‘Ik doe erg veel aan zelfstudie’

Slechts weinig scholieren met een handicap gaan door naar een hogeschool of universiteit. Aan de TU studeren verhoudingsgewijs nóg minder studenten met een handicap dan aan andere universiteiten. De decaan, een student en zijn mentor aan het woord.

Joeri van Zuilen is tweedejaars civiele techniek en doof vanaf zijn geboorte. Zonder zijn ‘hoorhanger’ hoort hij hooguit 90 dB. Dat komt overeen met een blaffende hond die op twee meter afstand staat.

Met gehoorapparaat gaat het iets beter, maar lang niet voldoende om colleges goed te kunnen volgen. Joeri hoort te weinig om gebruik te maken van een geluidsversterkende ringleiding. ,,Alleen als er niet te veel gepraat wordt en er veel op de overheadprojector verschijnt, heeft college volgen nut. Ook bij practica mis ik veel informatie. Daarom lees ik alle boeken en kopieer aantekeningen van vrienden. Ik doe erg veel aan zelfstudie”, vertelt hij.

Joeri van Zuilen is een van de weinige gehandicapte TU-studenten. Onder de noemer ‘gehandicapt’ vallen niet alleen mensen die slecht kunnen horen, zien of bewegen, maar ook personen met een ernstige vorm van dyslexie of een chronische ziekte. ,,Op dit moment gaat het om een handjevol studenten”, vertelt studentendecaan dr. Piet Jonkheer, die verantwoordelijk is voor de begeleiding van deze groep.

,,We wijten het relatief lage aantal aan het feit dat de TU alleen technische studies heeft. Die hebben sowieso de naam moeilijk te zijn en worden gekenmerkt door veel contacturen en verplichte onderdelen. Daarnaast is bijvoorbeeld het gebruik van formules voor slechtzienden erg lastig en kan het volgen van practica voor invaliden een fysiek probleem zijn.”
Reclamespot

Door middel van wetgeving en reclamespotjes probeert de overheid gehandicapten te stimuleren aan het ‘gewone’ maatschappelijke leven deel te nemen. Het zoveel mogelijk volgen van regulier onderwijs is daar een onderdeel van. Aangespoord door die ontwikkelingen gaf het college van bestuur onlangs een intentieverklaring af. Daarin staat dat het cvb ‘ernaar streeft alle opleidingen toegankelijker te maken voor studerenden met een handicap’.

Voor zover mogelijk krijgt een gehandicapte student van de TU alle medewerking om een opleiding succesvol af te ronden. Jonkheer: ,,Afgelopen jaar heeft de TU een folder uitgebracht waarin alle voors en tegens van studeren met een handicap op een rijtje worden gezet. We denken dat gehandicapten er soms té veel tegenop zien om in Delft te studeren. Met voorlichtingsmateriaal hopen we dat te veranderen.”
Wirwar

Om door zijn studie civiel heen te komen, heeft Joeri van Zuilen recht op een aantal hulpmiddelen. Zo krijgen doven perjaar een tiental gesubsidieerde doventolk-uren. Maar in de praktijk bleek dat minder nuttig dan verwacht. Er zijn weinig tolken. En degenen die er zijn, kunnen meestal alleen voor een hele ochtend of middag komen – twee uur college is te kort.

,,Maar het grootste probleem is dat zij op mbo-niveau zijn opgeleid”, vertelt Van Zuilen. ,,Voor de meeste van hen zijn mijn colleges moeilijk te tolken. Gelukkig krijg ik van de TU veel ondersteuning in de vorm van gesprekken met de studieadviseur en intensieve mentorbegeleiding. Daarnaast adviseert het doveninstituut uit Rotterdam de TU.”

Voor Van Zuilen werd afgelopen jaar een oplossing gezocht in de vorm van een persoonlijke student-assistent. De universiteit komt op hulpgebied pas in actie als een gehandicapte student zich aanmeldt, of wanneer deze tijdens de studie in de problemen raakt, legt Jonkheer uit. De decaan regelt dan zo veel mogelijk zaken op de achtergrond, zoals aangepaste huisvesting en aanpassing van TU-gebouwen. De studiecoördinator neemt de directe studiebegeleiding op zich.

