Een topmanager is ‘een man die voor de troepen gaat staan’. En daar mag best een miljoenensalaris tegenover staan, vindt deeltijdhoogleraar en oud-KPN-topman Wim Dik.
Delen
En een techneut is minstens zo geschikt voor de top als een econoom. Deze week zijn Diks managementcolleges weer begonnen.
Economie en marketing zijn razend populair. Is techniek geen omweg voor de topmanager in spe?
,,Als ik een grote tent in handen geef van een marketing manager vind ik dat griezelig. Zet ik een techneut aan het roer, dan is het enige waar ik me zorgen over hoef te maken of hij voor een publiek van duizend man nog goed uit zijn woorden komt. Een ingenieur begint als adjunct-chef technische dienst en heeft meteen tachtig man onder zich. Een net afgestudeerd econoom heet meteen junior productmanager. Maar wat manage je dan? Een secretaresse en een nog jongere manager.
Vaak wordt het standaardbeeld voorgeschoteld: een bedrijf begint met een techneut die een uitvinding heeft gedaan. Die wordt verdrongen door een marketeer, want een ingenieur kan niet verkopen. Tenslotte wordt er een econoom aan de top geplaatst om het bedrijf naar de beurs te brengen. Maar kijk eens naar de top van grote bedrijven als Shell en Unilever. Daar zijn ingenieurs ruim vertegenwoordigd. Op het gebied van leiderschap en visie winnen ze het van economen. Die rekenen achteraf uit hoe het gemoeten had, dat is hun vak.”
Is die topmanager miljoenen waard?
,,Waarom niet? Knulletjes van achttien die leuk tegen een bal kunnen trappen zijn al een miljoen waard. Oprah Winfrey
en Posh Spice zijn multimiljonair en daar windt niemand zich over op. Maar er is wel volksverontwaardiging wanneer het over topmanagers gaat. De enige verklaring die ik daarvoor heb is dat managers niet in een glitterpak op een podium staan, maar eruit zien als jij en ik. Er is geen mystieke afstand, waardoor mensen gaan denken ‘waarom hij wel en ik niet?’.
Er zijn natuurlijk excessen. De topman van Oracle krijgt een salaris van zestig miljoen en het drievoudige aan opties. Dat is exorbitant idioot. Maar als die gekke aandeelhouders bereid zijn dat te betalen, als ze denken dat hij zo belangrijk is, moeten ze dat doen.
De vakbonden willen nu de salarissen van de ceo’s (chief executive officers) koppelen aan de cao. Een goed idee?
,,Ja, de top opslag, dan iedereen. Maar waarom? Een steward bij Feyenoord gaat toch ook niet meer verdienen wanneer de spelers een miljoen meer krijgen. Stewards zijn niet schaars, scorende spitsen wel.
Onze minister-president huilt tranen met tuiten over exorbitantezelfverrijking. Maar wanneer de beurs instort, zegt niemand ‘goh, da’s lullig voor de top’. En net als voetbalcoaches vliegen topmanagers er morgen uit als het vandaag slecht gaat. Terecht overigens.”
Heeft één man of vrouw dan daadwerkelijk zoveel invloed op een groot bedrijf?
,,Hoeveel invloed een topmanager precies heeft, is een lastige vraag. Maar dat hij invloed heeft, is duidelijk. Iemand die goed naar buiten treedt, laat de beurskoers stijgen. Maar eigenlijk zijn dat marges. Het belangrijkste is dat de topman zijn werk gewoon goed doet. Wanneer Albert Heijn de goede spullen in de schappen heeft staan, verkopen ze en stijgt Ahold op de beurs. Je ziet de zeepbelbedrijven van de internethype nu ook uiteenspatten.”
Wat zijn belangrijke eigenschappen voor een topmanager?
,,Het blijft een raar woord, topmanager. Mijn vrouw plaagt me er altijd mee. Sta ik onder de douche, roept ze: ‘Hé topman’.
