Bètacanon

Het is geen commissie van bangebroeken want het eerste schot uit het canon luidt: NUL. Dat slaat niet op het aantal eerstejaars natuurkunde aan de universiteit van Groningen, maar het is een ode aan het symbool dat 1500 jaar geleden werd bedacht door Hindoemystici om de oneindigheid van ruimte en tijd uit te drukken. Op zich niets mis mee, maar de verklarende tekst die in De Volkskrant wordt afgedrukt gaat op zo’n vreselijke manier de mist in, dat ik mij zorgen maak over de vijftig losse flodders die het canon de komende weken zal produceren.

De verklarende tekst begint met een uitleg over Romeinen die niet konden rekenen. Dat is een blunder die al veel schrijvers van elkaar hebben overgeschreven, zonder te bedenken hoe de Romeinen dan toch in staat waren om, bijvoorbeeld, ingewikkelde constructies te bouwen die het heel wat langer houden dan de gemiddelde Nederlandse parkeergarage. Romeinen konden juist heel goed rekenen, ze rekenden alleen niet op papier maar met een rekenmachine: een vernuftig telraam in een doosje, gevuld met kalksteentjes. Calculi, in het Latijn. Romeinse cijfers werden alleen gebruikt om het eindresultaat te noteren. Als je rekent met een machine, dan hoef je niet de hele lagere schooltijd te besteden aan eindeloze staartdelingen. Slim bedacht door die Romeinen. De tekst in De Volkskrant is verder nogal standaard en ik vraag mij af of de bètakanoniers bekend zijn met Wikipedia.

Het bètacanon is een reactie op het geschiedeniscanon, een lijst van hoogtepunten uit de vaderlandse geschiedenis, lopend van Hunebedbouwers via Willem de Zwijger en Annie M.G. Schmidt tot de gasbel van Slochteren. Je kunt het vinden op www.entoen.nu/lijst.aspx en het is identiek aan de inhoudsopgave van mijn oude schoolboekje vaderlandse geschiedenis. Nasaal uitspreken: vaderlandse geschiedenis. Vinger achter in de keel en op naar iets leukers, zou je denken. Maar de bètawetenschap besliste anders en doet een verwoede poging om het geschiedeniscanon in meligheid te overtreffen.

Robert Fokkink

Het afgelopen weekend heeft het bètacanon zijn eerste kogel afgevuurd in De Volkskrant. Voor de enkele argeloze lezer die niet weet wat het bètacanon is: dat is een commissie van intellectuele zwaargewichten uit de bètahoek die zich zorgen maakt over de stand van de exacte wetenschappen in Nederland. Het is geen commissie van bangebroeken want het eerste schot uit het canon luidt: NUL. Dat slaat niet op het aantal eerstejaars natuurkunde aan de universiteit van Groningen, maar het is een ode aan het symbool dat 1500 jaar geleden werd bedacht door Hindoemystici om de oneindigheid van ruimte en tijd uit te drukken. Op zich niets mis mee, maar de verklarende tekst die in De Volkskrant wordt afgedrukt gaat op zo’n vreselijke manier de mist in, dat ik mij zorgen maak over de vijftig losse flodders die het canon de komende weken zal produceren.

De verklarende tekst begint met een uitleg over Romeinen die niet konden rekenen. Dat is een blunder die al veel schrijvers van elkaar hebben overgeschreven, zonder te bedenken hoe de Romeinen dan toch in staat waren om, bijvoorbeeld, ingewikkelde constructies te bouwen die het heel wat langer houden dan de gemiddelde Nederlandse parkeergarage. Romeinen konden juist heel goed rekenen, ze rekenden alleen niet op papier maar met een rekenmachine: een vernuftig telraam in een doosje, gevuld met kalksteentjes. Calculi, in het Latijn. Romeinse cijfers werden alleen gebruikt om het eindresultaat te noteren. Als je rekent met een machine, dan hoef je niet de hele lagere schooltijd te besteden aan eindeloze staartdelingen. Slim bedacht door die Romeinen. De tekst in De Volkskrant is verder nogal standaard en ik vraag mij af of de bètakanoniers bekend zijn met Wikipedia.

Het bètacanon is een reactie op het geschiedeniscanon, een lijst van hoogtepunten uit de vaderlandse geschiedenis, lopend van Hunebedbouwers via Willem de Zwijger en Annie M.G. Schmidt tot de gasbel van Slochteren. Je kunt het vinden op www.entoen.nu/lijst.aspx en het is identiek aan de inhoudsopgave van mijn oude schoolboekje vaderlandse geschiedenis. Nasaal uitspreken: vaderlandse geschiedenis. Vinger achter in de keel en op naar iets leukers, zou je denken. Maar de bètawetenschap besliste anders en doet een verwoede poging om het geschiedeniscanon in meligheid te overtreffen.

Robert Fokkink