ze zou inmiddels goed contact hebben met Virgiel, de vereniging waar zij geen kon lid worden door haar gezondheidstoestand.

De TU zelf moet nog een beslissing nemen over aangifte. Volgens woordvoerder Van Baal weegt daarbij het belang van het slachtoffer het zwaarst. Veel is volgens hem afhankelijk van hoe zij en Virgiel deze zaak onderling afronden.

Vertrouwen terugwinnen

De toekomst wordt sowieso spannend voor Virgiel. Als de vereniging haar zorgtaken richting (nieuwe) leden niet serieus gaat verbeteren, zijn verdere sancties mogelijk, eventueel ook richting onderverenigingen. Dat laatste vond de universiteit op dit moment nog niet-proportioneel.

Van Baal wijst erop dat ‘de bal’ nu in veel opzichten bij Virgiel ligt, dat zij verantwoordelijk is. Zij moet haar cultuur veranderen, haar protocollen vernieuwen en de naleving daarvan garanderen, risico’s serieus nemen, en transparant zijn over dat alles. Daarmee moet Virgiel het vertrouwen van de universiteit zien terug te winnen.

Virgiel heeft al verschillende maatregelen in werking gezet, blijkt uit haar brief van 23 juni aan het college van bestuur van de TU. Veiligheid, gezondheid, ‘intern en extern uit te dragen cultuur’ en ‘maatschappelijke verantwoordbaarheid’ zullen worden verbeterd, vooral door protocollen te updaten of te schrijven. Verder zullen er onder meer ‘strakke grenzen voor leden worden geformuleerd’, komen er oefeningen voor het uitvoeren en handhaven van protocollen en wordt er een ‘Reünisten Toezicht Orgaan’ opgericht. Die oud-Virgilianen zullen aanwezig zijn tijdens de KMT en de vereniging doorlopend gaan evalueren.

Lees hier een interview met Virgiel-bestuursleden Pim Crombag (voorzitter) en Stan Vernimmen (vice voorzitter) voor een verdere reactie van de vereniging.

Late melding

TU-woordvoerder Van Baal wil pas na 1 augustus, ingaan op afzonderlijke plannen van Virgiel, als de vereniging met een allesomvattend plan is gekomen. “Ons oordeel geven we dan, maar de brief van Virgiel geeft wel aan dat ze er serieus mee bezig zijn.”

Dat heeft even geduurd. Virgiel meldde het incident pas na tweeëneenhalve maand bij de TU, nadat de ouders van het slachtoffer zich voor een geleden materiele en immateriële schade bij de vereniging hadden gemeld. Daarna vertraagde de vereniging het onderzoek door niet goed mee te werken, aldus de TU.

In haar brief van 23 juni probeerde het Virgiel-bestuur verder onder de toen nog voorgenomen strafmaatregelen van de TU uit te komen. Die zouden ‘contraproductief’ zijn en de verkeerde personen treffen, namelijk aankomende bestuurders. Het bestuur stelde dan ook voor te zoeken naar ‘een andere afdoening, bijvoorbeeld in de vorm van het door Virgiel bijdragen (maatschappelijk/financieel) aan een doel van grote maatschappelijke relevantie’. De TU is daar niet op ingegaan.