Piramide vol geheimen

De hoogste tijd voor een restauratie van de piramide, die nu overwoekerd is met struikgewas en kreupelhout. Frietkotten en een speeltuin vormen er het decor. En dat terwijl de piramide een roemruchte geschiedenis heeft, de enige in zijn omvang is in Europa, en nog veel verborgen houdt.

Dat is althans de opvatting van de onderzoeker Mohammed Sabet, verbonden aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Na jarenlang onderzoek is hij eruit: ,,Die piramide is heel bijzonder.” Een oordeel dat hij veelvuldig herhaalt.

De piramide is gebouwd in 1804, ter ere van de Franse keizer Napoleon. Later is het monument opgedragen aan de overwinning van Napoleons leger in de Slag bij Austerlitz in Tsjechië. Want het maken van het bouwwerk diende onder meer om de in de buurt gelegerde manschappen van het Franse leger bezig te houden. Bezigheidstherapie op vroeg-negentiende-eeuwse leest.

Generaal Marmont was indertijd de initiatiefnemer. De inspiratie voor de vorm had hij opgedaan in Egypte. Bij Gizeh, waar hij de piramide van Cheops had bewonderd en in kaart gebracht. En zo verrees tussen Amersfoort en Slot Zeist een heuse aarden piramide met een houten obelisk. Die heeft er maar een paar jaar op gestaan. Eind negentiende eeuw is de obelisk opnieuw gebouwd, ditmaal in steen. De uitkijkpost erbovenop werd gebruikt voor het signaleren van bosbranden.

Gulden Snede

Maar dat is de gebruikskant. De onderzoekers prof.drir. F.W. van Voorden en M. Sabet van de faculteit Bouwkunde hebben zich enige jaren geleden op de materie gestort, en zijn tot de conclusie gekomen dat de piramide onderdeel is van een landschappelijk plan. Vormen en maten komen terug in het landschap rond het Slot Zeist, dat is gebouwd in 1686. Bijna honderdtwintig jaar voor de piramide.

Zij zien een lijn in de totstandkoming van het landschap, die uitmondt in de bouw van de piramide. Er zijn geografische patronen ontdekt die het tuinencomplex van het Slot Zeist verbinden met het Franse legerkamp en de piramide. De kaarten met lijnen en wiskundesommen rollen over het scherm van Sabets computer. Gulden snedes, worteltrekkingen, ongelijkzijdige driehoeken: het zit er allemaal in.

Bijvoorbeeld als je een kant van de piramide doormidden deelt. De zijden van de dan ontstane driehoek komen terug in de assen van de tuinen van het slot. De piramide ligt onder een verwante hoek langsde as Zeist-Amersfoort. De punt van de piramide wijst naar de Onze Live Vrouwe-kerk in Amersfoort. De lijn die het bouwwerk diagionaal doormidden snijdt vormt de as Amersfoort-Utrecht: meer precies: de kerkelijke as Onze Lieve Vrouwe-kerk – Domkerk. Ook is er een ruimtelijke relatie tussen het slot, het legerkampement en Amersfoort.

Sabet is aan het onderzoek begonnen, toen een jaar of tien geleden beroep werd aangetekend bij de Raad van State tegen de bestemmingsplannen in de regio Zeist. De TU Delft heeft toen voor één van de partijen een expertrapport gemaakt. Dat onderzoek is uitgevoerd door de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft. Prof.dr.ir F.W. van Voorden en Sabet hebben zich op het monument gestort.

Nulmeridiaan

Uit het onderzoek blijkt dat er een ‘grand design’ achter de hele omgeving van Austerlitz zit. Sabet vermoedt zelfs dat halverwege de zestiende eeuw begonnen is met de ontwikkeling van een cultuurlandschap op dat deel van de Utrechtse Heuvelrug.

Dat roept al vragen op over hoe de zestiende-eeuwers het grote plan hebben bedacht en hoe ze het hebben kunnen uitvoeren. Hier wordt de informatie wazig: de antwoorden zijn nog niet bekend. Daarnaar zal nog verder onderzoek worden gedaan. Veel vragen rijzen nog op over het hoe en waarom van de piramide en de plaatsing ervan.

Wel duidelijk lijkt de band met Frankrijk. De piramide ligt onder een hoek van drie graden ten opzichte van de nulmeridiaan van Parijs. Daarnaast is er de link met Frankrijk via de ontwerper van het monument, de Franse generaal, later maarschalk Marmont. Bij de restauratie verwacht de provincie Utrecht ook geldelijke steun van de republiek.

Maar de meest intrigerende link is die met de cultuur en architectuur van het Midden Oosten. De steen der wijzen ligt allicht daar verborgen. Een verbinding tussen Austerlitz, Parijs, Jeruzalem en Gizeh, waar de piramide van Cheops staat levert bijna een rechthoek op. Natuurlijk kun je willekeurig welke plaats op de globe verbinden met willekeurig welke andere plaats. Maar de verbinding met de twee bakermatten van onze huidige beschaving blijft trekken.

en Gizeh, waar de piramide van Cheops staat levert bijna een rechthoek op

De hoogste tijd voor een restauratie van de piramide, die nu overwoekerd is met struikgewas en kreupelhout. Frietkotten en een speeltuin vormen er het decor. En dat terwijl de piramide een roemruchte geschiedenis heeft, de enige in zijn omvang is in Europa, en nog veel verborgen houdt.

