Graniet

Daarom hebben de twee landen besloten dat er een 52 kilometer lange tunnel komt op het traject tussen Lyon en Turijn. De geplande Mont-Cenistunnel, die tussen de 23 en 33 miljard gulden gaat kosten, moet door keihard graniet geboord worden.

Desgevraagd stelt geotechnisch ingenieur dr.ir. Klaas Jan Bakker van de sectie waterbouwkunde en offshore, dat graniet op zich geen enkel probleem is. ,,Je neemt gewoon een beitel met scherpe tanden, of je gaat springen.” Pardon? ,,Springstof gebruiken, maar dat wordt niet meer zoveel gedaan.”

De beitels van moderne tunnelboorkoppen zijn gemaakt van keihard mangaanstaal, dat alle soorten graniet aankan. De precisie van boren is meestal te verkiezen boven de moeilijk te controleren kracht van explosies.

,,52 kilometer is heel lang voor een tunnel”, zegt Bakker, ,,je zit heel diep onder het maaiveld van de berg.” Het graniet kan onder de hoge druk breken, maar dat is met een goede tunnelwand nog wel op te vangen, meent de geotechnicus.

Scheuren

,,Wat wel link is, zijn watervoerende scheuren binnenin de berg”, vervolgt hij. Binnenin de berg kunnen spleten zitten, gevuld met gravel of grind en water, ook onder hoge druk. Wanneer een boorkop per ongeluk op zo’n scheur stuit kan het losbarstende grind aanzienlijke schade aanrichten aan de boorapparatuur.

,,Je moet van tevoren geologisch onderzoek doen, dan weet je redelijk goed waar de spleten zitten”, zegt Bakker. De boorkop kan dan op de goede plekken beschermd worden door achter de boorkop een drukschild aan te leggen. In de ruimte tussen boorkop en schild is de luchtdruk zo hoog dat er geen drukverschil is met het water in de spleten. Soms wordt ook water gebruikt tussen kop en schild.

Overigens houdt Bakker zich als Nederlands tunnelbouwer meer bezig met tunnels in de zachte Hollandse grond, waarschuwt hij. Graniet is dus niet zijn specialiteit. ,,Maar ik volg de bouw van zo’n tunnel wel met interesse.” Hij is vooral benieuwd wat voor veiligheidsmaatregelen de tunnelbouwers nemen bij zo’n lange tunnel. ,,Veiligheid van tunnels is de laatst tijd een hot item.”

Welke vluchtmogelijkheden zijn er, zou Bakker willen weten, en wat voor ventilatieschema’s die de rook van een eventuele brand niet verspreiden. ,,Ik ben benieuwd hoe ze dat allemaal in elkaar gaan zetten.”

Frankrijk en Italië gaan een 52 kilometer lange tunnel door de Alpen bouwen.

De overbelasting van de verkeersroutes tussen Frankrijk en Italië door de Alpen loopt de spuigaten uit. Daarom hebben de twee landen besloten dat er een 52 kilometer lange tunnel komt op het traject tussen Lyon en Turijn. De geplande Mont-Cenistunnel, die tussen de 23 en 33 miljard gulden gaat kosten, moet door keihard graniet geboord worden.

Desgevraagd stelt geotechnisch ingenieur dr.ir. Klaas Jan Bakker van de sectie waterbouwkunde en offshore, dat graniet op zich geen enkel probleem is. ,,Je neemt gewoon een beitel met scherpe tanden, of je gaat springen.” Pardon? ,,Springstof gebruiken, maar dat wordt niet meer zoveel gedaan.”

De beitels van moderne tunnelboorkoppen zijn gemaakt van keihard mangaanstaal, dat alle soorten graniet aankan. De precisie van boren is meestal te verkiezen boven de moeilijk te controleren kracht van explosies.

,,52 kilometer is heel lang voor een tunnel”, zegt Bakker, ,,je zit heel diep onder het maaiveld van de berg.” Het graniet kan onder de hoge druk breken, maar dat is met een goede tunnelwand nog wel op te vangen, meent de geotechnicus.

Scheuren

,,Wat wel link is, zijn watervoerende scheuren binnenin de berg”, vervolgt hij. Binnenin de berg kunnen spleten zitten, gevuld met gravel of grind en water, ook onder hoge druk. Wanneer een boorkop per ongeluk op zo’n scheur stuit kan het losbarstende grind aanzienlijke schade aanrichten aan de boorapparatuur.

,,Je moet van tevoren geologisch onderzoek doen, dan weet je redelijk goed waar de spleten zitten”, zegt Bakker. De boorkop kan dan op de goede plekken beschermd worden door achter de boorkop een drukschild aan te leggen. In de ruimte tussen boorkop en schild is de luchtdruk zo hoog dat er geen drukverschil is met het water in de spleten. Soms wordt ook water gebruikt tussen kop en schild.

Overigens houdt Bakker zich als Nederlands tunnelbouwer meer bezig met tunnels in de zachte Hollandse grond, waarschuwt hij. Graniet is dus niet zijn specialiteit. ,,Maar ik volg de bouw van zo’n tunnel wel met interesse.” Hij is vooral benieuwd wat voor veiligheidsmaatregelen de tunnelbouwers nemen bij zo’n lange tunnel. ,,Veiligheid van tunnels is de laatst tijd een hot item.”

Welke vluchtmogelijkheden zijn er, zou Bakker willen weten, en wat voor ventilatieschema’s die de rook van een eventuele brand niet verspreiden. ,,Ik ben benieuwd hoe ze dat allemaal in elkaar gaan zetten.”