Campus

Voer voor psychologen

Somber, eenzaam, sociaal onhandig, faalangst, examenstress. Studenten komen met allerlei klachten naar de studentenpsychologen van de TU. En die krijgen het steeds drukker.

,,Hadden we vroeger de piek tijdens de tentamenperiode, nu blijft het pieken.”

Al een paar maanden nadat Ratna aan haar studie in Delft was begonnen, kwam ze bij de studentenpsycholoog terecht. Drie jaar daarvoor, op haar zeventiende, was ze met haar ouders van Suriname naar Nederland gekomen. ,,En dat vond ik toen helemaal niet leuk.” Daarom stortte ze zich op haar schoolwerk. Op het vwo blonk ze uit in technische vakken en ze besloot in Delft te gaan studeren.

Eenmaal op de TU ging het niet meer zo goed. Ze zakte voor tentamens en had veel twijfels over haar studie. Haar studieadviseur verwees haar door naar de studentenpsycholoog. ,,De studieadviseur vermoedde dat het niet goed ging met de studie omdat Delft voor mij een enorme cultuurshock was. Delft was voor mij een heel andere wereld. Ik zat op een zwarte school in Den Haag en was nooit eerder in contact gekomen met blanke Nederlanders.”

Ratna voelde zich klem zitten tussen twee culturen. Aan de ene kant haar ouders en aan de andere kant het vrije leven op de universiteit. Ze vond geen aansluiting met haar % overwegend blanke % medestudenten. ,,Nederlanders hebben gesprekken over bepaalde dingen, zoals sportuitslagen en nieuws. Ik kon daarover niet meepraten en was heel onzeker. Om erbij te horen, probeerde ik allerlei ontwikkelingen te volgen en ging ik meer televisie kijken.”

Ze voerde een aantal gesprekken met studentenpsycholoog Paula Meesters. ,,Ze stelde me precies de vragen die ik nodig had. Vragen die andere mensen, zoals je ouders of je vrienden, niet weten te stellen. Zoals: hoe voelt het om hier op de universiteit te zijn, hoe voel je je als je in de collegebanken zit. Door die vragen werd ik genoodzaakt om erover na te denken.”

Soft

Studenten komen soms via de studieadviseur, afstudeerprofessor of huisarts, maar meestal uit eigen beweging naar het spreekuur van studentenpsychologen Paula Meesters, Carolyn Levisson en Hans Schenkel. Een open spreekuur en sinds kort consultatie per e-mail moeten de drempel laag houden. Wachtlijsten zijn er niet, wat vrij uitzonderlijk is voor de geestelijke gezondheidszorg. ,,Ons systeem van open spreekuren komt eigenlijk alleen voor bij studentenpsychologen”, zegt Meesters.

‘Ik loop al een jaar met het idee rond’, is vaak de binnenkomer. ,,Zo’n opmerking grijp ik altijd aan om te vragen waarom iemand juist nu is gekomen. Ook complimenteer ik ze ermee. Het is een belangrijke eerste stap”, zegt Levisson. ,,Soms is het erkennen dat er wat moet veranderen al voldoende en zie je ze na het eerste gesprek niet meer terug”, vult Meesters aan.

Er zijn soms ook studenten die het idee hebben dat de psychologen hun probleem ‘wel even kunnen oplossen’. ,,Ze willen bij wijze vanspreken een pilletje voor hun klachten”, zegt Meesters. ,,Maar eigenlijk weten ze best dat dat niet gaat.”

De Delftse studentenpsychologen helpen 360 mensen per jaar. Dat is, net als bij andere universiteiten, twee tot drie procent van de studentenbevolking. Op faculteitsniveau geldt ongeveer hetzelfde percentage. De studenten van ‘softe’ studies als bouwkunde stappen dus niet vaker naar de psycholoog dan ‘hardcore’ bètastudenten.

Bijna de helft van de hulpbehoevende studenten is vrouw. ,,Vrouwen erkennen makkelijker dat ze hulp van een ander nodig hebben”, zegt Meesters. ,,Met een psycholoog praten past misschien minder in het stoere jongensgedrag dat veel Delftse mannelijke studenten hebben.” ,,Al ken ik genoeg uitzonderingen”, voegt Hans Schenkel toe.

Studentenproblemen zijn niet seizoensafhankelijk. ,,Vroeger had je piekmomenten in de tentamenperiode. Nu is het verrassend genoeg zelfs in de zomer druk”, zegt Levisson. De psychologen komen hierdoor niet toe aan ander werk, zoals het doen van onderzoek. ,,Studenten krijgen altijd voorrang.”

