Terug in de collegebanken – vier adviezen van TU’s zitexpert Peter Vink

Professor Peter Vink bracht vorig jaar het boek Seat Comfort and Design uit, ontving dit voorjaar een koninklijke onderscheiding (Officier in de Orde van Oranje Nassau), en geeft in september een masterclass voor voertuigontwerpers uit de praktijk. Hij is sinds 2001 als hoogleraar environmental ergonomics verbonden aan de faculteit Industrieel Ontwerpen. Wie kun je dan beter vragen als het gaat om zitcomfort? Vink komt met deze vier tips voor goed zitten.

1. Varieer in houding – “Hoe langer je zit, hoe lager het comfort. Dat geldt zelfs voor een businessclass-stoel. Dus variatie van houding is van belang. Wat je ervóór hebt gedaan, bepaalt ook je eerste indruk. Wanneer je een stoel test nadat je een eind hebt gelopen, voelt deze comfortabeler dan wanneer je er al een tijd op zit. Het is zelfs zo dat na het zitten op een harde stoel de volgende stoel zachter voelt dan na het zitten op een zachte stoel.”
    
2. Ga een stukje lopen – “Bij een stoel is het van belang dat er voldoende ruimte is om te kunnen verzitten. Van nature variëren mensen in houding. Onderzoek heeft aangetoond dat het ongemak toeneemt bij zitten waarbij de afwisseling van houding wordt ingeperkt. Advies: ga in de pauze wat lopen. Onderzoek bij automobilisten heeft laten zien dat een kwartier lopen na een uur rijden het discomfort-niveau weer bijna terugbrengt naar het niveau van voor het autorijden. Kortom, volledig herstel door een kwartiertje lopen. Vijftien minuten zitten heeft dat effect niet.”
    
3. Hoek rugleuning hangt af van kijkpunt – “Als je op het internet zoekt naar ergonomisch ideale zithouding, kom je soms terecht bij een rughoek van 90 graden. Dat is onzin. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat iets achteroverleunen beter is voor de belasting op je rug, dat vermindert de druk op de tussenwervelschijven. Verder is de rugleuninghoek afhankelijk van de taak. Vrachtwagenchauffeurs zitten hoog, net als studenten in een collegezaal. Ze moeten naar beneden kijken om de weg of het bord te zien. Dan is een rugleuning van ongeveer 105 graden ideaal. Het hangt dus van het kijkpunt af welke rugleuninghoek het beste is.”
    
4. Neem een zachte zitting – “Het gevoeligste deel van het menselijk lichaam dat contact heeft met de zitting zit vlak achter de knie. Daar zitten bloedvaten en zenuwen die in contact kunnen komen met de zitting. Een scherpe rand aan de voorkant van de zitting is dus niet aan te bevelen en als die er is, is het handig druk te vermijden met de  rand wanneer je er langer zit. Ik raad ontwerpers aan een ontwerp te maken met een zachte of afgeronde ‘bullnose’.”

Meer weten over zitten en comfort? Bekijk het boek Seat Comfort and Design van Peter Vink. De tweedaagse masterclass vindt plaats in Delft op 21 en 22 september 2023.