Nog een ander datapunt

Na vier jaar slopende arbeid was het eindelijk tijd om mijn oude vertrouwde telefoon uit zijn lijden te verlossen. Ik was al bekend  met de slogan van de Nederlandse Fairphone (milieuvriendelijke en sociaal duurzame elektronica), en besloot het experiment aan te gaan en over te stappen. Ik had niet verwacht dat ik zo teleurgesteld zou zijn.

Natuurlijk is de telefoon zelf alles wat je maar kunt wensen: elegant, maar ook met een ‘doe het zelf’-look. Het bedrijf biedt twee opties. Je kunt het standaard Android-besturingssysteem gebruiken, of extra betalen voor een ‘de-Googled’ Android. Door open-source alternatieven te gebruiken in plaats van Google-apps zou deze laatste moeten helpen je privacy te beschermen. Er is echter één klein probleem: op die Google-apps is ons hele leven gebaseerd.

Mijn agenda? Google Calendar. Mijn e-mails? Gmail. Mijn betaalpassen? Wallet. Mijn stedentriplijst van NS Dagjes Uit? Op Maps. Het ontbreken van deze apps op mijn telefoon verslechtert meteen de gebruikservaring.  En dit geldt waarschijnlijk voor bijna iedereen: tenzij je met opzet veel moeite doet om het te vermijden, geef je toe aan het gemak van het Google- (of Apple-) ecosysteem. We doen het allemaal! De alomtegenwoordigheid van deze platforms en de ijzeren greep van hun oligopolie op de markt maken dat er maar weinig onafhankelijke opties van de grond kunnen komen.

Trouwens, Brightspace past niet op je scherm

Het idee is duidelijk. Omdat Big Tech aggregators de meeste gebruikers hebben, harken zij alle winst uit de verkoop van data binnen, en investeren zij vervolgens in een naadloze gebruikerservaring. Enzovoorts enzovoorts. Kies je daarentegen uit principe voor een open-source alternatief, dan moet je accepteren dat je misschien urenlang oplossingen moet zoeken. O, trouwens: Brightspace past niet op je scherm en de Pulse-app werkt helemaal niet. Laten we hopen dat je die berichten niet nodig hebt!

In de digitale wereld maken we elke dag dezelfde afwegingen. Je kunt kiezen voor het gemak dat aggregaten bieden of voor het principiële verzet tegen de gecommercialiseerde inmenging. Het voelt niet altijd goed om naar mijn fysieke betaalpas in mijn rugzak te moeten zoeken terwijl ik in de rij sta bij de Coffee-Star.

Maar dan bezit Google tenminste geen kopie van al mijn aankopen die het kan gebruiken om mij meer spullen te verkopen. Het lijkt nu misschien alsof  we nu de verkeerde kant opgaan, maar op een dag leven we misschien in een wereld waarin we geen gemak meer hoeven op te offeren om te voorkomen dat iemand al onze bewegingen in de gaten houdt.

Tot die tijd lijk ik steeds terug te keren naar het thema om mijn eigen leven steeds moeilijker te maken. Soms, zoals wanneer ik mijn gebruik van sociale media beperk, verbetert mijn levenskwaliteit daadwerkelijk. Andere keren, zoals toen ik overschakelde naar een apparaat dat meer op privacy gericht was, voelde ik me een echte moderne idioot. Hoe dan ook, ik probeer te leven zoals ik dat wil: vrij van degenen die mijn leven willen veranderen in gewoon nog een datapunt dat verkocht kan worden. Ik wens dat ook voor jou.