Onderwijs

Snelle invoering kilometerheffing lijkt onmogelijk

Het vierde kabinet Balkenende voert kilometerheffing in, staat in het regeerakkoord. Moedig, vindt prof.dr. Bert van Wee (Techniek, Bestuur en Management). "Maar ik acht de kans dat het niet lukt groter dan de kans dat het wel lukt."

Nog in de komende kabinetsperiode rijden automobilisten met kastjes in hun auto, die registreren wanneer ze waar rijden. Afhankelijk van de plaats, tijd en de mate waarin de auto het milieu vervuilt, betaalt de automobilist een kilometerheffing. De belastingen voor aanschaf en bezit van een auto verdwijnen of worden lager. Dit voornemen staat in het regeerakkoord, dat vorige week bekend werd gemaakt.

Demissionair verkeersminister Karla Peijs berekende eerder dat in 2012 de technologie en de juridische en organisatorische vorm voor het nieuwe betalingssysteem klaar zouden zijn. Het toekomstige kabinet wil de kilometerheffing al invoeren in 2011. “Het getuigt van politieke moed dat de lastige werkzaamheden niet naar een volgend kabinet worden doorgeschoven”, vindt Van Wee. Hij adviseert het ministerie van verkeer en waterstaat bij de voorbereiding op de invoering van de kilometerheffing. “Maar het wordt heel krap. Ik acht de kans dat het niet lukt groter dan de kans dat het wel lukt, ondanks de goede bedoelingen.”

In 2011 neemt men volgens Van Wee hooguit de eerste stap. De invoering van het nieuwe betalingssysteem is zo ingewikkeld, dat het gefaseerd moet gebeuren. De technologie is complex, maar moet zo waterdicht mogelijk zijn om fraude te voorkomen. Ook de huidige belastingen voor voertuigen zijn niet van de ene op de andere dag af te schaffen. “En door het beetje bij beetje in te voeren, krijgen mensen de tijd om te wennen aan de verandering”, zegt Van Wee.

Ondanks de eventuele problemen bij de invoering, is Van Wee overtuigd van de noodzaak van kilometerheffing. “Het verkeers- en vervoerssysteem wordt nooit gezond zonder kilometerheffing.” Meer wegen aanleggen lost het fileprobleem maar beperkt op, vindt de vervoersprofessor. Zoveel asfalt is duur, en buiten de spits ligt het er voor niets. “Men kan beter op drukke tijdstippen en plekken de prijs verhogen. Iemand die moet betalen om om negen uur op zijn werk te zijn, gaat dan misschien liever een uur eerder of later van huis. Of hij rijdt met iemand mee of gaat met de trein.” Bovendien betalen straks, door kilometerheffing en verlaging of afschaffing van de motorrijtuigenbelasting, sporadische autogebruikers minder dan degenen die veel autorijden.

In het plan in het regeerakkoord betaalt de automobilist ook meer naarmate zijn auto vervuilender is. Dat kan een gunstig effect hebben op het milieu, denkt Van Wee. Maar hij wil de kilometerheffing ook laten afhangen van de veiligheid. De auto die meer gevaar oplevert voor de medeweggebruikers kost meer per kilometer. Een grote terreinwagen richt bij een botsing meer schade aan dan een Mini, en betaalt dus meer.

Nog in de komende kabinetsperiode rijden automobilisten met kastjes in hun auto, die registreren wanneer ze waar rijden. Afhankelijk van de plaats, tijd en de mate waarin de auto het milieu vervuilt, betaalt de automobilist een kilometerheffing. De belastingen voor aanschaf en bezit van een auto verdwijnen of worden lager. Dit voornemen staat in het regeerakkoord, dat vorige week bekend werd gemaakt.

Demissionair verkeersminister Karla Peijs berekende eerder dat in 2012 de technologie en de juridische en organisatorische vorm voor het nieuwe betalingssysteem klaar zouden zijn. Het toekomstige kabinet wil de kilometerheffing al invoeren in 2011. “Het getuigt van politieke moed dat de lastige werkzaamheden niet naar een volgend kabinet worden doorgeschoven”, vindt Van Wee. Hij adviseert het ministerie van verkeer en waterstaat bij de voorbereiding op de invoering van de kilometerheffing. “Maar het wordt heel krap. Ik acht de kans dat het niet lukt groter dan de kans dat het wel lukt, ondanks de goede bedoelingen.”

In 2011 neemt men volgens Van Wee hooguit de eerste stap. De invoering van het nieuwe betalingssysteem is zo ingewikkeld, dat het gefaseerd moet gebeuren. De technologie is complex, maar moet zo waterdicht mogelijk zijn om fraude te voorkomen. Ook de huidige belastingen voor voertuigen zijn niet van de ene op de andere dag af te schaffen. “En door het beetje bij beetje in te voeren, krijgen mensen de tijd om te wennen aan de verandering”, zegt Van Wee.

Ondanks de eventuele problemen bij de invoering, is Van Wee overtuigd van de noodzaak van kilometerheffing. “Het verkeers- en vervoerssysteem wordt nooit gezond zonder kilometerheffing.” Meer wegen aanleggen lost het fileprobleem maar beperkt op, vindt de vervoersprofessor. Zoveel asfalt is duur, en buiten de spits ligt het er voor niets. “Men kan beter op drukke tijdstippen en plekken de prijs verhogen. Iemand die moet betalen om om negen uur op zijn werk te zijn, gaat dan misschien liever een uur eerder of later van huis. Of hij rijdt met iemand mee of gaat met de trein.” Bovendien betalen straks, door kilometerheffing en verlaging of afschaffing van de motorrijtuigenbelasting, sporadische autogebruikers minder dan degenen die veel autorijden.

In het plan in het regeerakkoord betaalt de automobilist ook meer naarmate zijn auto vervuilender is. Dat kan een gunstig effect hebben op het milieu, denkt Van Wee. Maar hij wil de kilometerheffing ook laten afhangen van de veiligheid. De auto die meer gevaar oplevert voor de medeweggebruikers kost meer per kilometer. Een grote terreinwagen richt bij een botsing meer schade aan dan een Mini, en betaalt dus meer.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.