Wat gebeurde er deze zomer?

Warmte uit de waterweg

Damwanden in waterwegen houden primair natuurlijk het water tegen. Maar ze kunnen veel meer dan dat. Je kunt ze ook gebruiken als bron voor warmte en koeling. De techniek is deze zomer getest met een opstelling in waterweg De Zweth vlakbij Rotterdam. Door warmtewisselaars in de kade aan te brengen kan energie worden gewonnen uit het langsstromende water en de bodem. Het project, waar onder meer dr. Phil Vardon van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, adviesbureau CRUX Engineering en de TU Eindhoven aan werken, lijkt veelbelovend. In Duitsland lopen vergelijkbare proeven.

 

10 augustus – Zelfhelend beton in Paleis Het Loo

_{Palei Het Loo. (Foto: Wikipedia)}
Paleis Het Loo krijgt een ondergrondse museumruimte, gemaakt van zelfhelend beton, zo werd deze zomer bekend. De zelfherstellende eigenschap is te danken aan levende bacteriën in het beton die scheurtjes opvullen, meldt website Kennislink.

Het Paleis in Apeldoorn ondergaat grootschalige renovaties en krijgt een ondergrondse uitbreiding voor tentoonstellingen. Die ruimte wordt gemaakt met vijfduizend kubieke meter zelfhelend beton, een uitvinding van Delftse microbioloog Henk Jonkers. Als de bacteriën in contact komen met vocht (dat door scheurtjes het beton binnentreedt) produceren ze kalksteen, waardoor de scheur wordt gedicht. Op deze manier kan voorkomen worden dat betonrot ontstaat.

8 augustus – Zonnewagen vestigt afstandsrecord

_{Na twaalf uur rondjes rijden finisht de Nuna Phoenix bij zonsondergang met een nieuw afstandsrecord: 924 km in 12 uur. (Foto: Vattenfall Solar Team).}

Op de proefbaan van het testcentrum Dienst Wegverkeer in Lelystad kwam de Nuna Phoenix  binnen twaalf uur driehonderd keer langs. De aanval op het afstandsrecord vond daar op 8 augustus plaats onder gunstige omstandigheden en met volop zon. Toen de zwart-wit geblokte vlag viel, stond er 924 kilometer meer op de teller dan aan het begin van de dag. Het vorige record van 882 kilometer uit 2017 was daarmee verbroken.

Het Vattenfall Solar Team was wel toe aan een oppepper. Tijdens de laatste World Solar Challenge, oktober vorig jaar, vloog de Nuna X in brand en is deze volledig uitgebrand. Dat was extra tragisch, omdat de Delftse studenten voor lagen in de race met slechts 250 kilometer te gaan. Het team herpakte zich met de ontwikkeling van een nieuwe zonnewagen: de Nuna Phoenix. Daarmee zouden ze naar VS gaan voor de American Solar Challenge. Maar toen brak de coronacrisis uit en zag het team zich genoodzaakt de inschrijving te annuleren. De teamleden zonnen op een andere manier om hun zonnewagen te testen, en dat gebeurde afgelopen zomer dus in eigen land.

29 juli – Studenten onthullen bericht uit dodencel

_{Dodencel 601, met rechts van het bed het witte, overgeplamuurde stuk muur. (Foto: Ulrike Grafberger)}

Een groep bachelorstudenten onder leiding van kunstprofessor prof.dr. Joris Dik (faculteit 3mE) haalde eind juli het nieuws met een spectaculaire ontdekking in de dodencel van het Oranjehotel, de voormalige strafgevangenis in Scheveningen. Met geavanceerde technieken, waarin de onderzoeksgroep van Dik zich heeft gespecialiseerd, konden ze inscripties leesbaar maken onder de nieuwe plamuur van de ‘Doodencel 601’.  Daaruit kwam een naam tevoorschijn, een soort van kalender en de woorden ‘Eisch’ en ‘Dood’.

“Aan de hand van die informatie hebben we kunnen vaststellen dat Daniel de Blocq van Scheltinga in Cel 601 heeft gezeten, een rechterhand van Mussert”, vertelt Dik. “Tegen hem werd op 11 september 1945 de doodstraf geëist, maar hij ontsprong de dans.” De Blocq werd uiteindelijk tot twintig jaar cel veroordeeld; hij kwam na strafvermindering in 1953 vrij en overleed in 1962 in Duitsland.

