Thialf-onderzoekers dringen aan op windnorm

Afgelopen vrijdag publiceerde het team onder leiding van dr. Andrea Sciacchitano (faculteit L&R) een rapport over de metingen aan de luchtstroming in schaatshal Thialf. Na de recordregen tijdens de WK Afstanden in februari begonnen geruchten over ‘mechanische meewind’ in de schaatshal, die het gevolg zou zijn van het draaien van de ventilatieroosters in de vloer rond de baan.

TU-medewerkers waren nog aanwezig met hun meetopstelling om de luchtverplaatsing van schaatsers in beeld te brengen. Thialf vroeg hen ook de luchtcirculatie in de hal te meten om de kou uit de lucht te nemen. Naast Sciacchitano werkten daaraan mee: professor Philo Bluysen (indoor environment bij Bouwkunde), promovendus Alexander Spoelstra en L&R-masterstudent Laura Jou Ferrer. Zij schreven het technische rapport Airflow measurements in the Thialf ice rink. Ja, concludeert het rapport, het ventilatiesysteem veroorzaakt een luchtstroming in de richting van de schaatsers met een snelheid van ongeveer 0,10 m/s.

Bevindingen 

^{Beeld: NOS}

Er zijn twee ventilatiesystemen in de hal. Boven de hele 400-meter baan hangt een luchtgeleidingskanaal waar vanuit pijpjes in de rijrichting naar beneden blazen.

^{Beeld: NOS}

Buiten de baan loopt onder de houten vloer nog een ventilatiekanaal. De lucht hiervandaan blaast via luchtroosters naar boven. Vorig najaar zijn die roosters in de rijrichting gedraaid.

Onderzoekers maten op de baan een kleine meewind van 0,10 tot 0,15 m/s als één van beide ventilatiesystemen, of alle twee actief waren. Daarbij tekenen ze aan dat deze windsnelheid ruim binnen de normen van de NOC*NSF ligt die een maximum van 0,5 m/s hanteert.

Berichtgeving
De conclusies in de media liepen nogal uiteen. Lichte meewind Thialf kopte het AD. Correct, oordeelt Sciacchitano. De Volkskrant dan: Geen meewind voor schaatsers Thialf. Niet helemaal correct, vindt hij. “Er was een kleine meewind waarvan we niet weten of die heeft bijgedragen in de tijden.”

Sportnieuws ging in de aanval met Ook onderzoek toont aan: er werd vals gespeeld in Thialf. “Ik ben het daar niet mee eens”, zegt de hoofdonderzoeker. “Je hebt ventilatie nodig om het ijs goed te houden. Wij concluderen dat de meewind zo klein is dat die ruim binnen de normen van NOC*NSF voor binnensportaccommodaties valt.” Die norm spreekt van maximaal 0,5 m/s, ruim driemaal hoger dan de in Thialf gemeten waarden.

Mogelijk geen wereldrecord zonder kleine meewind in Thialf stelt NU.nl voorzichtig. “Dat is mogelijk”, reageert Sciacchitano. “Maar we hebben niet gemeten tijdens de recordritten. Tijdens de metingen waren er geen andere schaatsers en er was geen publiek. Tot slot de NOS: TU Delft concludeert: snelle tijden Thialf niet gevolg van windroosters. Dit haakt direct in op het draaien van de luchtroosters in de vloer in november vorig jaar. TU’ers hebben geen onderzoek gedaan naar de invloed van de uitblaasrichting van de luchtroosters. Toch valt er wel iets over te zeggen. “Ook al schakel je de luchtstroom door de bodemventilatie uit, zolang de plafondventilatie aanstaat dan blijft de kleine meewind bestaan. Je kunt dus concluderen dat de meewind niet het gevolg is van het draaien van de roosters. De kop klopt dus, al is het een doordenkertje.”

Voorschriften
Wat heeft Sciacchitano er zelf van geleerd? Het verbaast hem dat de internationale schaatsfederatie ISU geen voorschriften heeft over toegestane windsnelheden over de baan voor binnenschaatsbanen. Daarvoor zouden wereldwijd metingen gedaan moeten worden. Ook zou Sciacchitano graag zien wat voor verschil een passerende schaatser op de metingen maakt, of de aanwezigheid van publiek. In die zin was dit onderzoeksrapport een goede nulmeting.