Studenten kloppen met allerlei klachten aan bij de studentenpsychologen. Angst, perfectionisme, rsi, relatie over, ouder dood, ouder met psychische problematiek, somber, eenzaam, sociaal geïsoleerd, geen meisje kunnen vinden. De enige voorwaarde is dat de problemen studiegerelateerd moeten zijn. Of de slechte studieresultaten oorzaak of gevolg zijn van de problemen, maakt niet uit. De psychologen maken tijdens het eerste gesprek een inschatting van de ernst van de problemen en bepalen daarna in overleg met de student welke behandeling zinvol is. Wij hebben daarnaast een sociale kaart van de hulpverleners in deze regio en kunnen die persoon zonodig doorverwijzen.”

Wat te doen als iemand een probleem heeft, terwijl zijn studie perfect gaat? ,,Toch langskomen”, raden de psychologen aan. ,,Perfectionisme komt veel voor onder studenten. Dat kan een enorme last worden. Faalangst kan leiden tot keihard werken. Het hoeft niet lang te duren voordat zo iemand overspannen raakt.”

Modeklachten

Het trio vindt het ‘een voorrecht’ om met studenten te werken. ,,Studenten zijn een fantastische doelgroep. Ze zitten in een mooie fase in hun ontwikkeling. Ze zijn intelligent en leergierig, ze staan open voor nieuwe behandeltechnieken.”

De tijdens de reorganisatie geplande outsourcing (uitbesteding) is tot opluchting van de psychologen twee jaar uitgesteld. ,,Door de aanvankelijke plannen waren we geschokt, maar we zijn inmiddels in de gelegenheid gesteld om aan het idee te wennen”, zegt Meesters. De studentenpsychologen staan nu niet meer op voorhand negatief tegenover mogelijke veranderingen. ,,Als we maar dichtbij de studenten blijven zitten”, zegt Hans Schenkel. ,,Op de TU heb je je contacten en ook is de stap voor studenten om bij ons langs te komen kleiner als we op de universiteit zelf zitten.”

De studentenpsychologen zijn gespecialiseerd in kortdurende oplossingsgerichte behandelingen. Ze stellen de oplossing van de klacht centraal, in plaats van het probleem. Volgens de psychologen heeft ook een kortdurende behandeling een langetermijneffect. ,,Ook ernstige problematiek is kortdurend behandelbaar”, zegt Schenkel.

De klachten van de studenten zijn niet veel veranderd in de loop der jaren. ,,Wel de uitingen ervan. Midden jaren negentig waren veel studenten chronisch vermoeid, nu hebben veel mensen rsi”, zegt Meesters, die al tien jaar bij de TU werkt. Dit soort veelvoorkomende ‘modeklachten’ % wie heeft er tegenwoordig bijvoorbeeld nog hyperventilatie % betekenen volgens de psychologen helemaal niet dat mensen zich aanstellen. ,,We willen niet de indruk wekken dat een dergelijke klacht niet erg is. Het is maar net welke naam je geeft aan je klachten.”

De psychologen zien veel leed voorbij komen. Ook zelfmoord onder studenten komt af en toe voor. ,,Het is heel ingewikkeld als diegene die bij je in behandeling is, een eind aan zijn leven maakt. Je kunt je dan tekortgeschoten voelen. Maar als iemand die keuze maakt, kun je dat niet altijd voorkomen. Hoe vreselijk het ook is, je dient ook dan respect te blijven houden voor de ander”, zegt Schenkel.

Afhankelijk van het soort klacht kunnen de studenten ook een thematische groep, een cursus of een training volgen. Ook studenten met zogeheten leerstoornissen, zoals dyslexie of adhd, kunnen terecht bij de psychologen. In studiesteungroepen leren zij efficiënter te studeren.

Volgens de psychologen is de kracht van een training ook dat een student met medestudenten praat. ,,Hij merkt dat hij niet de enige is. Of hij denkt juist: o, zo erg is het bij mij niet.” Om de studenten snel de kans te geven om mee te doen aan een training, zijn er continu doorlopende groepen. ,,Studenten kunnen elk gewenst moment instappen in zo’n groep. Dat werkt heel motiverend.”

Wiskundesom

Buitenlandse studenten zijn aan een inhaalslag bezig en hebben de weg naar de studentpsychologen gevonden. ,,Vanuit hun culturele achtergrond keken ze in het verleden anders aan tegen psychologen.” Vooral voor hen is de training ‘Leven tussen meerdere culturen’ ontwikkeld, die ook in het Engels wordt aangeboden.

