Wiskunde gaat met levensstijl aan de haal

Willem Jan Willemse.

,,Verzekeraars gebruiken computers verkeerd”, zegt Willem Jan Willemse. Ondanks het vele geld dat omgaat in de assurantiewereld, zijn de rekenmethodes niet van deze tijd. ,,Verzekeraars laten computers rekenen volgens eeuwenoude methodes met tabellen.”

Het kan veel eenvoudiger en sneller, stelt Willemse, die afgelopen week aan de TU promoveerde op een computermodel dat de tabellen kan vervangen. Hij denkt met zijn programma’s een revolutie in de werkwijze van verzekeraars teweeg te brengen. Verzekeringen op maat -via internet aan de man gebracht- behoren nu tot de mogelijkheden.

Willemse combineerde zijn promotiewerk met een consultantschap bij Practis, een bedrijf dat consultancy en programmatuur levert aan verzekeringsinstellingen. ,,Daardoor leer je professioneel en marktgericht denken.”

Verzekeraars willen uiteraard graag weten wat de levensverwachting van de klant is, om te kunnen uitrekenen hoeveel geld ze later in huis moeten hebben en hoe hoog de premies nu moeten zijn. Iemands sterftekans laat zich niet makkelijk in een wetmatigheid vangen. Zo sterven er tegenwoordig relatief veel twintigers door autorijden.

De eerste verzekeraars doken al op in de zeventiende eeuw. En al zijn de waarden in de hedendaagse premietabellen anders, verzekeringsbedrijven passen dezelfde methode als in de zeventiende eeuw nog steeds toe. Als bijvoorbeeld de rente verandert, moeten eerst alle getallen in de tabellen worden aangepast. Pas dan kan de computer weer aan de slag om de premies uit te rekenen. ,,Een enorm tijdrovend werk”, aldus Willemse.

Ongehuwd

Dat het eenvoudiger kon, bewees de promovendus door zogenaamde germs te definiëren. Dit zijn functies die basisverzekeringen voorstellen. Een op maat gesneden verzekering bestaat uit een aantal van deze germs, die bij elkaar kunnen worden opgeteld. Willemse: ,,De computer kan zelf alle premies uitrekenen en een geschikte verzekeringsvorm samenstellen, zonder tabellen.”

Dat er verschillende germfuncties zijn, komt door de levensverwachting. Op dat gebied bestaan grote verschillen tussen bepaalde bevolkingsgroepen. Zo leven vrouwen gemiddeld vijfenhalf jaar langer dan mannen. Al wordt dat getal langzamerhand kleiner.

Meer factoren spelen een rol bij het bepalen van germfuncties. Dat is overduidelijk het geval bij rokers en niet-rokers. Verrassender is het dat veel fruit eten de levensverwachting met enkele jaren kan verlengen. Ongehuwd door het leven gaan heeft daarentegen een negatief effect. Aan de hand van de programmatuur kunnen verzekeraars deze omstandigheden feilloos verwerken in de premies.

Het gebruik van wiskundige formules in plaats van tabellen opent ook de weg naar snelle internettoepassingen. Aan de hand van een vragenlijst zoekt de computer dan de verzekering die het beste bij de levensstijl van de klant past.

Verzekeringen afsluiten via internet blijft volgens de onderzoeker een illusie. ,,Je kunt nooit alles controleren, bijvoorbeeld of iemand op zijn sterfbed nog snel een verzekering afsluit”, aldus Willemse.

Ethisch

De individuelere benadering roept allerlei ethische vragen op. Verzekeringen zijn gebaseerd op een solidariteitsgedachte: samen het risico delen. Door bepaalde groepen mensen een hogere premie te laten betalen, wordt deze gedachte ondergraven. De eerste mogelijkheden zijn al op de markt. Mensen met een hoog inkomen krijgen een korting van dertig procent omdat hun levensverwachting hoger is.

Volgens Willemse is deze trend niet tegen te houden. ,,Verzekeringen zullen in de toekomst minder solidair zijn. Een verzekering voor elk individu afzonderlijk heeft natuurlijk geen zin. Ik verwacht wel dat niet-rokers minder premie gaan betalen voor hun levensverzekering. Maar aan de ander kant zou je je kunnen voorstellen dat ze dan meer pensioenpremie moeten betalen.”

