Het Grote Niets

Hoe vang je de essentie van Hitler in fictie?

,,Mulisch laat zijn hoofdpersoon Herter, een schrijver die sterk op Mulisch zelf lijkt, beweren dat je een mens pas kunt doorgronden als je hem in een voor hem volstrekt vreemde situatie plaatst. Hij probeert deze psychologische truc met Adolf Hitler uit te halen door Herter te laten ontdekken dat Hitler een zoon met Eva Braun had.”

Hoe is de verhouding tussen Hitler en zijn zoon?

,,Een beetje dubbelzinnig. Hij laat zijn zoon in het geheim opvoeden door een echtpaar dat voor zijn huishoudelijke dienst werkt, maar zorgt wel dat het kind bij hem in de buurt blijft. Echte emoties toont Hitler niet. ,,Wel moet hij erg lachen als zijn zoontje tegen hem zegt dat hij net als %oom Adi% wil oorlogvoeren als hij oud is. Als bij Hitler het vermoeden rijst dat Eva Braun gedeeltelijk Joods is, laat hij zijn zoon Siegfried net zo makkelijk liquideren.”

Hoe ziet Mulisch Hitler?

,,Als een zwart gat, dat alles en iedereen naar zich toe zuigt en tot niets reduceert. Als de wiskundige nul; ieder getal dat er mee wordt vermenigvuldigd verandert zelf ook in niets. Door dit inzicht krijgt Herter ook greep op het raadsel Hitler. Mulisch oppert een theorie waarin Nietzsche de profeet van het niets is, Hitler het Grote Niets en Herter de erkenner van het Grote Niets. Maar de filosofische onderbouwing zul je echt zelf moeten lezen om er wijs uit te kunnen worden. En zelfs dan is het nog pittig.”

Een meesterwerk?

,,Ik vind het altijd wel mooi dat Mulisch er in zijn boeken van alles en nog wat bijsleept. In Siegfried gaat hij soms te ver: sommige passages lijken direct uit de encyclopedie te zijn overgeschreven. Maar al is niet zijn beste boek, Mulisch heeft weer een aantal heel bijzondere gedachten. Absoluut een aanrader.”

Hoe vang je de essentie van Hitler in fictie?

,,Mulisch laat zijn hoofdpersoon Herter, een schrijver die sterk op Mulisch zelf lijkt, beweren dat je een mens pas kunt doorgronden als je hem in een voor hem volstrekt vreemde situatie plaatst. Hij probeert deze psychologische truc met Adolf Hitler uit te halen door Herter te laten ontdekken dat Hitler een zoon met Eva Braun had.”

Hoe is de verhouding tussen Hitler en zijn zoon?

,,Een beetje dubbelzinnig. Hij laat zijn zoon in het geheim opvoeden door een echtpaar dat voor zijn huishoudelijke dienst werkt, maar zorgt wel dat het kind bij hem in de buurt blijft. Echte emoties toont Hitler niet. ,,Wel moet hij erg lachen als zijn zoontje tegen hem zegt dat hij net als %oom Adi% wil oorlogvoeren als hij oud is. Als bij Hitler het vermoeden rijst dat Eva Braun gedeeltelijk Joods is, laat hij zijn zoon Siegfried net zo makkelijk liquideren.”

Hoe ziet Mulisch Hitler?

,,Als een zwart gat, dat alles en iedereen naar zich toe zuigt en tot niets reduceert. Als de wiskundige nul; ieder getal dat er mee wordt vermenigvuldigd verandert zelf ook in niets. Door dit inzicht krijgt Herter ook greep op het raadsel Hitler. Mulisch oppert een theorie waarin Nietzsche de profeet van het niets is, Hitler het Grote Niets en Herter de erkenner van het Grote Niets. Maar de filosofische onderbouwing zul je echt zelf moeten lezen om er wijs uit te kunnen worden. En zelfs dan is het nog pittig.”

Een meesterwerk?

,,Ik vind het altijd wel mooi dat Mulisch er in zijn boeken van alles en nog wat bijsleept. In Siegfried gaat hij soms te ver: sommige passages lijken direct uit de encyclopedie te zijn overgeschreven. Maar al is niet zijn beste boek, Mulisch heeft weer een aantal heel bijzondere gedachten. Absoluut een aanrader.”