Vele kunstwerken sierden ooit de TU-gebouwen. Ze waren afkomstig van de BKR-regeling. Nu wil de overheid die werken terughebben. Maar een deel is verdwenen, beschadigd, mee naar huis genomen of weggegooid.
Delen
/strong>
,,Kijk, dit staat er nog.” Rob Korving, hoofd collectiebeheer bij het Techniek Museum, wijst naar groepjes schilderijen die tegen de muur van het depot van het Techniekmuseum staan opgesteld. Hier en daar staat een aardig werk, maar het gros valt in de categorie ’troep’ of is beschadigd. ,,We proberen de kunstenaars te traceren en anders gaan ze terug naar de overheid.”
Het zijn restanten van de collectie BKR-kunstwerken die jarenlang aan de muren van TU-gebouwen hebben gehangen. De Beeldende Kunst Regeling (BKR) was een subsidieregeling die de overheid na de oorlog in het leven riep om kunstenaars van werk en inkomen te voorzien. Rijksinstellingen gebruikten de BKR om hun muren te verfraaien.
BKR-kunstenaars waren verplicht met enige regelmaat kunstwerken te produceren. ,,Het kwam voor dat een kunstenaar er op de 28ste achter kwam dat hij voor de eerste van de volgende maand nog een kunstwerk moest inleveren”, aldus Korving. Dat dit de kwaliteit van het geleverde niet altijd ten goede kwam, behoeft geen betoog.
Toen de overheid in de jaren tachtig de BKR ophief, mocht de TU een deel van de collectie aan de muren houden, een ander deel kreeg de universiteit in bruikleen. ,,Dat schenkingsdeel is niet het meest fraaie werk”, vindt Korving. Het bruikleengedeelte heeft een hogere kwaliteit.
,,Het is onduidelijk wat er daarna gebeurd is, dat is nooit goed bijgehouden”, vertelt Korving. ,,Niemand wist meer welk deel in bruikleen was en welk deel van de TU was.” Een aantal kunstwerken is in de kelders van faculteiten terechtgekomen, mee naar huis genomen, verdwenen of beschadigd.
Schadeclaim
Toen Instituut Collectie Nederland (ICN), de eigenaar van de in bruikleen gegeven kunstwerken, een paar jaar geleden een van de schilderijen terug wilde, bleek dat beschadigd te zijn. De universiteit kreeg een schadeclaim aan zijn broek. ,,Dat was een fors bedrag en daar zijn ze nogal van geschrokken”, aldus Korving.
Afgelopen zomer besloot ICN dat alle ongeveer tachtig kunstwerken van de bruikleen terug moeten. ,,Veel toenmalige BKR-kunstenaars zijn inmiddels bekend geworden en hun werk is fors in waarde gestegen. ICN wil dat dat werk in musea terechtkomt, waar ze voor iedereen te zien zijn.”
Op zich is de TU daar niet rouwig om, want volgens Korving wil het college sowieso van alle BKR-werken af. ,,Er zijn geen faciliteiten en mensen om bij te houden wat waar hangt en om dat ook nog eensperiodiek te controleren. Mensen nemen werk van huis mee, faculteiten hebben eigen collecties en dat moet allemaal worden bijgehouden.”
Daarom is de TU nu bezig de kunstwerken van alle faculteiten terug te halen. Dat heeft nogal wat emoties opgeroepen. ,,In de bibliotheek hing bijvoorbeeld een werk van Aat Veldhoen, ‘Dance Macabre’, een nogal deprimerend schilderij met twee skeletten. De bibliothecaris was behoorlijk ontdaan toen het kunstwerk weg moest; hij was er erg aan gehecht.”
Het terughalen van de schilderijen moest ‘in goed overleg’ met de medewerkers gaan, maar: ,,Een aantal werken is gewoon van de muur geplukt door de beheerders van de faculteiten. Mensen die op vakantie waren vonden bij terugkomst een kale plek aan de muur van hun werkkamer. Dat is nooit de bedoeling geweest.”
Ongeveer vijftien kunstwerken blijven onvindbaar. ,,Dat is natuurlijk pijnlijk”, zegt Korving. ,,Het gaat vooral om werken uit de jaren vijftig en zestig. Sommige dingen zijn weggegooid, zoals bijvoorbeeld een beschimmeld wandkleed. Ook een negendelig gespoten houtobject van Boris Gerreto is weg. Waarschijnlijk krijgen we daar een rekening voor gepresenteerd.” Volgens Korving variëren de kosten per kunstwerk van tien- tot vijftienduizend gulden.
De BKR-collecties worden bij veel Nederlandse instellingen slecht onderhouden, weet Korving. ,,Ook bij ministeries is dat bijvoorbeeld zo.” Van de TU’s heeft alleen Twente een kunstbeleid. ,,Daar lopen twee fulltimers rond en dat kost je al snel twee ton per jaar. Daar heeft Delft geen geld voor over.”
