Alledaagse duurzaamheid

Helemaal aan het uiterste puntje van de EWI-laagbouw bevindt zich de ingang van het Electrical Sustainable Power (ESP) Lab. Voor de deur staat een reclamebord, waar ik al maanden gek van word.

Het bord bestaat uit twee posters en twee grote tv-schermen. Op die schermen draait een slideshow van veertien foto’s. Ik ben er zo vaak langs gefietst dat ik ze intussen allemaal ken. Twee lege bureaustoelen? Check. Dilan Yeşilgöz drukt op groene knop? Check. Solderende man? Check. Op een donkere, natte avond kun je de reflecties van het scherm bij IO nog zien.

Het bord staat voor mij symbool voor het feit dat de TU Delft er op het gebied van duurzaamheid nog lang niet is.

Dat moet ik even uitleggen. De TU Delft is hard bezig met duurzaamheid: nieuwe gebouwen (zoals Echo en Flux) worden neergezet met veel aandacht voor duurzaamheid, kantines worden vegetarisch, en de campus is aan het omschakelen naar duurzame aardwarmte.

Natuurlijk is nog niet alles perfect. Zo worden er drie hoogleraren door Shell betaald (maar we weten niet wie!), en werkt de TU Delft, ondanks het feit dat ’duurzame luchtvaart’ een overduidelijke contradictie is, mee aan het greenwashen van de luchtvaartsector. Maar al met lijkt de TU Delft goede stappen te zetten.

Cultuurverandering en sociale veiligheid zijn nodig

Toch ontbreekt er volgens mij iets wezenlijks. Dat komt, vermoed ik, omdat beslissingen over duurzaamheid (vrijwel) altijd worden genomen in vergaderingen en projecten die al expliciet over duurzaamheid gaan.

Maar de klimaatcrisis is zo belangrijk dat duurzaamheidskwesties in alle beslissingen meegenomen moeten worden. Van kleine dingen als een reclamebord tot grote dingen als wel of niet doorgaan met bepaalde onderzoeken of samenwerkingen, of wel of niet naar een conferentie te gaan. We moeten niet pas nadenken over duurzaamheid als het over duurzaamheid gaat, het moet altijd over duurzaamheid gaan.

Juist als het er niet over lijkt te gaan hebben we nog veel te winnen. Daarvoor zijn – vergeef me de buzzwords – cultuurverandering en sociale veiligheid nodig.

Een cultuurverandering, waardoor het oké – nee, gewenst – wordt om dingen niet te doen of soberder uit te voeren met duurzaamheid als enige reden. Waardoor we, juist in alledaagse vergaderingen, het nut van wat we aan het doen zijn altijd afwegen tegen de klimaatimpact, en zo verkeerde keuzes als het reclamebord van het ESP Lab voorkomen.

Sociale veiligheid, zodat iedereen die bij ESP Lab werkt zonder angst voor repercussies aan de baas kan vragen of het een goed idee is om van die slideshow van veertien foto’s de mooiste te kiezen (ik nomineer die bewogen foto van een lopende man!) en die gewoon op een poster te zetten.