Ook Ratna deed mee aan de cursus ‘Leven tussen meerdere culturen’. Aan haar gesprekken met studentenpsycholoog Paula Meesters zegt ze veel baat te hebben gehad. ,,Het leuke aan Paula is dat ze zich ervan bewust is dat mensen op de TU een bepaalde manier van denken hebben”, zegt ze. ,,Zoals je een wiskundesom oplost, zo benadert zij je problemen. Ze werkt in stappen, er zit een duidelijke structuur in. Het is absoluut geen vaag gedoe, zoals sommige mensen denken.”

Inmiddels heeft ze niet meer de behoefte om overal bij te horen. ,,Ik heb een aantal vrienden, ook Nederlandse, overgehouden aan mijn studie. Ik merk nu juist aan veel Hindoestaanse mensen dat ze heel erg in hun eigen wereld leven. Ik vind het belangrijk dat je overal mensen en hun manier van denken leert kennen. Ik ben niet Nederlands geworden, maar ik ben ook niet Surinaams of Hindoestaans, ik leef in verschillende werelden.”

Uiteindelijk haalde ze haar propedeuse in een jaar. Onlangs studeerde ze af. Ze woont inmiddels niet meer bij haar ouders, maar op kamers in Delft. ,,Daar kijken veel Hindoestanen van op. Er zijn niet veel Hindoestaanse meisjes die op kamers wonen.”

Ze kan iedereen een bezoek aan de studentenpsycholoog aanraden. ,,Als je slechte studieresultaten hebt door persoonlijke problemen, dan is het een chaos in je hoofd. De psycholoog helpt je om alles op een rijtje te zetten en helpt je zelf een oplossing bedenken.”

Er rust nog steeds een taboe op het raadplegen van een psycholoog, vindt Ratna. ,,Dat merk je aan hoe mensen reageren als je vertelt dat je naar een studentenpsycholoog bent geweest. ‘Wat goed dat je dat hebt gedurfd’, zeggen ze dan. En dat zouden ze niet zeggen als je je bij een roeivereniging had aangesloten. Ze willen je dan toch een extra compliment geven.” Haar ouders hebben wel altijd achter haar gestaan. ,,Zij zagen in dat die gesprekken belangrijk voor me waren.”

De naam Ratna is verzonnen

www.tudelft.nl (zoekterm: ‘studentenpsychologen’)

Somber, eenzaam, sociaal onhandig, faalangst, examenstress. Studenten komen met allerlei klachten naar de studentenpsychologen van de TU. En die krijgen het steeds drukker. ,,Hadden we vroeger de piek tijdens de tentamenperiode, nu blijft het pieken.”

Al een paar maanden nadat Ratna aan haar studie in Delft was begonnen, kwam ze bij de studentenpsycholoog terecht. Drie jaar daarvoor, op haar zeventiende, was ze met haar ouders van Suriname naar Nederland gekomen. ,,En dat vond ik toen helemaal niet leuk.” Daarom stortte ze zich op haar schoolwerk. Op het vwo blonk ze uit in technische vakken en ze besloot in Delft te gaan studeren.

Eenmaal op de TU ging het niet meer zo goed. Ze zakte voor tentamens en had veel twijfels over haar studie. Haar studieadviseur verwees haar door naar de studentenpsycholoog. ,,De studieadviseur vermoedde dat het niet goed ging met de studie omdat Delft voor mij een enorme cultuurshock was. Delft was voor mij een heel andere wereld. Ik zat op een zwarte school in Den Haag en was nooit eerder in contact gekomen met blanke Nederlanders.”

Ratna voelde zich klem zitten tussen twee culturen. Aan de ene kant haar ouders en aan de andere kant het vrije leven op de universiteit. Ze vond geen aansluiting met haar % overwegend blanke % medestudenten. ,,Nederlanders hebben gesprekken over bepaalde dingen, zoals sportuitslagen en nieuws. Ik kon daarover niet meepraten en was heel onzeker. Om erbij te horen, probeerde ik allerlei ontwikkelingen te volgen en ging ik meer televisie kijken.”

Ze voerde een aantal gesprekken met studentenpsycholoog Paula Meesters. ,,Ze stelde me precies de vragen die ik nodig had. Vragen die andere mensen, zoals je ouders of je vrienden, niet weten te stellen. Zoals: hoe voelt het om hier op de universiteit te zijn, hoe voel je je als je in de collegebanken zit. Door die vragen werd ik genoodzaakt om erover na te denken.”