Verzekeringen op maat die rekening houden met je favoriete sport, je rookverslaving en die kijken of je genoeg fruit eet. Binnenkort kan dit dankzij de slimme algoritmes van informaticus dr. Willem Jan Willemse.

,,Verzekeraars gebruiken computers verkeerd”, zegt Willem Jan Willemse. Ondanks het vele geld dat omgaat in de assurantiewereld, zijn de rekenmethodes niet van deze tijd. ,,Verzekeraars laten computers rekenen volgens eeuwenoude methodes met tabellen.”

Het kan veel eenvoudiger en sneller, stelt Willemse, die afgelopen week aan de TU promoveerde op een computermodel dat de tabellen kan vervangen. Hij denkt met zijn programma’s een revolutie in de werkwijze van verzekeraars teweeg te brengen. Verzekeringen op maat -via internet aan de man gebracht- behoren nu tot de mogelijkheden.

Willemse combineerde zijn promotiewerk met een consultantschap bij Practis, een bedrijf dat consultancy en programmatuur levert aan verzekeringsinstellingen. ,,Daardoor leer je professioneel en marktgericht denken.”

Verzekeraars willen uiteraard graag weten wat de levensverwachting van de klant is, om te kunnen uitrekenen hoeveel geld ze later in huis moeten hebben en hoe hoog de premies nu moeten zijn. Iemands sterftekans laat zich niet makkelijk in een wetmatigheid vangen. Zo sterven er tegenwoordig relatief veel twintigers door autorijden.

De eerste verzekeraars doken al op in de zeventiende eeuw. En al zijn de waarden in de hedendaagse premietabellen anders, verzekeringsbedrijven passen dezelfde methode als in de zeventiende eeuw nog steeds toe. Als bijvoorbeeld de rente verandert, moeten eerst alle getallen in de tabellen worden aangepast. Pas dan kan de computer weer aan de slag om de premies uit te rekenen. ,,Een enorm tijdrovend werk”, aldus Willemse.

Ongehuwd

Dat het eenvoudiger kon, bewees de promovendus door zogenaamde germs te definiëren. Dit zijn functies die basisverzekeringen voorstellen. Een op maat gesneden verzekering bestaat uit een aantal van deze germs, die bij elkaar kunnen worden opgeteld. Willemse: ,,De computer kan zelf alle premies uitrekenen en een geschikte verzekeringsvorm samenstellen, zonder tabellen.”

Dat er verschillende germfuncties zijn, komt door de levensverwachting. Op dat gebied bestaan grote verschillen tussen bepaalde bevolkingsgroepen. Zo leven vrouwen gemiddeld vijfenhalf jaar langer dan mannen. Al wordt dat getal langzamerhand kleiner.

Meer factoren spelen een rol bij het bepalen van germfuncties. Dat is overduidelijk het geval bij rokers en niet-rokers. Verrassender is het dat veel fruit eten de levensverwachting met enkele jaren kan verlengen. Ongehuwd door het leven gaan heeft daarentegen een negatief effect. Aan de hand van de programmatuur kunnen verzekeraars deze omstandigheden feilloos verwerken in de premies.

Het gebruik van wiskundige formules in plaats van tabellen opent ook de weg naar snelle internettoepassingen. Aan de hand van een vragenlijst zoekt de computer dan de verzekering die het beste bij de levensstijl van de klant past.

Verzekeringen afsluiten via internet blijft volgens de onderzoeker een illusie. ,,Je kunt nooit alles controleren, bijvoorbeeld of iemand op zijn sterfbed nog snel een verzekering afsluit”, aldus Willemse.

Ethisch

De individuelere benadering roept allerlei ethische vragen op. Verzekeringen zijn gebaseerd op een solidariteitsgedachte: samen het risico delen. Door bepaalde groepen mensen een hogere premie te laten betalen, wordt deze gedachte ondergraven. De eerste mogelijkheden zijn al op de markt. Mensen met een hoog inkomen krijgen een korting van dertig procent omdat hun levensverwachting hoger is.

Volgens Willemse is deze trend niet tegen te houden. ,,Verzekeringen zullen in de toekomst minder solidair zijn. Een verzekering voor elk individu afzonderlijk heeft natuurlijk geen zin. Ik verwacht wel dat niet-rokers minder premie gaan betalen voor hun levensverzekering. Maar aan de ander kant zou je je kunnen voorstellen dat ze dan meer pensioenpremie moeten betalen.”