Belangrijk zijn leiderschap, visie en overtuigingskracht. Iemand moet voor de troepen gaan staan en zeggen: ‘Zo gaan we het doen’. Natuurlijk moet je ook uitleggen waarom en het met overtuiging brengen, want 90 procent van de mensen moet denken: ‘Die vent weet waar het heen moet’.
Strategie moet van boven komen, maar niet uit de lucht neerdalen. Je moet gaan luisteren op de werkvloer, zien waar de problemen liggen en nogmaals apart praten met enkele mensen. Maar strategie is niet de grootste gemene deler van wat het personeel vindt. Jouw analyse en visie zijn doorslaggevend. Het is geen democratisch proces, je kan niet zeggen hier zijn vijf opties voor onze koers, wat zullen we gaan doen?”
U bent aardig, zeggen velen. Hoort dat ook bij een topmanager?
,,Mensen vinden je aardig als je open bent. Natuurlijk vind ik het leuk om aardig gevonden te worden en het is ook nodig voor een goede relatie. Ik ken de portiers hier, de kantinejuffrouw en de man die mijn prullenbak leegt. Daar praat ik mee, niet alleen omdat ik ze nodig heb, maar omdat ik een goede collega wil zijn.
Aardig zijn is natuurlijk prima, maar je moet ook hard zijn als het nodig is. Ik kan iemand ontslaan waar ik al jarenlang graag een biertje mee drink, maar die niet meer functioneert. Dat is niet makkelijk, maar ik kan het, zo zit ik in elkaar. Als je daarvoor terugschrikt, doe je je werk niet goed. Met die relatie gaat het daarna soms mis. Het vraagt ook nogal wat van iemand. Maar in de regel blijft het contact goed.”
Agressief bent u ook genoemd?
,,Assertief zijn en snel kunnen reageren is een vereiste. Ict is een speciaal vak juist vanwege het hoge tempo. Vandaag concurreer je met Jan, morgen is hij je partner. Een mogelijkheid in de markt moet je zien. Bij mij is de assertiviteit een beetje doorgeslagen. Ik ben een vechtertje, laat niet over me lopen. Als ik zie wat er met KPN gebeurt, dan maak ik me grote zorgen. Het is toch een kind van me, om het bedrijf in te zien storten is een drama. Ik onthoud me van elk commentaar, dat zou niet passen. Maar als ik nog deleiding had zou ik dingen die nu gezegd worden niet over mijn kant laten gaan. Ik zou Nova bellen en vragen: ‘Kan ik vanavond even iemand bijvegen?’. Dat kan je agressief noemen.”
Waar haalt u de stof vandaan voor uw colleges management van ict-organisaties?
,,Ik geef omgekeerd college. Niet vanuit de theorie, maar vanuit mijn eigen ondervindingen. Ik heb een enorme ervaring, ik weet wat wel en niet werkt in de praktijk. Dat doceer ik. Maar ik sta open voor alle kritiek. Als een student met goede tegenargumenten komt dan praten we erover en laat ik me overtuigen. Ik ben zeker geen goeroe-eter. Zo’n lunch voor tweeduizend gulden met Clinton sla ik over. Niet dat het niet leuk is om eens zijn verhaal te horen, maar ik denk niet dat ik er iets aan heb voor mijn eigen werk. De werelden zijn zo verschillend. Ik lees wel veel van andere managers uit het bedrijfsleven.”
Is de baan van collegevoorzitter u nog aangeboden?
,,Nee, dat is niet langsgekomen. Ik ben wel eens voor de functie benaderd, maar op een moment dat ik niet weg kon bij KPN. Het is een boeiende baan, maar op mijn leeftijd moet je het niet meer doen. Iemand van vijftig is veel geschikter. Bovendien heb ik het nu prima naar mijn zin. Twee dagen hier in Delft plus een aantal commissariaten en culturele functies. Ik ben druk, maar voel me gepensioneerd. Ik doe namelijk niets meer waar ik niet echt zin in heb.”
aut. Marga van Zundert
Een topmanager is ‘een man die voor de troepen gaat staan’. En daar mag best een miljoenensalaris tegenover staan, vindt deeltijdhoogleraar en oud-KPN-topman Wim Dik. En een techneut is minstens zo geschikt voor de top als een econoom. Deze week zijn Diks managementcolleges weer begonnen.
