yinyan.gif,,Een taoïstische uitspraak is: ‘Hij die weet, spreekt niet en hij die spreekt, weet niet’. Dat zegt wel iets over wat ik hier vanavond doe”, spreekt dr.
Delen
Jan de Meyer de bomvolle zaal bij Speakers toe, tijdens zijn Studium Generale-lezing over taoïsme. Maar: ,,de basis van taoïsme is zo simpel, dat het eigenlijk geen zin heeft er iets over te zeggen”, verklaart de sinoloog.
Simpel? ,,De tao is de weg, maar niet de eeuwige weg. De naam waarover wordt gesproken is niet de eeuwige naam. Het is… – wij kunnen het basisbegrip niet in woorden vatten.”
Hoe oud het taoïsme is, is niet duidelijk. In de belangrijkste taoïstische tekst, de Tao te Ching van Lao Tzu, staat geen enkele historische verwijzing. Het oudste exemplaar van de bestseller is nu van 500 voor Christus. Maar er komen telkens oudere exemplaren uit de grond. Chinezen lieten zich vroeger begraven met dingen waaraan ze het meest hadden gehad. ,,Eerst waren dat levende concubines, later kopieën. Zo nam de eerste keizer van China een kopietje van elk van z’n soldaten mee in het graf”, vertelt De Meyer over het tegenwoordige toeristische terracottaleger.
De Tao te Ching is een lofzang op de vrijheid. Zowel qua schrijfstijl als qua inhoud is het verhaal een feest voor de geest: ,,Lao Tze zette heel zijn intellect in om het menselijk intellect met de grond gelijk te maken.”
Taoïsten zetten de mens niet centraal in de schepping: ,,Nee, wij zijn allang te ver afgedwaald. Tao is een lange, lange poging om de weg terug te vinden naar de oertoestand.”
Volgens het taoïsme komen beschonken mensen in de buurt van het menselijk ideaal. Ook sprinkhanenvangers, misdadigers, gekken en timmerlieden zijn genomineerd. ,,Als dronkaards van een wagen vallen bezeren ze zich niet, omdat ze niet ingrijpen. Je moet je ontdoen van alles wat je is aangeleerd, want daaronder, dichtbij, zit de oertoestand.”
Een cruciaal onderdeel van de levenshouding is dat de taoïst alles relativeert, legt de sinoloog uit. De taoïst mag ook niet storend ingrijpen in natuurlijke processen om zich heen. ,,Niet denken, haha, ik ben een superbrein, ik zal dit even oplossen.”
Maar verder geeft het taoïsme geen normen, het zegt niet hoe je moet leven. ,,Ze schetsen een basishouding. Daarom zijn er zoveel handleidingen, we kunnen naar hartelust interpreteren: tao in de slaapkamer, tao van het bloemschikken, tao in zaken.” En meestal levert dat goedbedoelde nonsens op, oordeelt De Meyer.
Tot slot probeert de sinoloog nog in één zin het taoïsme te beschrijven: ,,Ik zeg altijd – nou ja, ik heb twintig jaar over gedaan over dit inzicht, maar ik ben ook een Belg – dat het taoïsme de kunst beschrijft om individu te zijn zonder individualist te worden.”
yinyan.gif
,,Een taoïstische uitspraak is: ‘Hij die weet, spreekt niet en hij die spreekt, weet niet’. Dat zegt wel iets over wat ik hier vanavond doe”, spreekt dr. Jan de Meyer de bomvolle zaal bij Speakers toe, tijdens zijn Studium Generale-lezing over taoïsme. Maar: ,,de basis van taoïsme is zo simpel, dat het eigenlijk geen zin heeft er iets over te zeggen”, verklaart de sinoloog.
Simpel? ,,De tao is de weg, maar niet de eeuwige weg. De naam waarover wordt gesproken is niet de eeuwige naam. Het is… – wij kunnen het basisbegrip niet in woorden vatten.”
Hoe oud het taoïsme is, is niet duidelijk. In de belangrijkste taoïstische tekst, de Tao te Ching van Lao Tzu, staat geen enkele historische verwijzing. Het oudste exemplaar van de bestseller is nu van 500 voor Christus. Maar er komen telkens oudere exemplaren uit de grond. Chinezen lieten zich vroeger begraven met dingen waaraan ze het meest hadden gehad. ,,Eerst waren dat levende concubines, later kopieën. Zo nam de eerste keizer van China een kopietje van elk van z’n soldaten mee in het graf”, vertelt De Meyer over het tegenwoordige toeristische terracottaleger.
De Tao te Ching is een lofzang op de vrijheid. Zowel qua schrijfstijl als qua inhoud is het verhaal een feest voor de geest: ,,Lao Tze zette heel zijn intellect in om het menselijk intellect met de grond gelijk te maken.”
Taoïsten zetten de mens niet centraal in de schepping: ,,Nee, wij zijn allang te ver afgedwaald. Tao is een lange, lange poging om de weg terug te vinden naar de oertoestand.”
Volgens het taoïsme komen beschonken mensen in de buurt van het menselijk ideaal. Ook sprinkhanenvangers, misdadigers, gekken en timmerlieden zijn genomineerd. ,,Als dronkaards van een wagen vallen bezeren ze zich niet, omdat ze niet ingrijpen. Je moet je ontdoen van alles wat je is aangeleerd, want daaronder, dichtbij, zit de oertoestand.”
Een cruciaal onderdeel van de levenshouding is dat de taoïst alles relativeert, legt de sinoloog uit. De taoïst mag ook niet storend ingrijpen in natuurlijke processen om zich heen. ,,Niet denken, haha, ik ben een superbrein, ik zal dit even oplossen.”
Maar verder geeft het taoïsme geen normen, het zegt niet hoe je moet leven. ,,Ze schetsen een basishouding. Daarom zijn er zoveel handleidingen, we kunnen naar hartelust interpreteren: tao in de slaapkamer, tao van het bloemschikken, tao in zaken.” En meestal levert dat goedbedoelde nonsens op, oordeelt De Meyer.
Tot slot probeert de sinoloog nog in één zin het taoïsme te beschrijven: ,,Ik zeg altijd – nou ja, ik heb twintig jaar over gedaan over dit inzicht, maar ik ben ook een Belg – dat het taoïsme de kunst beschrijft om individu te zijn zonder individualist te worden.”
Comments are closed.