Trouw aan een auto

Het voorlopige ontwerp van de Delftse lichtgewicht familieauto werd afgelopen donderdag gepresenteerd op een wetenschappelijk symposium.

Een lichtgewicht auto houdt zich niet zomaar staande tussen heilige koeien van meer dan duizend kilo. Om de Delftse lichtgewicht auto, streefgewicht vierhonderd kilo, toch veilig te maken, haalden de onderzoekers de bodem omhoog. Onder de vloer van de wagen zit aan de zijkant tussen de wielen een soort platte buis die klappen kan opvangen. Een dreun van de zijkant mag dan geen groot probleem meer zijn. Aan de voorkant blijft de ruimte tussen de wielen open voor een betere aërodynamica.

De verhoogde vloer is het basisidee voor een lichtgewicht auto, met een frame van aluminium. Hiermee willen onderzoekers van het Dioc smart product systems, een Dioc waarin onderzoekers de totale levenscyclus van complexe producten in kaart brengen, het benzinegebruik van auto’s drastisch terugdringen. Dat is sinds 1990 niet meer gebeurd.

,,Automotoren zijn de afgelopen twintig jaar bijna twee keer zo efficiënt geworden”, stelt projectleider Elmer van Grondelle. ,,We hebben daar zelf onderzoek naar gedaan door de motoren van een aantal representatieve auto’s te vergelijken.”

Toch zijn auto’s niet zuiniger gaan rijden. De efficiëntieverbetering is voor een deel gebruikt om hogere topsnelheden te halen en om sneller op te trekken. Het andere deel van de efficiëntieverbetering is verloren gegaan door de gewichtstoename van auto’s. ,,Bij sommige fabrikanten is het gewicht van een auto uit dezelfde serie met vijftig procent gestegen.”

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is het gemiddelde gewicht van nieuwe auto’s van 1981 tot 1997 zo’n twintig procent gestegen. Strengere veiligheidseisen, airbags, zwaardere motoren en zaken als airconditioning zorgen gezamenlijk voor het overgewicht van de huidige bolide.

De Delftse onderzoekers willen radicaal breken met de trend om auto’s steeds zwaarder te maken. ,,We willen niet aan een auto werken waar de industrie zelf ook mee bezig is”, zegt Van Grondelle. ,,De auto-industrie moet over een paar jaar wakker schrikken van onze ideeën.” Als universitair onderzoekers hebben ze de vrijheid om eigenwijs te zijn. ,,We houden ons bijvoorbeeld niet aan wetgeving die we niet zinnig vinden. Zo houden we geen rekening met de eis dat de auto voor 95 procent recyclebaar moet zijn (zie kader). Misschien blijkt uit ons onderzoek dat een superlichte wegwerpauto voor het milieu een betere optie is.”

Mini

Met zes onderzoekers en een flink aantal studenten werkt Van Grondelle aan een familieauto voor West-Europa. Maximale snelheid: 130 kilometer per uur. Levensduur: vijftien jaar of 200 duizend kilometer op de teller.

Het voorlopige ontwerp van de DutchEVO, afkorting van Dutch evolution, bestaat nu alleen nog op het computerscherm en als schaalmodel. Voor de zuinige auto kan wegrijden moeten de onderzoekers hun tanden nog in heel wat problemen zetten. Om aërodynamische redenen en door de verhoogde vloer is bijvoorbeeld maar weinig plaats voor de bandophanging. Onderzoekers werken daarom nu aan lichte, weinig ruimte innemende methodes om banden op te hangen.

Voor de vering is gekeken naar de Mini. ,,In plaats van stalen veren zitten daar rubberen bollen in. We hebben nu een ontwerp voor veel kleinere schokdempers met daarin een kleine rubberen ring in plaats van grote ijzeren veren. Dat scheelt ruimte en gewicht”, aldus Grondelle.

De ontwerpers zoeken naar lichte materialen om glazen ruiten mee te vervangen. De huidige doorzichtige kunststoffen slijten nog te hard en worden te snel ondoorzichtig. Ook de mogelijke toepassing van hennepachtige en biologisch afbreekbare materialen in auto’s nemen de onderzoekers onder de loep.