Er valt dus wel wat te regelen aan de TU, maar helaas is er op financieel gebied volgens Jonkheer veel onduidelijkheid. Alleen de verlenging van de studiefinanciering is goed geregeld. ,Ik heb ooit een hele middag gezocht naar een geldpotje binnen de TU dat bestemd is voor studenten met een handicap”, vertelt hij. ,,Ik vond helemaal niets. Ook extern is het zoeken. Er bestaat een wirwar van wetten, fondsen en organisaties die allemaal hun steentje willen bijdragen. Dat kost veel inspanning.”
Verstaan

Toch werd het geld gevonden om een student-assistent voor Van Zuilen te betalen: Tom MacLennon, die ook civiel studeert. Hij vult de kennisgaten op die tijdens het college vallen. ,,Ik help Joeri bij het maken van zijn huiswerk, zodat hij alles veel sneller begrijpt. Tussen colleges door even snel iets uitleggen, werkt niet. Soms ga ik mee als hij administratieve zaken moet regelen. Omdat hij doof is vanaf zijn geboorte, spreekt hij woorden op zijn eigen manier uit. Voor horende mensen is het moeilijk hem te verstaan. Inmiddels ben ik daar wel aan gewend.”

Communiceren kost Van Zuilen veel tijd en moeite, en vraagt van anderen begrip en geduld. Dat is niet alleen op studiegebied een probleem, maar ook in de sociale omgang. ,,Ik woon nog steeds thuis bij mijn ouders, omdat ik bang ben in Delft te vereenzamen. Om het hier toch gezellig te kunnen maken, ben ik lid geworden van Virgiel.”

Hij vervolgt: ,,Sommige mensen, ook aan de TU, schrikken van mij. Maar doof zijn, betekent niet minderwaardig zijn. Studeren kost extra moeite, maar het gaat zeker wel. In de toekomst wil ik graag meewerken aan de verbetering van het middelbaar en hoger onderwijs voor dove mensen. Bijvoorbeeld door het opleiden van tolken en het ontwikkelen van de gebarentaal.”

Hoewel het tot nu toe behelpen is – zowel aan de TU als in de rest van Nederland – is de bereidwilligheid om gehandicapten bij hun studie te helpen groot, menen de drie. Decaan Jonkheer: ,,Het is heel dankbaar werk.” En mentor MacLennon zegt: ,,Het geeft me voldoening iemand zo direct te kunnenhelpen.”

Van Zuilen reageert lachend: ,,Ze doen het heel goed, hoor.”

Slechts weinig scholieren met een handicap gaan door naar een hogeschool of universiteit. Aan de TU studeren verhoudingsgewijs nóg minder studenten met een handicap dan aan andere universiteiten. De decaan, een student en zijn mentor aan het woord.

Joeri van Zuilen is tweedejaars civiele techniek en doof vanaf zijn geboorte. Zonder zijn ‘hoorhanger’ hoort hij hooguit 90 dB. Dat komt overeen met een blaffende hond die op twee meter afstand staat.

Met gehoorapparaat gaat het iets beter, maar lang niet voldoende om colleges goed te kunnen volgen. Joeri hoort te weinig om gebruik te maken van een geluidsversterkende ringleiding. ,,Alleen als er niet te veel gepraat wordt en er veel op de overheadprojector verschijnt, heeft college volgen nut. Ook bij practica mis ik veel informatie. Daarom lees ik alle boeken en kopieer aantekeningen van vrienden. Ik doe erg veel aan zelfstudie”, vertelt hij.

Joeri van Zuilen is een van de weinige gehandicapte TU-studenten. Onder de noemer ‘gehandicapt’ vallen niet alleen mensen die slecht kunnen horen, zien of bewegen, maar ook personen met een ernstige vorm van dyslexie of een chronische ziekte. ,,Op dit moment gaat het om een handjevol studenten”, vertelt studentendecaan dr. Piet Jonkheer, die verantwoordelijk is voor de begeleiding van deze groep.

,,We wijten het relatief lage aantal aan het feit dat de TU alleen technische studies heeft. Die hebben sowieso de naam moeilijk te zijn en worden gekenmerkt door veel contacturen en verplichte onderdelen. Daarnaast is bijvoorbeeld het gebruik van formules voor slechtzienden erg lastig en kan het volgen van practica voor invaliden een fysiek probleem zijn.”
Reclamespot

Door middel van wetgeving en reclamespotjes probeert de overheid gehandicapten te stimuleren aan het ‘gewone’ maatschappelijke leven deel te nemen. Het zoveel mogelijk volgen van regulier onderwijs is daar een onderdeel van. Aangespoord door die ontwikkelingen gaf het college van bestuur onlangs een intentieverklaring af. Daarin staat dat het cvb ‘ernaar streeft alle opleidingen toegankelijker te maken voor studerenden met een handicap’.

