Meten aan de borstcrawl

Hij werkt zich niet alleen in het zweet voor zijn eigen trainingsprogramma, maar ook voor de twee golfmeters van Ivo van der Hout. De maritieme-techniekstudent en ex-wedstrijdzwemmer brengt namelijk voor zijn afstudeerproject de golfweerstand van zwemmers in kaart. Zijn project is onderdeel van het onderzoeksprogramma naar zwemprestaties van de faculteit Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Hoewel golfweerstand % naast wrijvings- en vormweerstand % goed is voor zo’n dertig tot veertig procent van de totale weerstand, is er nog niet veel onderzoek naar verricht. Vreemd, want hoe harder een zwemmer gaat, hoe groter de remmende werking van de golfweerstand. Van der Hout: ,,Een goede zwemmer op volle snelheid maakt een grote boeggolf, waar hij tegenop moet zwemmen. Het is net alsof hij tegen een berg opzwemt. Hierdoor treedt een weerstandsverhogend golfeffect op, vergelijkbaar met een vliegtuig dat door de geluidsbarrière vliegt.”

Het overwinnen van de golfweerstand bij olympische zwemsnelheden vreet daardoor energie. Pieter van den Hoogenband en Inge de Bruijn zullen dan ook best geïnteresseerd zijn in een zwemtechniek die een paar procentjes minder weerstand scoort.

Na de olympische successen van TU Delft-vindingen in het schaatsen, zoals de speedstrips, zijn de verwachtingen natuurlijk hoog gespannen wanneer een TU’er zijn rekenmachine loslaat op topsporters.

Afstudeerbegeleider Henk de Koning Gans: ,,Laten we niet te hard van stapel lopen. Dit zijn slechts metingen. Pas over een aantal jaar kunnen we wellicht technische adviezen geven aan zwemmers om hun prestaties te verbeteren.” Het wetenschappelijk onderzoek van zwembewegingen staat nog grotendeels in de kinderschoenen.

De Koning Gans: ,,Het is zelfs niet bekend of de trappelende benen van een zwemmer in borstcrawl een voortstuwende werking hebben, of dat ze alleen de weerstand verlagen.”

Op sneuvelende wereldrecords dankzij de ‘TU-crawl’ of de ‘TU-badmuts’ moeten we helaas dus nog even wachten. Toch zal Van der Houts afstudeerverslag een olympische glans krijgen. Van der Hout: ,,In september ga ik het golfpatroon van Pieter van den Hoogenband opmeten.”

Een profzwemmer van het TZA-team (Top Zwemmen Amsterdam) trekt een baantje in het Amsterdamse Sloterbad. Eerst op volle snelheid in borstcrawl, dan zonder zijn benen te gebruiken. Hij werkt zich niet alleen in het zweet voor zijn eigen trainingsprogramma, maar ook voor de twee golfmeters van Ivo van der Hout. De maritieme-techniekstudent en ex-wedstrijdzwemmer brengt namelijk voor zijn afstudeerproject de golfweerstand van zwemmers in kaart. Zijn project is onderdeel van het onderzoeksprogramma naar zwemprestaties van de faculteit Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Hoewel golfweerstand % naast wrijvings- en vormweerstand % goed is voor zo’n dertig tot veertig procent van de totale weerstand, is er nog niet veel onderzoek naar verricht. Vreemd, want hoe harder een zwemmer gaat, hoe groter de remmende werking van de golfweerstand. Van der Hout: ,,Een goede zwemmer op volle snelheid maakt een grote boeggolf, waar hij tegenop moet zwemmen. Het is net alsof hij tegen een berg opzwemt. Hierdoor treedt een weerstandsverhogend golfeffect op, vergelijkbaar met een vliegtuig dat door de geluidsbarrière vliegt.”

Het overwinnen van de golfweerstand bij olympische zwemsnelheden vreet daardoor energie. Pieter van den Hoogenband en Inge de Bruijn zullen dan ook best geïnteresseerd zijn in een zwemtechniek die een paar procentjes minder weerstand scoort.

Na de olympische successen van TU Delft-vindingen in het schaatsen, zoals de speedstrips, zijn de verwachtingen natuurlijk hoog gespannen wanneer een TU’er zijn rekenmachine loslaat op topsporters.

Afstudeerbegeleider Henk de Koning Gans: ,,Laten we niet te hard van stapel lopen. Dit zijn slechts metingen. Pas over een aantal jaar kunnen we wellicht technische adviezen geven aan zwemmers om hun prestaties te verbeteren.” Het wetenschappelijk onderzoek van zwembewegingen staat nog grotendeels in de kinderschoenen.

De Koning Gans: ,,Het is zelfs niet bekend of de trappelende benen van een zwemmer in borstcrawl een voortstuwende werking hebben, of dat ze alleen de weerstand verlagen.”

Op sneuvelende wereldrecords dankzij de ‘TU-crawl’ of de ‘TU-badmuts’ moeten we helaas dus nog even wachten. Toch zal Van der Houts afstudeerverslag een olympische glans krijgen. Van der Hout: ,,In september ga ik het golfpatroon van Pieter van den Hoogenband opmeten.”