Een eigen motor gaat het Dioc niet ontwikkelen. Het kiest voor de motor van de Smart, ‘al levert die eigenlijk nog iets te veel vermogen.’

Picknicken

De Delftse onderzoekers willen de consument met hun auto ook verleiden trouw te blijven aan deze auto. Het moet een auto worden waar iemand niet na drie jaar afstand van wil doen om er met een net iets mooier model vandoor te gaan. Mensen moeten een band met hun auto krijgen, als het aan de industrieel ontwerpers van de TU ligt.

,,Leren tassen krijgen een emotionele meerwaarde als ze ouder worden”, legt Van Grondelle uit. ,,Alleen met oude auto’s krijgen mensen een band. Door mensen hun eigen bekleding en interieur te laten kiezen, willen wij die band bevorderen.” Twee afstudeerders gaan de mogelijkheden verkennen. Van Grondelle ziet het voor zich: mensen die de afschuifbare deurpanelen vervangen door iets wat ze mooivinden, bijvoorbeeld een deurpaneel van hout. ,,Je zou ook meubilair zonder vulling kunnen leveren die mensen zelf zover moeten vullen tot ze hem lekker vinden zitten.”

De gebruiker moet de stoelen in de auto kunnen vervangen. ,,Net als in een vliegtuig maken we een vlakke vloer met een rails waarover je stoelen in en uit de auto kan rijden. Dat kan handig zijn als je gaat picknicken doordat je dan de stoelen uit de auto kan schuiven en in het gras kan zetten. Je kan ook de banken achterin door twee stoelen of een stoel en een kinderzitje vervangen.”

Het maken van een auto is overigens niet het hoofddoel van dit project, benadrukt Van Grondelle. ,,De auto is vooral een case waarmee we willen kijken hoe je bij het maken van een product het begrip duurzaamheid zo wijd mogelijk kan toepassen, door niet alleen naar de technische maar ook naar de sociale, emotionele en economische factoren te kijken.”

Een lichtgewicht auto houdt zich niet zomaar staande tussen heilige koeien van meer dan duizend kilo. Om de Delftse lichtgewicht auto, streefgewicht vierhonderd kilo, toch veilig te maken, haalden de onderzoekers de bodem omhoog. Onder de vloer van de wagen zit aan de zijkant tussen de wielen een soort platte buis die klappen kan opvangen. Een dreun van de zijkant mag dan geen groot probleem meer zijn. Aan de voorkant blijft de ruimte tussen de wielen open voor een betere aërodynamica.

De verhoogde vloer is het basisidee voor een lichtgewicht auto, met een frame van aluminium. Hiermee willen onderzoekers van het Dioc smart product systems, een Dioc waarin onderzoekers de totale levenscyclus van complexe producten in kaart brengen, het benzinegebruik van auto’s drastisch terugdringen. Dat is sinds 1990 niet meer gebeurd.

,,Automotoren zijn de afgelopen twintig jaar bijna twee keer zo efficiënt geworden”, stelt projectleider Elmer van Grondelle. ,,We hebben daar zelf onderzoek naar gedaan door de motoren van een aantal representatieve auto’s te vergelijken.”

Toch zijn auto’s niet zuiniger gaan rijden. De efficiëntieverbetering is voor een deel gebruikt om hogere topsnelheden te halen en om sneller op te trekken. Het andere deel van de efficiëntieverbetering is verloren gegaan door de gewichtstoename van auto’s. ,,Bij sommige fabrikanten is het gewicht van een auto uit dezelfde serie met vijftig procent gestegen.”

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is het gemiddelde gewicht van nieuwe auto’s van 1981 tot 1997 zo’n twintig procent gestegen. Strengere veiligheidseisen, airbags, zwaardere motoren en zaken als airconditioning zorgen gezamenlijk voor het overgewicht van de huidige bolide.