Vele kunstwerken sierden ooit de TU-gebouwen. Ze waren afkomstig van de BKR-regeling. Nu wil de overheid die werken terughebben. Maar een deel is verdwenen, beschadigd, mee naar huis genomen of weggegooid.
,,Kijk, dit staat er nog.” Rob Korving, hoofd collectiebeheer bij het Techniek Museum, wijst naar groepjes schilderijen die tegen de muur van het depot van het Techniekmuseum staan opgesteld. Hier en daar staat een aardig werk, maar het gros valt in de categorie ’troep’ of is beschadigd. ,,We proberen de kunstenaars te traceren en anders gaan ze terug naar de overheid.”
Het zijn restanten van de collectie BKR-kunstwerken die jarenlang aan de muren van TU-gebouwen hebben gehangen. De Beeldende Kunst Regeling (BKR) was een subsidieregeling die de overheid na de oorlog in het leven riep om kunstenaars van werk en inkomen te voorzien. Rijksinstellingen gebruikten de BKR om hun muren te verfraaien.
BKR-kunstenaars waren verplicht met enige regelmaat kunstwerken te produceren. ,,Het kwam voor dat een kunstenaar er op de 28ste achter kwam dat hij voor de eerste van de volgende maand nog een kunstwerk moest inleveren”, aldus Korving. Dat dit de kwaliteit van het geleverde niet altijd ten goede kwam, behoeft geen betoog.
Toen de overheid in de jaren tachtig de BKR ophief, mocht de TU een deel van de collectie aan de muren houden, een ander deel kreeg de universiteit in bruikleen. ,,Dat schenkingsdeel is niet het meest fraaie werk”, vindt Korving. Het bruikleengedeelte heeft een hogere kwaliteit.
,,Het is onduidelijk wat er daarna gebeurd is, dat is nooit goed bijgehouden”, vertelt Korving. ,,Niemand wist meer welk deel in bruikleen was en welk deel van de TU was.” Een aantal kunstwerken is in de kelders van faculteiten terechtgekomen, mee naar huis genomen, verdwenen of beschadigd.
Schadeclaim
Toen Instituut Collectie Nederland (ICN), de eigenaar van de in bruikleen gegeven kunstwerken, een paar jaar geleden een van de schilderijen terug wilde, bleek dat beschadigd te zijn. De universiteit kreeg een schadeclaim aan zijn broek. ,,Dat was een fors bedrag en daar zijn ze nogal van geschrokken”, aldus Korving.
Afgelopen zomer besloot ICN dat alle ongeveer tachtig kunstwerken van de bruikleen terug moeten. ,,Veel toenmalige BKR-kunstenaars zijn inmiddels bekend geworden en hun werk is fors in waarde gestegen. ICN wil dat dat werk in musea terechtkomt, waar ze voor iedereen te zien zijn.”
Op zich is de TU daar niet rouwig om, want volgens Korving wil het college sowieso van alle BKR-werken af. ,,Er zijn geen faciliteiten en mensen om bij te houden wat waar hangt en om dat ook nog eensperiodiek te controleren. Mensen nemen werk van huis mee, faculteiten hebben eigen collecties en dat moet allemaal worden bijgehouden.”
Daarom is de TU nu bezig de kunstwerken van alle faculteiten terug te halen. Dat heeft nogal wat emoties opgeroepen. ,,In de bibliotheek hing bijvoorbeeld een werk van Aat Veldhoen, ‘Dance Macabre’, een nogal deprimerend schilderij met twee skeletten. De bibliothecaris was behoorlijk ontdaan toen het kunstwerk weg moest; hij was er erg aan gehecht.”
Het terughalen van de schilderijen moest ‘in goed overleg’ met de medewerkers gaan, maar: ,,Een aantal werken is gewoon van de muur geplukt door de beheerders van de faculteiten. Mensen die op vakantie waren vonden bij terugkomst een kale plek aan de muur van hun werkkamer. Dat is nooit de bedoeling geweest.”
Ongeveer vijftien kunstwerken blijven onvindbaar. ,,Dat is natuurlijk pijnlijk”, zegt Korving. ,,Het gaat vooral om werken uit de jaren vijftig en zestig. Sommige dingen zijn weggegooid, zoals bijvoorbeeld een beschimmeld wandkleed. Ook een negendelig gespoten houtobject van Boris Gerreto is weg. Waarschijnlijk krijgen we daar een rekening voor gepresenteerd.” Volgens Korving variëren de kosten per kunstwerk van tien- tot vijftienduizend gulden.
De BKR-collecties worden bij veel Nederlandse instellingen slecht onderhouden, weet Korving. ,,Ook bij ministeries is dat bijvoorbeeld zo.” Van de TU’s heeft alleen Twente een kunstbeleid. ,,Daar lopen twee fulltimers rond en dat kost je al snel twee ton per jaar. Daar heeft Delft geen geld voor over.”
Comments are closed.