Dat is althans de opvatting van de onderzoeker Mohammed Sabet, verbonden aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Na jarenlang onderzoek is hij eruit: ,,Die piramide is heel bijzonder.” Een oordeel dat hij veelvuldig herhaalt.

De piramide is gebouwd in 1804, ter ere van de Franse keizer Napoleon. Later is het monument opgedragen aan de overwinning van Napoleons leger in de Slag bij Austerlitz in Tsjechië. Want het maken van het bouwwerk diende onder meer om de in de buurt gelegerde manschappen van het Franse leger bezig te houden. Bezigheidstherapie op vroeg-negentiende-eeuwse leest.

Generaal Marmont was indertijd de initiatiefnemer. De inspiratie voor de vorm had hij opgedaan in Egypte. Bij Gizeh, waar hij de piramide van Cheops had bewonderd en in kaart gebracht. En zo verrees tussen Amersfoort en Slot Zeist een heuse aarden piramide met een houten obelisk. Die heeft er maar een paar jaar op gestaan. Eind negentiende eeuw is de obelisk opnieuw gebouwd, ditmaal in steen. De uitkijkpost erbovenop werd gebruikt voor het signaleren van bosbranden.

Gulden Snede

Maar dat is de gebruikskant. De onderzoekers prof.drir. F.W. van Voorden en M. Sabet van de faculteit Bouwkunde hebben zich enige jaren geleden op de materie gestort, en zijn tot de conclusie gekomen dat de piramide onderdeel is van een landschappelijk plan. Vormen en maten komen terug in het landschap rond het Slot Zeist, dat is gebouwd in 1686. Bijna honderdtwintig jaar voor de piramide.

Zij zien een lijn in de totstandkoming van het landschap, die uitmondt in de bouw van de piramide. Er zijn geografische patronen ontdekt die het tuinencomplex van het Slot Zeist verbinden met het Franse legerkamp en de piramide. De kaarten met lijnen en wiskundesommen rollen over het scherm van Sabets computer. Gulden snedes, worteltrekkingen, ongelijkzijdige driehoeken: het zit er allemaal in.

Bijvoorbeeld als je een kant van de piramide doormidden deelt. De zijden van de dan ontstane driehoek komen terug in de assen van de tuinen van het slot. De piramide ligt onder een verwante hoek langsde as Zeist-Amersfoort. De punt van de piramide wijst naar de Onze Live Vrouwe-kerk in Amersfoort. De lijn die het bouwwerk diagionaal doormidden snijdt vormt de as Amersfoort-Utrecht: meer precies: de kerkelijke as Onze Lieve Vrouwe-kerk – Domkerk. Ook is er een ruimtelijke relatie tussen het slot, het legerkampement en Amersfoort.

Sabet is aan het onderzoek begonnen, toen een jaar of tien geleden beroep werd aangetekend bij de Raad van State tegen de bestemmingsplannen in de regio Zeist. De TU Delft heeft toen voor één van de partijen een expertrapport gemaakt. Dat onderzoek is uitgevoerd door de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft. Prof.dr.ir F.W. van Voorden en Sabet hebben zich op het monument gestort.

Nulmeridiaan

Uit het onderzoek blijkt dat er een ‘grand design’ achter de hele omgeving van Austerlitz zit. Sabet vermoedt zelfs dat halverwege de zestiende eeuw begonnen is met de ontwikkeling van een cultuurlandschap op dat deel van de Utrechtse Heuvelrug.

Dat roept al vragen op over hoe de zestiende-eeuwers het grote plan hebben bedacht en hoe ze het hebben kunnen uitvoeren. Hier wordt de informatie wazig: de antwoorden zijn nog niet bekend. Daarnaar zal nog verder onderzoek worden gedaan. Veel vragen rijzen nog op over het hoe en waarom van de piramide en de plaatsing ervan.

Wel duidelijk lijkt de band met Frankrijk. De piramide ligt onder een hoek van drie graden ten opzichte van de nulmeridiaan van Parijs. Daarnaast is er de link met Frankrijk via de ontwerper van het monument, de Franse generaal, later maarschalk Marmont. Bij de restauratie verwacht de provincie Utrecht ook geldelijke steun van de republiek.

Maar de meest intrigerende link is die met de cultuur en architectuur van het Midden Oosten. De steen der wijzen ligt allicht daar verborgen. Een verbinding tussen Austerlitz, Parijs, Jeruzalem en Gizeh, waar de piramide van Cheops staat levert bijna een rechthoek op. Natuurlijk kun je willekeurig welke plaats op de globe verbinden met willekeurig welke andere plaats. Maar de verbinding met de twee bakermatten van onze huidige beschaving blijft trekken.

en Gizeh, waar de piramide van Cheops staat levert bijna een rechthoek op