Opinie

Barbertje moest hangen

De voorzitter van de buiten-universitaire leden van de universiteitsraad wordt heengezonden omdat hij van zijn groep teveel een gesloten blok zou hebben gemaakt.

Een helder besluit, maar het spreekwoord ‘Barbertje moet hangen’ dringt zich toch op.

Alleen van de studenten van de Orasfractie kreeg Bert Bart, sinds september ’94 voorzitter van de ‘bullen’, voluit steun. De drie personeelspartijen èn de studenten van de Aag zagen het echter anders: Bart moet weg.

Woordvoerders van de meerderheid in de u-raad beklemtonen om strijd dat de buiten-universitaire leden zich anders moeten opstellen dan gekozen raadsleden. Zij zijn immers uitgezocht om hun maatschappelijke kennis en ervaring uit te dragen, en niet om aan machtsvorming binnen de universiteit te doen. Dat betekent dat de vijf bullen veel diverse meningen moeten laten horen, en dat een optreden als groep niet op prijs wordt gesteld. Bart, zo is hem tijdens functioneringsgesprekken te verstaan gegeven, was volgens de raad de man die van de groep te veel een ‘buiten-universitaire fractie’ maakte, en teveel met ‘eenheidsworst’ naar buiten kwam.

Toch zit er een bijsmaak aan deze schone argumentatie. Ten eerste zijn externe zwaargewichten er niet de mensen naar om zich via simpele fractiedwang de mond te laten snoeren. Ten tweede dwingt de methodiek van de u-raad zelf tot een behoorlijke mate van arbeidsverdeling. Alle stukken worden eerst doorgenomen en voorgekookt in commissies, en dat brengt binnen een fractie of een geleding onvermijdelijk specialisatie, en dus gezamenlijk woordvoerderschap, met zich mee. Ten derde zijn de verschillen in aanpak tussen de huidige groep bullen en de vorige nauwelijks met het blote oog waarneembaar. Een lid van de vertrouwenscommissie bevestigt dat. Hij heeft ,,geen groot verschil gezien”.
Uitspreken

En, bovenal, had de kwestie niet in goed overleg uitgepraat kunnen worden? Een ander lid van de vertrouwenscommissie van de u-raad zegt dat hij op persoonlijke titel wel eens eerder deze thema’s had aangesneden, maar erkent dat de u-raad als geheel dit blijkbaar gevoelige thema nooit heeft besproken. Het is zaak dit snel en in het openbaar te doen, want zonder heldere gedragslijnen op dit punt zullen potentiële nieuwe bullen hun sollicitatiebrieven wellicht niet willen verzenden.

Er is, kortom, alle reden om aan te nemen dat het argument ‘blokvorming door de bullen’ alleen het zichtbare gedeelte is van de motieven om Bart onderuit te halen. Het onzichtbare gedeelte is terug te voeren op het debâcle rondom de verkiezing van de raadsvoorzitter, vorig jaar oktober/november. Bart heeft daarin op twee momenten een opvallende rol gespeeld, die hem vooral in de personeelspartijen niet in dank is afgenomen.

In de selectiecommissie moest hij mede oordelen over de voorzitterskandidatuur van Lieuwe Boersma, fractieleider van TH Akkoord. Samen met de studenten van Oras en Aag, en samenmet personeelspartij TU-2000 mikten de bullen echter op een ‘zwaargewicht’, op ‘kwaliteit’. De overige leden van de selectiecommissie, komend vanuit de partijen THA en Demokratisch Beleid die Boersma’s benoeming hadden voorbereid, accepteerden de onhaalbaarheid van diens kandidatuur. Toen diezelfde vertegenwoordigers in de formele raadszitting toch vóór Boersma gingen stemmen, leidde dat tot een indrukwekkende schrobbering door Bart. Bovendien lekte het voorval uit (Delta nr. 33: ‘Dubbele petten in de u-raad’).
Waardig