De Delftse onderzoekers willen radicaal breken met de trend om auto’s steeds zwaarder te maken. ,,We willen niet aan een auto werken waar de industrie zelf ook mee bezig is”, zegt Van Grondelle. ,,De auto-industrie moet over een paar jaar wakker schrikken van onze ideeën.” Als universitair onderzoekers hebben ze de vrijheid om eigenwijs te zijn. ,,We houden ons bijvoorbeeld niet aan wetgeving die we niet zinnig vinden. Zo houden we geen rekening met de eis dat de auto voor 95 procent recyclebaar moet zijn (zie kader). Misschien blijkt uit ons onderzoek dat een superlichte wegwerpauto voor het milieu een betere optie is.”

Mini

Met zes onderzoekers en een flink aantal studenten werkt Van Grondelle aan een familieauto voor West-Europa. Maximale snelheid: 130 kilometer per uur. Levensduur: vijftien jaar of 200 duizend kilometer op de teller.

Het voorlopige ontwerp van de DutchEVO, afkorting van Dutch evolution, bestaat nu alleen nog op het computerscherm en als schaalmodel. Voor de zuinige auto kan wegrijden moeten de onderzoekers hun tanden nog in heel wat problemen zetten. Om aërodynamische redenen en door de verhoogde vloer is bijvoorbeeld maar weinig plaats voor de bandophanging. Onderzoekers werken daarom nu aan lichte, weinig ruimte innemende methodes om banden op te hangen.

Voor de vering is gekeken naar de Mini. ,,In plaats van stalen veren zitten daar rubberen bollen in. We hebben nu een ontwerp voor veel kleinere schokdempers met daarin een kleine rubberen ring in plaats van grote ijzeren veren. Dat scheelt ruimte en gewicht”, aldus Grondelle.

De ontwerpers zoeken naar lichte materialen om glazen ruiten mee te vervangen. De huidige doorzichtige kunststoffen slijten nog te hard en worden te snel ondoorzichtig. Ook de mogelijke toepassing van hennepachtige en biologisch afbreekbare materialen in auto’s nemen de onderzoekers onder de loep.

Een eigen motor gaat het Dioc niet ontwikkelen. Het kiest voor de motor van de Smart, ‘al levert die eigenlijk nog iets te veel vermogen.’

Picknicken

De Delftse onderzoekers willen de consument met hun auto ook verleiden trouw te blijven aan deze auto. Het moet een auto worden waar iemand niet na drie jaar afstand van wil doen om er met een net iets mooier model vandoor te gaan. Mensen moeten een band met hun auto krijgen, als het aan de industrieel ontwerpers van de TU ligt.

,,Leren tassen krijgen een emotionele meerwaarde als ze ouder worden”, legt Van Grondelle uit. ,,Alleen met oude auto’s krijgen mensen een band. Door mensen hun eigen bekleding en interieur te laten kiezen, willen wij die band bevorderen.” Twee afstudeerders gaan de mogelijkheden verkennen. Van Grondelle ziet het voor zich: mensen die de afschuifbare deurpanelen vervangen door iets wat ze mooivinden, bijvoorbeeld een deurpaneel van hout. ,,Je zou ook meubilair zonder vulling kunnen leveren die mensen zelf zover moeten vullen tot ze hem lekker vinden zitten.”

De gebruiker moet de stoelen in de auto kunnen vervangen. ,,Net als in een vliegtuig maken we een vlakke vloer met een rails waarover je stoelen in en uit de auto kan rijden. Dat kan handig zijn als je gaat picknicken doordat je dan de stoelen uit de auto kan schuiven en in het gras kan zetten. Je kan ook de banken achterin door twee stoelen of een stoel en een kinderzitje vervangen.”

Het maken van een auto is overigens niet het hoofddoel van dit project, benadrukt Van Grondelle. ,,De auto is vooral een case waarmee we willen kijken hoe je bij het maken van een product het begrip duurzaamheid zo wijd mogelijk kan toepassen, door niet alleen naar de technische maar ook naar de sociale, emotionele en economische factoren te kijken.”