Coronapas weinig effectief tegen omikron, blijkt uit Delfts onderzoek

Effectiviteit van verschillende toepassingen van het CoronaToegangsBewijs, luidt de titel van een rapport dat maandag 17 januari naar de Tweede Kamer is gestuurd. Mede op basis van dit rapport bepaalt de Tweede Kamer of ze instemt met het voorstel van het kabinet om 2G-beleid door te voeren of niet. Bij 2G krijgen mensen alleen een coronatoegangsbewijs voor openbare ruimten als ze volledig gevaccineerd of hersteld zijn. Bij 3G krijg je ook toegang met een recente negatieve coronatestuitslag.

De kans dat het kabinet groen licht krijgt, is klein. De onderzoekers concluderen namelijk dat 2G-coronatoegangsbewijzen weinig zoden aan de dijk zetten. Eind vorig jaar zou zo’n maatregel nog wel veel hebben uitgehaald. Het reproductiegetal had in november nog tot onder de 1 gedrukt kunnen worden, blijkt uit de berekeningen.

Omikron gooit roet in het eten
Maar de omikronvariant, die sindsdien fors aan terrein won, gooit roet in het eten. Deze variant omzeilt makkelijker het immuunsysteem van gevaccineerde of genezen personen dan de delta-variant.

De onderzoekers schrijven 2G niet af

Het effect van 2G en 3G op de verspreiding van het virus hangt sterk af van de mate van immuniteit van de bevolking. 2G is vooral effectief bij een groot verschil in bescherming tegen besmetting tussen aan de ene kant de groep ongevaccineerden die geen CTB (coronatoegangsbewijs) heeft, en aan de andere kant de groep die een CTB heeft gekregen via een vaccin of een herstelbewijs.

Stok achter de deur
Andere landen, waaronder Frankrijk, kiezen wel voor 2G. Een belangrijk argument in Frankrijk is dat een streng coronabeleid mensen die nog niet gevaccineerd zijn, aanspoort om dit alsnog te doen. Als een stok achter de deur. Op termijn zal daardoor het aantal ziekenhuisopnamen dalen, is de gedachte. Maar werkt dit wel zo? De aanpak zou wel eens vies kunnen tegenvallen, blijkt uit de Nederlandse studie, die behalve uit modelberekeningen ook uit enquêtes bestond.

De groep ongevaccineerden die zegt dat ze een vaccin zullen nemen als het coronatoegangsbewijs wordt afgeschaft, is groter dan de groep die zegt een vaccin te nemen als de overheid 2G invoert of het aantal locaties waar 3G verplicht is, uitbreidt. De onderzoekers vroegen drieduizend volwassenen, van wie 783 ongevaccineerd, naar hun gedrag rond het coronatoegangsbewijs. 69 procent van de ongevaccineerden zegt zichzelf nooit te zullen laten vaccineren.

De onderzoekers schrijven 2G niet af. Ze adviseren om de modellen maandelijks te updaten en te verfijnen met nieuw vergaarde data en inzichten uit binnen- en buitenland.

• Lees ook ons eerder gepubliceerde verhaal over het Delftse onderzoek naar coronatoegangsbewijzen, en over hoe politiek gevoelig dit ligt: Hoe een intern Delfts 2G-onderzoek een politiek strijdpunt werd.