Tussenstand: Pijpleiding

r.Jan Meek (offshoretechniek) en prof.ir. Frans Bijlaard (staal- en houtconstructies)

Tussenstand: Nog twee jaar te gaan

“Oliewinning in de toekomst vindt steeds meer plaats in moeilijke velden. De makkelijker te exploiteren olieveldjes zijn namelijk al bezet of raken op. In sommige velden is oliewinning moeilijk doordat de te winnen olie en het aardgas veel roestveroorzakende gassen bevatten, die de transportleidingen aantasten. Daardoor kan lekkage ontstaan, wat een milieuramp kan veroorzaken.

Een oplossing om doorroesten van de pijp te voorkomen is chemicaliën toevoegen aan de gewonnen olie en het gas in de pijpleiding. Maar als je dat vijftig jaar lang moet doen ben je een vermogen kwijt. Vandaar dat het soms rendabeler kan zijn om een ander soort pijp te gebruiken, de zogenaamde tight fit pipe. Dit is een dubbelwandige pijp met een dunne binnenpijp, gemaakt van corrosion resitant alloy. Die binnenlaag, van bijvoorbeeld roestvrij staal of een nikkellegering, beschermt de buitenlaag tegen corrosie. Deze pijp is per strekkende meter veel duurder dan een normale pijpleiding, maar er wordt fors op de lopende kosten van een project bespaard omdat hij veel langer meegaat.

De goedkoopste manier om pijpleidingen te leggen in zee is de zogenaamde Reeling-methode. Als een soort visdraad wordt de pijp hierbij op een spoel van bijvoorbeeld 18,5 meter doorsnede gerold. Dan vaart een schip met de spoel met het duizenden tonnen zware visdraad naar de offshorelocatie, waar de hele pijp weer afgerold wordt en recht gebogen.

De tight fit pipe is nog nooit op deze manier in zee geïnstalleerd. Men is namelijk bang dat de binnenwand loskomt van de buitenpijp en gaat plooien als je de pijpleiding op de spoel buigt. Voor mijn promotie onderzoek ik hoe deze plooien ontstaan, en wat voor krachten de pijp kan verdragen.

Van de fabrikant in Japan heb ik een stuk pijp gekregen om mijn tests mee uit te voeren. Bij deze pijp hebben we gekeken hoeveel druk je op de binnenpijp kunt zetten voordat hij gaat plooien, terwijl hij is ingeklemd door de buitenpijp.

Voor het volgende deel van mijn onderzoek moet ik zelf een apparaat bedenken waarmee je de buiging kunt nabootsen die een pijpleiding moet doorstaan als hij op een katrol gerold wordt. Daarmee meet ik hoeveel buiging een stuk pijp kan verdragen. Ik hoef hem gelukkig niet zelf te bouwen, dat doet het technisch personeel. Maar het ontwerp moet wel kloppen.” (RZ)

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Naam: Eelke Focke (27)

Onderwerp: Mechanisch verbonden dubbelwandige pijpleidingen installeren met de Reeling-methode

Promotoren: prof.ir.Jan Meek (offshoretechniek) en prof.ir. Frans Bijlaard (staal- en houtconstructies)

Tussenstand: Nog twee jaar te gaan

“Oliewinning in de toekomst vindt steeds meer plaats in moeilijke velden. De makkelijker te exploiteren olieveldjes zijn namelijk al bezet of raken op. In sommige velden is oliewinning moeilijk doordat de te winnen olie en het aardgas veel roestveroorzakende gassen bevatten, die de transportleidingen aantasten. Daardoor kan lekkage ontstaan, wat een milieuramp kan veroorzaken.

Een oplossing om doorroesten van de pijp te voorkomen is chemicaliën toevoegen aan de gewonnen olie en het gas in de pijpleiding. Maar als je dat vijftig jaar lang moet doen ben je een vermogen kwijt. Vandaar dat het soms rendabeler kan zijn om een ander soort pijp te gebruiken, de zogenaamde tight fit pipe. Dit is een dubbelwandige pijp met een dunne binnenpijp, gemaakt van corrosion resitant alloy. Die binnenlaag, van bijvoorbeeld roestvrij staal of een nikkellegering, beschermt de buitenlaag tegen corrosie. Deze pijp is per strekkende meter veel duurder dan een normale pijpleiding, maar er wordt fors op de lopende kosten van een project bespaard omdat hij veel langer meegaat.

De goedkoopste manier om pijpleidingen te leggen in zee is de zogenaamde Reeling-methode. Als een soort visdraad wordt de pijp hierbij op een spoel van bijvoorbeeld 18,5 meter doorsnede gerold. Dan vaart een schip met de spoel met het duizenden tonnen zware visdraad naar de offshorelocatie, waar de hele pijp weer afgerold wordt en recht gebogen.

De tight fit pipe is nog nooit op deze manier in zee geïnstalleerd. Men is namelijk bang dat de binnenwand loskomt van de buitenpijp en gaat plooien als je de pijpleiding op de spoel buigt. Voor mijn promotie onderzoek ik hoe deze plooien ontstaan, en wat voor krachten de pijp kan verdragen.

Van de fabrikant in Japan heb ik een stuk pijp gekregen om mijn tests mee uit te voeren. Bij deze pijp hebben we gekeken hoeveel druk je op de binnenpijp kunt zetten voordat hij gaat plooien, terwijl hij is ingeklemd door de buitenpijp.

Voor het volgende deel van mijn onderzoek moet ik zelf een apparaat bedenken waarmee je de buiging kunt nabootsen die een pijpleiding moet doorstaan als hij op een katrol gerold wordt. Daarmee meet ik hoeveel buiging een stuk pijp kan verdragen. Ik hoef hem gelukkig niet zelf te bouwen, dat doet het technisch personeel. Maar het ontwerp moet wel kloppen.” (RZ)