De eerste volledig vegetarische OWee valt in de smaak: is het kantelpunt bereikt?

Aan lange biertafels in de zon bij roeivereniging Proteus-Eretes happen groepjes eerstejaars een bordje pasta-ovenschotel weg. Helemaal vega, vertelt kookcommissielid Helena (23). “Wel zo makkelijk, en ook leuk om bereiden. Ik daag mezelf zelfs uit om het zo veganistisch mogelijk te maken.”

Sinds dit jaar zijn alle maaltijden tijdens de OWee vegetarisch. Tijdens de vorige edities gold dat al voor de maaltijden op de vereniging. Nieuw dit jaar was het volledig vleesloze Schiediner op de openingsavond. Op de barbecue lagen geen speklapjes, maar sojaworstjes en vegaburgers.

Het was een makkelijke keuze om alles vegetarisch te maken, vertelt OWee-vice-voorzitter Feline Kaaij. “Uit duurzaamheidsoverwegingen is het een logische stap.” Wat hielp, was dat het vlees dat vorig jaar op de bbq lag, niet zo in smaak viel. Dan liever lekkere vleesvervangers, redeneerde het bestuur. Zeker omdat de reacties na vorig jaar, toen de verenigingsmaaltijden in de OWee vegetarisch werden, louter positief waren.

Vegetarische trend

Niet alleen in Delft is de introductieweek op de vegatour. In de Leidse EL CID worden al sinds 2020 enkel vegetarische maaltijden geserveerd. Ook de Eurekaweek in Rotterdam, de Intreeweek (UvA) en de Utrechtse UITweek zijn geheel vegetarisch. De KEI-week in Groningen kent een Meatless Monday, in Enschede is de lunch tijdens de Kick-In standaard vleesloos. In alle steden kan gekozen worden voor een vegetarische, of zelfs veganistische optie.

‘We zijn het stiekem aan het afschalen’

Duurzaamheidscoördinator van de TU Delft Andy van den Dobbelsteen juicht de ontwikkelingen toe. Zelf was hij niet betrokken bij de keuze en wist tot Delta belde niet dat de OWee dit jaar helemaal vleesloos was. Hij vindt het ‘gedurfd’ dat het bestuur heeft gekozen voor een volledig vegetarisch aanbod. Het scheelt de introductieweek ongeveer de helft aan broeikasgassenuitstoot, schat hij. Daarbij is het wel belangrijk dat niet het vlees niet simpelweg wordt vervangen door een stuk kaas, dat qua uitstoot niet veel onderdoet voor vlees. Duurzamere alternatieven zijn noten, peulvruchten of vleesvervangers.

Aan de eettafels bij de studentenverenigingen zijn ook de (aankomend) studenten die Delta spreekt overwegend positief. Een groot deel is zelf vegetariër, of eet al vaak vleesloos. Aan tafel bij de christelijke studentenvereniging CSR (pasta alla wodka, zonder wodka, met groenten en Parmezaanse kaas) zeggen zelfs vleeseters geen problemen te hebben met het vegetarische menu. Sander (17): “Meestal vind ik vegetarisch niet zo lekker, maar volgens mij hebben ze er extra hun best op gedaan omdat het de enige optie is.”

Verenigingen
Ook buiten de OWee staat er bij CSR vaker niet dan wel vlees op het menu, zegt bestuurslid Lucas van Rossum, zelf vegetariër. “Dat is hard gegaan de afgelopen jaren. Eigenlijk begrijpen mensen heel goed waarom we het doen. De klimaatimpact van vlees is torenhoog en ook dierenleed is niet meer van deze tijd. Heel logisch eigenlijk dat de OWee helemaal vega is.”

De afspraken over vegetarisch eten tussen de OWee en de verenigingen geldt alleen voor de avondmaaltijden. Toch verkoopt Proteus dit jaar alleen vega hotdogs aan de bar, waar eerstejaars vorig jaar nog konden kiezen tussen vlees- en vegaburgers. Sowieso wordt er op de roeivereniging nog maar weinig vlees gegeten, vertelt bestuurslid Renze Dijkhuizen. “Nog maar twee keer in de maand. We zijn het stiekem aan het afschalen.”

‘Ik vind het niet fijn dat het wordt opgedrongen’

Hoewel de beslissing voor een vegetarische introweek is gemaakt door het OWee-bestuur, voelt geen van de verenigingen die Delta sprak opgelegde druk. Ze registreren bovenal een cultuurverandering onder studenten. Een paar jaar terug zetten leden van De Bolk in hun eetvoorkeuren nog wel eens ‘wel vlees!’, vertelt bestuurslid Joris Hesselink. Tegenwoordig komt dat nauwelijks meer voor bij de gezelligheidsvereniging aan de Buitenwatersloot.

Plastic met kruiden
Toch is niet elke eerstejaarsstudent enthousiast. Thijmen (19) vond de vleesvervangers op de bbq ‘plastic met kruiden’, vertelt hij boven het bord vegetarische pasta-ovenschotel bij Proteus. Zijn groepsgenoot Fiete (18) vraagt zich af waarom hij degene is die zich moet aanpassen. “Je kunt toch ook opties met en zonder vlees aanbieden? Het zou er wel moeten zijn.”

Bij De Bolk (pasta bolognese zonder gehakt, mét linzen) is ook Mike (18) kritisch. “Het is goed om een vegetarische optie te hebben, maar ik vind het niet fijn dat het wordt opgedrongen. Ik wil er zelf voor kunnen kiezen.”

Logisch dat er weerstand is, zegt duurzaamheidscoördinator Van den Dobbelsteen. “Het is een verandering die wordt opgelegd. Zeker ouderejaars, die het anders hebben meegemaakt, kunnen dat vervelend vinden.” Maar ondanks de enkeling die tegengas biedt, ziet hij het aandeel studenten dat bezig is met duurzaamheid elk jaar toenemen.

Sociale impact
Los van de uitstootvermindering, kan de vegetarische OWee volgens hem ook sociaal een grote impact hebben. “We hebben hiermee een nieuwe standaard gezet. Ook grote evenementen als dit kunnen vega en vegan zijn.’’ Daarnaast zien de studenten volgens hem meteen dat vegetarisch eten gewoon lekker kan zijn.

‘De bio-industrie is echt niet goed voor de wereld’

Dat kan hen inspireren om in hun verdere studententijd vaker vlees te laten staan, met als gevolg dat studentenhuizen, verenigingen en de universiteit steeds verder vegetariseren. Nu de OWee de nieuwe norm zet, zou het kantelpunt, waarop vega de standaard wordt boven vlees, wel eens bereikt kunnen zijn in het Delftse studentenleven.

Dat is hard nodig, zegt Van den Dobbelsteen. “Als je weet hoe de vork in de steel zit met klimaatverandering, kun je bijna niet anders dan veel minder vlees eten. Echt niet alles hoeft vleesloos, maar we moeten wel veel plantaardiger eten. De bio-industrie is echt niet goed voor de wereld.”

Met medewerking van Oscar Greenwell