23 juli – Opeens was het stil
Nooit eerder nam het lawaai onder de grond zo sterk af als afgelopen voorjaar. Toen wereldwijd industriële en logistieke activiteiten op een laag pitje werden gezet vanwege de coronapandemie had dat zijn weerslag op de seismische golven tot honderden meters onder het aardoppervlak. Dat blijkt uit seismisch onderzoek geleid door de Koninklijke Sterrenwacht van België, met medewerking van vijf onderzoeksinstituten, waaronder de TU Delft. Het ondergrondse lawaai nam met 50 procent af, schreven de wetenschappers 23 juli in Science. Opeens konden ze in stedelijke gebieden subtiele geluiden opvangen van diepe aardbevingen die normaal niet boven de ruis uitkomen. De periode wordt door sommige wetenschappers al gekscherende de ‘anthropause’ genoemd.

17 juli – Hyperloop team breekt eigen snelheidsrecord

_{Het Delft Hyperloop team viert het snelheidsrecord in Hilversum. (Foto: Delft Hyperloop Team)}

Het Delft Hyperloop team bereikte met hun nieuwe prototype Atlas 02 een verbluffende snelheid van 360 kilometer per uur op een testbaan van nog geen 400 meter. De recordpoging vond op vrijdag 17 juli plaats op de speciale test-track op het terrein van Voestalpine Railpro in Hilversum.

Hyperloop is een futuristische vorm van openbaar vervoer, ontsproten aan het brein van Elon Musk, waarin capsules (‘pods’) met een snelheid van een verkeersvliegtuig (1000 km/uur) door vacuümbuizen schieten.

Met de topsnelheid van 360 km/uur verbrak het Delftse team IV het eigen vorige record van 202 km/uur. Dat werd vorig jaar gehaald in de 1-km lange vacuümbuis van SpaceX in Los Angeles. Het snelst was toen het team van de TU Munchen met maar liefst 482 km/uur. Maar, zegt PR-manager Romée Postma, dat was zonder luchtweerstand en op een ruim vijf keer langere baan. Teamleden schatten dat hun huidige pod, de Atlas 02, onder die omstandigheden 500 km/uur zou kunnen halen. Op de Hilversumse track had het prototype sneller kunnen gaan als er tijdens de recordpoging geen motorstoring had plaatsgevonden. “De technologie blijft zich ontwikkelen”, verklaart Postma.

Door tussenkomst van de coronapandemie kwam het dit jaar niet tot een vergelijkende competitie in de VS en besloot het Delftse team aan een eigen recordpoging te werken. Ook volgend studiejaar gaat de ontwikkeling verder, al is op dit moment vanwege een herschikking van de Dreamteams niet duidelijk in welke vorm. De rekrutering van nieuwe teamleden is wel begonnen. 

15 juli – Warmte uit de waterweg

Damwanden in waterwegen houden primair het water tegen, maar ze kunnen veel meer dan dat. Je kunt ze ook gebruiken als bron voor warmte en koeling. De techniek is deze zomer getest met een opstelling in waterweg De Zweth vlakbij Rotterdam. Door warmtewisselaars in de kade aan te brengen kan energie worden gewonnen uit het langsstromende water en de bodem. Het project, waar onder meer dr. Phil Vardon van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, adviesbureau CRUX Engineering en de TU Eindhoven aan werken, lijkt veelbelovend. In Duitsland lopen vergelijkbare proeven.

6 juli – Student maakt OV-mondkapje

_{In de trein met camouflagekapje. (Foto: Frank Jansen)}

TU-student Stijn de Vreede kwam in het AD met opmerkelijke mondkapjes die hij via Twitter aanbood. De aanleiding was zijn ergernis over de lelijke lichtblauwe mondkapjes die hij op zag duiken in bus en trein. Een camouflagepatroon zou veel beter zijn, bedacht hij. Hij maakte een foto van de treinstoelbekleding, bewerkte dat met Illustrator en stuurde dat als print naar een mondkapjesproducent. Hij bestelde twee series van honderd stuks: de roze retroprint (een ontwerp van Marijke de Goei) en het blauwe nepleer van latere treinen. Daarvan heeft hij welgeteld nog één exemplaar over. Vooral “OV-gekkies” waren er tuk op, vertelt de masterstudent Transport, Infrastructuur & Logistics met een bachelor in Industrieel Ontwerpen. Hij is nog geen klanten tegengekomen in de trein, maar ontvangt wel selfies via Twitter. Ondanks het succes gaat De Vreede er niet verder mee omdat de internethandel best arbeidsintensief blijkt. Hij heeft de NS benaderd voor de voortzetting. “Ik zou het leuk zou vinden als NS of een andere vervoerder het initiatief overneemt, of de mondkapjes cadeau doet aan het personeel.”