Voor zover mogelijk krijgt een gehandicapte student van de TU alle medewerking om een opleiding succesvol af te ronden. Jonkheer: ,,Afgelopen jaar heeft de TU een folder uitgebracht waarin alle voors en tegens van studeren met een handicap op een rijtje worden gezet. We denken dat gehandicapten er soms té veel tegenop zien om in Delft te studeren. Met voorlichtingsmateriaal hopen we dat te veranderen.”
Wirwar

Om door zijn studie civiel heen te komen, heeft Joeri van Zuilen recht op een aantal hulpmiddelen. Zo krijgen doven perjaar een tiental gesubsidieerde doventolk-uren. Maar in de praktijk bleek dat minder nuttig dan verwacht. Er zijn weinig tolken. En degenen die er zijn, kunnen meestal alleen voor een hele ochtend of middag komen – twee uur college is te kort.

,,Maar het grootste probleem is dat zij op mbo-niveau zijn opgeleid”, vertelt Van Zuilen. ,,Voor de meeste van hen zijn mijn colleges moeilijk te tolken. Gelukkig krijg ik van de TU veel ondersteuning in de vorm van gesprekken met de studieadviseur en intensieve mentorbegeleiding. Daarnaast adviseert het doveninstituut uit Rotterdam de TU.”

Voor Van Zuilen werd afgelopen jaar een oplossing gezocht in de vorm van een persoonlijke student-assistent. De universiteit komt op hulpgebied pas in actie als een gehandicapte student zich aanmeldt, of wanneer deze tijdens de studie in de problemen raakt, legt Jonkheer uit. De decaan regelt dan zo veel mogelijk zaken op de achtergrond, zoals aangepaste huisvesting en aanpassing van TU-gebouwen. De studiecoördinator neemt de directe studiebegeleiding op zich.

Er valt dus wel wat te regelen aan de TU, maar helaas is er op financieel gebied volgens Jonkheer veel onduidelijkheid. Alleen de verlenging van de studiefinanciering is goed geregeld. ,Ik heb ooit een hele middag gezocht naar een geldpotje binnen de TU dat bestemd is voor studenten met een handicap”, vertelt hij. ,,Ik vond helemaal niets. Ook extern is het zoeken. Er bestaat een wirwar van wetten, fondsen en organisaties die allemaal hun steentje willen bijdragen. Dat kost veel inspanning.”
Verstaan

Toch werd het geld gevonden om een student-assistent voor Van Zuilen te betalen: Tom MacLennon, die ook civiel studeert. Hij vult de kennisgaten op die tijdens het college vallen. ,,Ik help Joeri bij het maken van zijn huiswerk, zodat hij alles veel sneller begrijpt. Tussen colleges door even snel iets uitleggen, werkt niet. Soms ga ik mee als hij administratieve zaken moet regelen. Omdat hij doof is vanaf zijn geboorte, spreekt hij woorden op zijn eigen manier uit. Voor horende mensen is het moeilijk hem te verstaan. Inmiddels ben ik daar wel aan gewend.”

Communiceren kost Van Zuilen veel tijd en moeite, en vraagt van anderen begrip en geduld. Dat is niet alleen op studiegebied een probleem, maar ook in de sociale omgang. ,,Ik woon nog steeds thuis bij mijn ouders, omdat ik bang ben in Delft te vereenzamen. Om het hier toch gezellig te kunnen maken, ben ik lid geworden van Virgiel.”

Hij vervolgt: ,,Sommige mensen, ook aan de TU, schrikken van mij. Maar doof zijn, betekent niet minderwaardig zijn. Studeren kost extra moeite, maar het gaat zeker wel. In de toekomst wil ik graag meewerken aan de verbetering van het middelbaar en hoger onderwijs voor dove mensen. Bijvoorbeeld door het opleiden van tolken en het ontwikkelen van de gebarentaal.”

Hoewel het tot nu toe behelpen is – zowel aan de TU als in de rest van Nederland – is de bereidwilligheid om gehandicapten bij hun studie te helpen groot, menen de drie. Decaan Jonkheer: ,,Het is heel dankbaar werk.” En mentor MacLennon zegt: ,,Het geeft me voldoening iemand zo direct te kunnenhelpen.”

Van Zuilen reageert lachend: ,,Ze doen het heel goed, hoor.”