Soft

Studenten komen soms via de studieadviseur, afstudeerprofessor of huisarts, maar meestal uit eigen beweging naar het spreekuur van studentenpsychologen Paula Meesters, Carolyn Levisson en Hans Schenkel. Een open spreekuur en sinds kort consultatie per e-mail moeten de drempel laag houden. Wachtlijsten zijn er niet, wat vrij uitzonderlijk is voor de geestelijke gezondheidszorg. ,,Ons systeem van open spreekuren komt eigenlijk alleen voor bij studentenpsychologen”, zegt Meesters.

‘Ik loop al een jaar met het idee rond’, is vaak de binnenkomer. ,,Zo’n opmerking grijp ik altijd aan om te vragen waarom iemand juist nu is gekomen. Ook complimenteer ik ze ermee. Het is een belangrijke eerste stap”, zegt Levisson. ,,Soms is het erkennen dat er wat moet veranderen al voldoende en zie je ze na het eerste gesprek niet meer terug”, vult Meesters aan.

Er zijn soms ook studenten die het idee hebben dat de psychologen hun probleem ‘wel even kunnen oplossen’. ,,Ze willen bij wijze vanspreken een pilletje voor hun klachten”, zegt Meesters. ,,Maar eigenlijk weten ze best dat dat niet gaat.”

De Delftse studentenpsychologen helpen 360 mensen per jaar. Dat is, net als bij andere universiteiten, twee tot drie procent van de studentenbevolking. Op faculteitsniveau geldt ongeveer hetzelfde percentage. De studenten van ‘softe’ studies als bouwkunde stappen dus niet vaker naar de psycholoog dan ‘hardcore’ bètastudenten.

Bijna de helft van de hulpbehoevende studenten is vrouw. ,,Vrouwen erkennen makkelijker dat ze hulp van een ander nodig hebben”, zegt Meesters. ,,Met een psycholoog praten past misschien minder in het stoere jongensgedrag dat veel Delftse mannelijke studenten hebben.” ,,Al ken ik genoeg uitzonderingen”, voegt Hans Schenkel toe.

Studentenproblemen zijn niet seizoensafhankelijk. ,,Vroeger had je piekmomenten in de tentamenperiode. Nu is het verrassend genoeg zelfs in de zomer druk”, zegt Levisson. De psychologen komen hierdoor niet toe aan ander werk, zoals het doen van onderzoek. ,,Studenten krijgen altijd voorrang.”

Studenten kloppen met allerlei klachten aan bij de studentenpsychologen. Angst, perfectionisme, rsi, relatie over, ouder dood, ouder met psychische problematiek, somber, eenzaam, sociaal geïsoleerd, geen meisje kunnen vinden. De enige voorwaarde is dat de problemen studiegerelateerd moeten zijn. Of de slechte studieresultaten oorzaak of gevolg zijn van de problemen, maakt niet uit. De psychologen maken tijdens het eerste gesprek een inschatting van de ernst van de problemen en bepalen daarna in overleg met de student welke behandeling zinvol is. Wij hebben daarnaast een sociale kaart van de hulpverleners in deze regio en kunnen die persoon zonodig doorverwijzen.”

Wat te doen als iemand een probleem heeft, terwijl zijn studie perfect gaat? ,,Toch langskomen”, raden de psychologen aan. ,,Perfectionisme komt veel voor onder studenten. Dat kan een enorme last worden. Faalangst kan leiden tot keihard werken. Het hoeft niet lang te duren voordat zo iemand overspannen raakt.”

Modeklachten

Het trio vindt het ‘een voorrecht’ om met studenten te werken. ,,Studenten zijn een fantastische doelgroep. Ze zitten in een mooie fase in hun ontwikkeling. Ze zijn intelligent en leergierig, ze staan open voor nieuwe behandeltechnieken.”

De tijdens de reorganisatie geplande outsourcing (uitbesteding) is tot opluchting van de psychologen twee jaar uitgesteld. ,,Door de aanvankelijke plannen waren we geschokt, maar we zijn inmiddels in de gelegenheid gesteld om aan het idee te wennen”, zegt Meesters. De studentenpsychologen staan nu niet meer op voorhand negatief tegenover mogelijke veranderingen. ,,Als we maar dichtbij de studenten blijven zitten”, zegt Hans Schenkel. ,,Op de TU heb je je contacten en ook is de stap voor studenten om bij ons langs te komen kleiner als we op de universiteit zelf zitten.”

De studentenpsychologen zijn gespecialiseerd in kortdurende oplossingsgerichte behandelingen. Ze stellen de oplossing van de klacht centraal, in plaats van het probleem. Volgens de psychologen heeft ook een kortdurende behandeling een langetermijneffect. ,,Ook ernstige problematiek is kortdurend behandelbaar”, zegt Schenkel.