Economie en marketing zijn razend populair. Is techniek geen omweg voor de topmanager in spe?
,,Als ik een grote tent in handen geef van een marketing manager vind ik dat griezelig. Zet ik een techneut aan het roer, dan is het enige waar ik me zorgen over hoef te maken of hij voor een publiek van duizend man nog goed uit zijn woorden komt. Een ingenieur begint als adjunct-chef technische dienst en heeft meteen tachtig man onder zich. Een net afgestudeerd econoom heet meteen junior productmanager. Maar wat manage je dan? Een secretaresse en een nog jongere manager.
Vaak wordt het standaardbeeld voorgeschoteld: een bedrijf begint met een techneut die een uitvinding heeft gedaan. Die wordt verdrongen door een marketeer, want een ingenieur kan niet verkopen. Tenslotte wordt er een econoom aan de top geplaatst om het bedrijf naar de beurs te brengen. Maar kijk eens naar de top van grote bedrijven als Shell en Unilever. Daar zijn ingenieurs ruim vertegenwoordigd. Op het gebied van leiderschap en visie winnen ze het van economen. Die rekenen achteraf uit hoe het gemoeten had, dat is hun vak.”
Is die topmanager miljoenen waard?
,,Waarom niet? Knulletjes van achttien die leuk tegen een bal kunnen trappen zijn al een miljoen waard. Oprah Winfrey
en Posh Spice zijn multimiljonair en daar windt niemand zich over op. Maar er is wel volksverontwaardiging wanneer het over topmanagers gaat. De enige verklaring die ik daarvoor heb is dat managers niet in een glitterpak op een podium staan, maar eruit zien als jij en ik. Er is geen mystieke afstand, waardoor mensen gaan denken ‘waarom hij wel en ik niet?’.
Er zijn natuurlijk excessen. De topman van Oracle krijgt een salaris van zestig miljoen en het drievoudige aan opties. Dat is exorbitant idioot. Maar als die gekke aandeelhouders bereid zijn dat te betalen, als ze denken dat hij zo belangrijk is, moeten ze dat doen.
De vakbonden willen nu de salarissen van de ceo’s (chief executive officers) koppelen aan de cao. Een goed idee?
,,Ja, de top opslag, dan iedereen. Maar waarom? Een steward bij Feyenoord gaat toch ook niet meer verdienen wanneer de spelers een miljoen meer krijgen. Stewards zijn niet schaars, scorende spitsen wel.
Onze minister-president huilt tranen met tuiten over exorbitantezelfverrijking. Maar wanneer de beurs instort, zegt niemand ‘goh, da’s lullig voor de top’. En net als voetbalcoaches vliegen topmanagers er morgen uit als het vandaag slecht gaat. Terecht overigens.”
Heeft één man of vrouw dan daadwerkelijk zoveel invloed op een groot bedrijf?
,,Hoeveel invloed een topmanager precies heeft, is een lastige vraag. Maar dat hij invloed heeft, is duidelijk. Iemand die goed naar buiten treedt, laat de beurskoers stijgen. Maar eigenlijk zijn dat marges. Het belangrijkste is dat de topman zijn werk gewoon goed doet. Wanneer Albert Heijn de goede spullen in de schappen heeft staan, verkopen ze en stijgt Ahold op de beurs. Je ziet de zeepbelbedrijven van de internethype nu ook uiteenspatten.”
Wat zijn belangrijke eigenschappen voor een topmanager?
,,Het blijft een raar woord, topmanager. Mijn vrouw plaagt me er altijd mee. Sta ik onder de douche, roept ze: ‘Hé topman’.