Vervolgens vond Bart dat het geschonden raadsimago hersteld moest worden. Hij deed dat in een waardig artikel in deze krant, waarin hij uiteenzette welke grote belangen er op het spel stonden en waarom een raadsmeerderheid die dus niet aan ‘politieke spelletjes’ had opgeofferd. Het stuk had in het u-raadestablishment ongeveer hetzelfde effect als illegaal Belgisch vuurwerk voor een politiebureau. Om het hardst kritiseerden de personeelsfracties het feit dat Bart met zijn artikel de afgesproken vertrouwelijkheid had geschonden. Het eigen falen kon vergeten worden – er was nu een duidelijke zonde, en een zondebok. Vanaf dat moment werden de valkuilen gegraven en de oude rekeningen uit de kast gehaald.

In de functioneringsgesprekken die de bullen de afgelopen weken met de vertrouwenscommissie hebben gevoerd, zijn de gebeurtenissen van oktober en november niet eens meer aan de orde geweest. Degenen die bij het beoordelingsproces betrokken waren zeggen heel vroom, en vrijwel in koor, dat de episode bij henzelf geen rol heeft gespeeld, maar dat zij niet uitsluiten dat het bij hun collega’s heeft meegespeeld.

De rekening die de bullen nu is gepresenteerd heet ‘fractievorming’. Een veel te groot woord voor logische en efficiënte vergadertechnieken. (,,Niet vijf keer hetzelfde verhaal vertellen als je consensus hebt”, zegt een senior-bul.) Voor echte fractievorming is bovendien heel wat meer nodig. Daar komt een gezamenlijk verkiezingsprogramma en een vorm van stemdiscipline bij kijken. Een fractie als TH Akkoord – dezelfde die geen voorzitter kon leveren, en nu enige genoegdoening krijgt via het heenzenden van Bart – opereert echter al jaren zònder verkiezingsprogramma. Dat heeft wat weg van het meten met twee maten. En ondertussen is Barbertje gehangen.

Richard Meijer

De voorzitter van de buiten-universitaire leden van de universiteitsraad wordt heengezonden omdat hij van zijn groep teveel een gesloten blok zou hebben gemaakt. Een helder besluit, maar het spreekwoord ‘Barbertje moet hangen’ dringt zich toch op.

Alleen van de studenten van de Orasfractie kreeg Bert Bart, sinds september ’94 voorzitter van de ‘bullen’, voluit steun. De drie personeelspartijen èn de studenten van de Aag zagen het echter anders: Bart moet weg.

Woordvoerders van de meerderheid in de u-raad beklemtonen om strijd dat de buiten-universitaire leden zich anders moeten opstellen dan gekozen raadsleden. Zij zijn immers uitgezocht om hun maatschappelijke kennis en ervaring uit te dragen, en niet om aan machtsvorming binnen de universiteit te doen. Dat betekent dat de vijf bullen veel diverse meningen moeten laten horen, en dat een optreden als groep niet op prijs wordt gesteld. Bart, zo is hem tijdens functioneringsgesprekken te verstaan gegeven, was volgens de raad de man die van de groep te veel een ‘buiten-universitaire fractie’ maakte, en teveel met ‘eenheidsworst’ naar buiten kwam.

Toch zit er een bijsmaak aan deze schone argumentatie. Ten eerste zijn externe zwaargewichten er niet de mensen naar om zich via simpele fractiedwang de mond te laten snoeren. Ten tweede dwingt de methodiek van de u-raad zelf tot een behoorlijke mate van arbeidsverdeling. Alle stukken worden eerst doorgenomen en voorgekookt in commissies, en dat brengt binnen een fractie of een geleding onvermijdelijk specialisatie, en dus gezamenlijk woordvoerderschap, met zich mee. Ten derde zijn de verschillen in aanpak tussen de huidige groep bullen en de vorige nauwelijks met het blote oog waarneembaar. Een lid van de vertrouwenscommissie bevestigt dat. Hij heeft ,,geen groot verschil gezien”.
Uitspreken

