Nog niet alles is gezegd over het schandaal rond The Voice of Holland, vindt Claudia Werker. Zonder verantwoord leiderschap blijft gendergelijkheid een onbereikbaar doel.
Claudia Werker: “Students would rather passively consume the lectures instead of actively preparing in advance and daring to share their results and thoughts in front of a large audience.” (Photo: Sam Rentmeester)
Delen
Over het schandaal omtrent The Voice of Holland lijkt al alles gezegd, door iedereen. Volgens mij toch nog niet echt. Terecht draait de discussie de laatste dagen om een cultuur die nodig is om machtsmisbruik te voorkomen. Gelukkig heeft het college van bestuur van de TU Delft in een massamail duidelijk gemaakt dat de verantwoordelijkheid voor seksueel grensoverschrijdend gedrag altijd bij de veroorzakers ligt.
Onder de verschrikkelijke top van de ijsberg schuilt echter een hele ijsberg van machtsmisbruik tegenover vrouwen (en anderen). Voor de wetenschappelijke sector is dit een groot probleem dat door de film Picture a Scientist heel goed in kaart is gebracht. De film staat op Netflix. Je hoort erin getuigenissen van wetenschappers die gekoeioneerd en genegeerd worden en wiens werk belachelijk en onmogelijk gemaakt wordt – louter omdat ze vrouw zijn. Heel dikwijls gaat het om vrouwelijke wetenschappers aan het begin van hun carrière, maar vaak ook om vrouwelijke collega’s in zogenoemde sandwich-managementposities (managers die andere managers boven zich hebben, red.).
‘Ze worden als lastpost beschouwd die de efficiënte gang van zaken belemmert’
Als vrouwelijk lid van de wetenschappelijke staf, lid van de ondernemingsraad en als Dewis-boardlid (Delft Women in Science, red.) nemen collega’s mij geregeld in vertrouwen over het machtsmisbruik dat ze tegenkomen. Ook al gaat het hier meestal niet over seksueel grensoverschrijdend gedrag, toch komt de carrière en best vaak de gezondheid van collega’s hierdoor onder druk te staan. Soms hebben ze de de weg naar HR, een vertrouwens- of ombudspersoon al gevonden of met hun leidinggevende of de leidinggevende van hun leidinggevende gepraat. Helaas blijken ze hier over het algemeen niets mee te bereiken. Ze worden als lastpost beschouwd die de efficiënte gang van zaken belemmert. Aan de veranderingen die we soms als Dewis op basis van meldingen teweeg brengen hebben de betrokkenen doorgaans niets meer. Want in veel gevallen verlaten ze de universiteit.
Machtsmisbruik tegenover vrouwen is een belangrijke factor waardoor genderongelijkheid een nijpend probleem blijft. De formele instanties (ombuds- en vertrouwenspersonen) en regels (zie de webpagina van het integrity office) zijn belangrijk maar onvoldoende. Je moet de onderliggende cultuur veranderen.
In organisaties met een cultuur die op denk- en daadkracht gericht is, gaan de meeste leidinggevenden voor efficiënte en niet voor effectieve oplossingen. Bij problemen met machtsmisbruik is dat nefast. Te vaak krijgen slachtoffers van machtsmisbruik te horen dat ze zich aanstellen, dat degene die hen op die manier bejegent veel belangrijker voor de organisatie is dan zij zelf, en dat het waarschijnlijk om een misverstand gaat dat ze zelf moeten oplossen door met de veroorzaker in gesprek te gaan.
Cultuurverandering start met verantwoord leiderschap. Voor dit soort leiderschap heb je tijd nodig – ook al lijkt dat in eerste instantie niet efficiënt. Leidinggevenden zelf moeten laagdrempelig toegankelijk voor informele gesprekken zijn om echt naar de problemen van medewerkers te luisteren, naar oplossingen te zoeken en hun uitvoering op te volgen.
Claudia Werker is universitair hoofddocent economie van technologie en innovatie bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM). Ze werkt sinds 2007 bij de TU Delft. Ze is vice-voorzitter van de ondernemingsraad.
Lees ook:
- Wat te doen tegen seksuele intimidatie op de TU? en
- ‘De TU kan meer doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen’
Claudia Werker / Columnist
Comments are closed.