De klachten van de studenten zijn niet veel veranderd in de loop der jaren. ,,Wel de uitingen ervan. Midden jaren negentig waren veel studenten chronisch vermoeid, nu hebben veel mensen rsi”, zegt Meesters, die al tien jaar bij de TU werkt. Dit soort veelvoorkomende ‘modeklachten’ % wie heeft er tegenwoordig bijvoorbeeld nog hyperventilatie % betekenen volgens de psychologen helemaal niet dat mensen zich aanstellen. ,,We willen niet de indruk wekken dat een dergelijke klacht niet erg is. Het is maar net welke naam je geeft aan je klachten.”

De psychologen zien veel leed voorbij komen. Ook zelfmoord onder studenten komt af en toe voor. ,,Het is heel ingewikkeld als diegene die bij je in behandeling is, een eind aan zijn leven maakt. Je kunt je dan tekortgeschoten voelen. Maar als iemand die keuze maakt, kun je dat niet altijd voorkomen. Hoe vreselijk het ook is, je dient ook dan respect te blijven houden voor de ander”, zegt Schenkel.

Afhankelijk van het soort klacht kunnen de studenten ook een thematische groep, een cursus of een training volgen. Ook studenten met zogeheten leerstoornissen, zoals dyslexie of adhd, kunnen terecht bij de psychologen. In studiesteungroepen leren zij efficiënter te studeren.

Volgens de psychologen is de kracht van een training ook dat een student met medestudenten praat. ,,Hij merkt dat hij niet de enige is. Of hij denkt juist: o, zo erg is het bij mij niet.” Om de studenten snel de kans te geven om mee te doen aan een training, zijn er continu doorlopende groepen. ,,Studenten kunnen elk gewenst moment instappen in zo’n groep. Dat werkt heel motiverend.”

Wiskundesom

Buitenlandse studenten zijn aan een inhaalslag bezig en hebben de weg naar de studentpsychologen gevonden. ,,Vanuit hun culturele achtergrond keken ze in het verleden anders aan tegen psychologen.” Vooral voor hen is de training ‘Leven tussen meerdere culturen’ ontwikkeld, die ook in het Engels wordt aangeboden.

Ook Ratna deed mee aan de cursus ‘Leven tussen meerdere culturen’. Aan haar gesprekken met studentenpsycholoog Paula Meesters zegt ze veel baat te hebben gehad. ,,Het leuke aan Paula is dat ze zich ervan bewust is dat mensen op de TU een bepaalde manier van denken hebben”, zegt ze. ,,Zoals je een wiskundesom oplost, zo benadert zij je problemen. Ze werkt in stappen, er zit een duidelijke structuur in. Het is absoluut geen vaag gedoe, zoals sommige mensen denken.”

Inmiddels heeft ze niet meer de behoefte om overal bij te horen. ,,Ik heb een aantal vrienden, ook Nederlandse, overgehouden aan mijn studie. Ik merk nu juist aan veel Hindoestaanse mensen dat ze heel erg in hun eigen wereld leven. Ik vind het belangrijk dat je overal mensen en hun manier van denken leert kennen. Ik ben niet Nederlands geworden, maar ik ben ook niet Surinaams of Hindoestaans, ik leef in verschillende werelden.”

Uiteindelijk haalde ze haar propedeuse in een jaar. Onlangs studeerde ze af. Ze woont inmiddels niet meer bij haar ouders, maar op kamers in Delft. ,,Daar kijken veel Hindoestanen van op. Er zijn niet veel Hindoestaanse meisjes die op kamers wonen.”

Ze kan iedereen een bezoek aan de studentenpsycholoog aanraden. ,,Als je slechte studieresultaten hebt door persoonlijke problemen, dan is het een chaos in je hoofd. De psycholoog helpt je om alles op een rijtje te zetten en helpt je zelf een oplossing bedenken.”

Er rust nog steeds een taboe op het raadplegen van een psycholoog, vindt Ratna. ,,Dat merk je aan hoe mensen reageren als je vertelt dat je naar een studentenpsycholoog bent geweest. ‘Wat goed dat je dat hebt gedurfd’, zeggen ze dan. En dat zouden ze niet zeggen als je je bij een roeivereniging had aangesloten. Ze willen je dan toch een extra compliment geven.” Haar ouders hebben wel altijd achter haar gestaan. ,,Zij zagen in dat die gesprekken belangrijk voor me waren.”

De naam Ratna is verzonnen

www.tudelft.nl (zoekterm: ‘studentenpsychologen’)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.