Opinie

Signalement 15

Nieuwe aanwinsten van de bibliotheek die ook interessant zijn voor niet-vakspecialisten.Linus Pauling is iemand die niet stil heeft gezeten.

Dat was natuurlijk al bekend, maar nu is er een uitstekende biografie om het nog eens in na te lezen: Linus Pauling, a life in science and politics (New York, Basic Books, 1995) door Ted, Ben, Mildred, Victor en Gwen Goertzel . Ondanks heftige bezwaren van zijn moeder (die vond dat een echte man zo snel mogelijk een baan moest hebben) en ondanks gebrek aan een highschool-diploma, ging Pauling op zestienjarige leeftijd naar Oregon Agricultural College. Vijf jaar later ging hij naar het California Insitute of Technology, waar hij veertig jaar zou blijven hangen voor zijn biochemische pionierswerk.

De verschrikkingen van Nazi-Duitsland deden Paulings politieke bewustzijn ontwaken. Zijn oorlogswerk leverde hem nog een medaille op, maar toen hij zich tegen de communistenjacht van senator McCarthy en tegen nucleaire bewapening keerde, kreeg hij het moeilijk. Zijn paspoort werd in 1952 ingetrokken, omdat hij ‘onvoldoende anti-communist’ was. Hij kreeg het in 1954 terug om in Stockholm zijn Nobelprijs op te kunnen halen. De VS wilden niet als Nobel-weigeraars in het rijtje Nazi-Duitsland en Sovjet-Unie (waar Paulings werk wegens ‘decadentie’ was verboden) terecht komen.

Ondanks dit alles zal Pauling echter vooral voortleven als de man die mega-doses vitamine C voorschreef als remedie tegen zo’n beetje alle ziekten die de mens bedreigen. Hij heeft de wetenschappelijke gemeenschap nooit van zijn gelijk op dit gebied weten te overtuigen, maar hij werd wel 93 jaar.

Iets anders nu. Heeft de bibliotheek ook plaatjesboeken die niet over auto’s gaan? Jawel! Zahnradbahnen der Alpen (Stuttgart, Frackh-Kosmos, 1996) van Klaus Fader gaat over treintjes. Dit is 150 bladzijden lang nauwelijks tekst, groene weiden, besneeuwde toppen en daartussen schattige wagonnetjes, voortgetrokken door dito kantelbare locomotiefjes, waarin de machinist ook op steile hellingen rechtop blijft staan. Sommige ogen modern, als metro’s met een extra tandrad-rail, maar er rijden ook nog stoomlocomotieven met houten wagons rond. Heerlijk om naar te kijken en de vrijwel onbedwingbare lust te krijgen naar Zwitserland of Oostenrijk af te reizen en ze allemaal te proberen.

Maar helaas, geld en tijd zijn beperkende factoren, dus toch maar weer terug naar de serieuzere kost, Richard Green, The thwarting of Laplace’s demon (New York, St. Martin’s Press, 1995) . Green lanceert een aanval op het determinisme, de gedachte dat de hele wereld verklaarbaar is aan de hand van een keten oorzaken en gevolgen. Formeel gesproken heeft de quantum-theorie daar al een eind aan gemaakt, maar Green vindt dat nog niet genoeg. Hij vindt dat ook de kansrekening van de quantum-mechanica nog te deterministisch is. Hij roept daartoe met name allerlei nog onverklaarde biologische verschijnselen te hulp, daarbij onder meer steunend op de controversiëletheorieën van Rupert Sheldrake. Ook breekt hij een lans voor Lamarck, de bioloog die meende dat ook tijdens het leven verworven eigenschappen overgeërfd kunnen worden (een idee dat later door Darwin werd verworpen). Het oogt allemaal aardig en Greens kritiek op die-hard Darwinisten is af en toe terecht, maar overtuigen doet het niet.

Christian Jongeneel

Nieuwe aanwinsten van de bibliotheek die ook interessant zijn voor niet-vakspecialisten.

Linus Pauling is iemand die niet stil heeft gezeten. Dat was natuurlijk al bekend, maar nu is er een uitstekende biografie om het nog eens in na te lezen: Linus Pauling, a life in science and politics (New York, Basic Books, 1995) door Ted, Ben, Mildred, Victor en Gwen Goertzel . Ondanks heftige bezwaren van zijn moeder (die vond dat een echte man zo snel mogelijk een baan moest hebben) en ondanks gebrek aan een highschool-diploma, ging Pauling op zestienjarige leeftijd naar Oregon Agricultural College. Vijf jaar later ging hij naar het California Insitute of Technology, waar hij veertig jaar zou blijven hangen voor zijn biochemische pionierswerk.

De verschrikkingen van Nazi-Duitsland deden Paulings politieke bewustzijn ontwaken. Zijn oorlogswerk leverde hem nog een medaille op, maar toen hij zich tegen de communistenjacht van senator McCarthy en tegen nucleaire bewapening keerde, kreeg hij het moeilijk. Zijn paspoort werd in 1952 ingetrokken, omdat hij ‘onvoldoende anti-communist’ was. Hij kreeg het in 1954 terug om in Stockholm zijn Nobelprijs op te kunnen halen. De VS wilden niet als Nobel-weigeraars in het rijtje Nazi-Duitsland en Sovjet-Unie (waar Paulings werk wegens ‘decadentie’ was verboden) terecht komen.

Ondanks dit alles zal Pauling echter vooral voortleven als de man die mega-doses vitamine C voorschreef als remedie tegen zo’n beetje alle ziekten die de mens bedreigen. Hij heeft de wetenschappelijke gemeenschap nooit van zijn gelijk op dit gebied weten te overtuigen, maar hij werd wel 93 jaar.

Iets anders nu. Heeft de bibliotheek ook plaatjesboeken die niet over auto’s gaan? Jawel! Zahnradbahnen der Alpen (Stuttgart, Frackh-Kosmos, 1996) van Klaus Fader gaat over treintjes. Dit is 150 bladzijden lang nauwelijks tekst, groene weiden, besneeuwde toppen en daartussen schattige wagonnetjes, voortgetrokken door dito kantelbare locomotiefjes, waarin de machinist ook op steile hellingen rechtop blijft staan. Sommige ogen modern, als metro’s met een extra tandrad-rail, maar er rijden ook nog stoomlocomotieven met houten wagons rond. Heerlijk om naar te kijken en de vrijwel onbedwingbare lust te krijgen naar Zwitserland of Oostenrijk af te reizen en ze allemaal te proberen.

Maar helaas, geld en tijd zijn beperkende factoren, dus toch maar weer terug naar de serieuzere kost, Richard Green, The thwarting of Laplace’s demon (New York, St. Martin’s Press, 1995) . Green lanceert een aanval op het determinisme, de gedachte dat de hele wereld verklaarbaar is aan de hand van een keten oorzaken en gevolgen. Formeel gesproken heeft de quantum-theorie daar al een eind aan gemaakt, maar Green vindt dat nog niet genoeg. Hij vindt dat ook de kansrekening van de quantum-mechanica nog te deterministisch is. Hij roept daartoe met name allerlei nog onverklaarde biologische verschijnselen te hulp, daarbij onder meer steunend op de controversiëletheorieën van Rupert Sheldrake. Ook breekt hij een lans voor Lamarck, de bioloog die meende dat ook tijdens het leven verworven eigenschappen overgeërfd kunnen worden (een idee dat later door Darwin werd verworpen). Het oogt allemaal aardig en Greens kritiek op die-hard Darwinisten is af en toe terecht, maar overtuigen doet het niet.

Christian Jongeneel

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.