En, bovenal, had de kwestie niet in goed overleg uitgepraat kunnen worden? Een ander lid van de vertrouwenscommissie van de u-raad zegt dat hij op persoonlijke titel wel eens eerder deze thema’s had aangesneden, maar erkent dat de u-raad als geheel dit blijkbaar gevoelige thema nooit heeft besproken. Het is zaak dit snel en in het openbaar te doen, want zonder heldere gedragslijnen op dit punt zullen potentiële nieuwe bullen hun sollicitatiebrieven wellicht niet willen verzenden.

Er is, kortom, alle reden om aan te nemen dat het argument ‘blokvorming door de bullen’ alleen het zichtbare gedeelte is van de motieven om Bart onderuit te halen. Het onzichtbare gedeelte is terug te voeren op het debâcle rondom de verkiezing van de raadsvoorzitter, vorig jaar oktober/november. Bart heeft daarin op twee momenten een opvallende rol gespeeld, die hem vooral in de personeelspartijen niet in dank is afgenomen.

In de selectiecommissie moest hij mede oordelen over de voorzitterskandidatuur van Lieuwe Boersma, fractieleider van TH Akkoord. Samen met de studenten van Oras en Aag, en samenmet personeelspartij TU-2000 mikten de bullen echter op een ‘zwaargewicht’, op ‘kwaliteit’. De overige leden van de selectiecommissie, komend vanuit de partijen THA en Demokratisch Beleid die Boersma’s benoeming hadden voorbereid, accepteerden de onhaalbaarheid van diens kandidatuur. Toen diezelfde vertegenwoordigers in de formele raadszitting toch vóór Boersma gingen stemmen, leidde dat tot een indrukwekkende schrobbering door Bart. Bovendien lekte het voorval uit (Delta nr. 33: ‘Dubbele petten in de u-raad’).
Waardig

Vervolgens vond Bart dat het geschonden raadsimago hersteld moest worden. Hij deed dat in een waardig artikel in deze krant, waarin hij uiteenzette welke grote belangen er op het spel stonden en waarom een raadsmeerderheid die dus niet aan ‘politieke spelletjes’ had opgeofferd. Het stuk had in het u-raadestablishment ongeveer hetzelfde effect als illegaal Belgisch vuurwerk voor een politiebureau. Om het hardst kritiseerden de personeelsfracties het feit dat Bart met zijn artikel de afgesproken vertrouwelijkheid had geschonden. Het eigen falen kon vergeten worden – er was nu een duidelijke zonde, en een zondebok. Vanaf dat moment werden de valkuilen gegraven en de oude rekeningen uit de kast gehaald.

In de functioneringsgesprekken die de bullen de afgelopen weken met de vertrouwenscommissie hebben gevoerd, zijn de gebeurtenissen van oktober en november niet eens meer aan de orde geweest. Degenen die bij het beoordelingsproces betrokken waren zeggen heel vroom, en vrijwel in koor, dat de episode bij henzelf geen rol heeft gespeeld, maar dat zij niet uitsluiten dat het bij hun collega’s heeft meegespeeld.

De rekening die de bullen nu is gepresenteerd heet ‘fractievorming’. Een veel te groot woord voor logische en efficiënte vergadertechnieken. (,,Niet vijf keer hetzelfde verhaal vertellen als je consensus hebt”, zegt een senior-bul.) Voor echte fractievorming is bovendien heel wat meer nodig. Daar komt een gezamenlijk verkiezingsprogramma en een vorm van stemdiscipline bij kijken. Een fractie als TH Akkoord – dezelfde die geen voorzitter kon leveren, en nu enige genoegdoening krijgt via het heenzenden van Bart – opereert echter al jaren zònder verkiezingsprogramma. Dat heeft wat weg van het meten met twee maten. En ondertussen is Barbertje gehangen.

Richard Meijer

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.