Belangrijk zijn leiderschap, visie en overtuigingskracht. Iemand moet voor de troepen gaan staan en zeggen: ‘Zo gaan we het doen’. Natuurlijk moet je ook uitleggen waarom en het met overtuiging brengen, want 90 procent van de mensen moet denken: ‘Die vent weet waar het heen moet’.
Strategie moet van boven komen, maar niet uit de lucht neerdalen. Je moet gaan luisteren op de werkvloer, zien waar de problemen liggen en nogmaals apart praten met enkele mensen. Maar strategie is niet de grootste gemene deler van wat het personeel vindt. Jouw analyse en visie zijn doorslaggevend. Het is geen democratisch proces, je kan niet zeggen hier zijn vijf opties voor onze koers, wat zullen we gaan doen?”
U bent aardig, zeggen velen. Hoort dat ook bij een topmanager?
,,Mensen vinden je aardig als je open bent. Natuurlijk vind ik het leuk om aardig gevonden te worden en het is ook nodig voor een goede relatie. Ik ken de portiers hier, de kantinejuffrouw en de man die mijn prullenbak leegt. Daar praat ik mee, niet alleen omdat ik ze nodig heb, maar omdat ik een goede collega wil zijn.
Aardig zijn is natuurlijk prima, maar je moet ook hard zijn als het nodig is. Ik kan iemand ontslaan waar ik al jarenlang graag een biertje mee drink, maar die niet meer functioneert. Dat is niet makkelijk, maar ik kan het, zo zit ik in elkaar. Als je daarvoor terugschrikt, doe je je werk niet goed. Met die relatie gaat het daarna soms mis. Het vraagt ook nogal wat van iemand. Maar in de regel blijft het contact goed.”
Agressief bent u ook genoemd?
,,Assertief zijn en snel kunnen reageren is een vereiste. Ict is een speciaal vak juist vanwege het hoge tempo. Vandaag concurreer je met Jan, morgen is hij je partner. Een mogelijkheid in de markt moet je zien. Bij mij is de assertiviteit een beetje doorgeslagen. Ik ben een vechtertje, laat niet over me lopen. Als ik zie wat er met KPN gebeurt, dan maak ik me grote zorgen. Het is toch een kind van me, om het bedrijf in te zien storten is een drama. Ik onthoud me van elk commentaar, dat zou niet passen. Maar als ik nog deleiding had zou ik dingen die nu gezegd worden niet over mijn kant laten gaan. Ik zou Nova bellen en vragen: ‘Kan ik vanavond even iemand bijvegen?’. Dat kan je agressief noemen.”
Waar haalt u de stof vandaan voor uw colleges management van ict-organisaties?
,,Ik geef omgekeerd college. Niet vanuit de theorie, maar vanuit mijn eigen ondervindingen. Ik heb een enorme ervaring, ik weet wat wel en niet werkt in de praktijk. Dat doceer ik. Maar ik sta open voor alle kritiek. Als een student met goede tegenargumenten komt dan praten we erover en laat ik me overtuigen. Ik ben zeker geen goeroe-eter. Zo’n lunch voor tweeduizend gulden met Clinton sla ik over. Niet dat het niet leuk is om eens zijn verhaal te horen, maar ik denk niet dat ik er iets aan heb voor mijn eigen werk. De werelden zijn zo verschillend. Ik lees wel veel van andere managers uit het bedrijfsleven.”
Is de baan van collegevoorzitter u nog aangeboden?
,,Nee, dat is niet langsgekomen. Ik ben wel eens voor de functie benaderd, maar op een moment dat ik niet weg kon bij KPN. Het is een boeiende baan, maar op mijn leeftijd moet je het niet meer doen. Iemand van vijftig is veel geschikter. Bovendien heb ik het nu prima naar mijn zin. Twee dagen hier in Delft plus een aantal commissariaten en culturele functies. Ik ben druk, maar voel me gepensioneerd. Ik doe namelijk niets meer waar ik niet echt zin in heb.”
aut. Marga van Zundert
Comments are closed.