Ook het digitale elektriciteitsnet is kwetsbaar

Het Nederlandse elektriciteitsnet is in rap tempo gedigitaliseerd om het groeiende aandeel van zonne- en windenergie aan te kunnen. Dat maakt het steeds lastiger om productie en afname van elektriciteit met elkaar in balans te houden. De handmatige besturing in de controlekamer maakt plaats voor computersturing met kunstmatige intelligentie.

Waar dat toe leidt, is te zien in de Control Room of the Future (CRoF) die deel uitmaakt van het nieuwe ESP-lab. Hier wordt een kwart van het Nederlandse elektriciteitsnet real-time gesimuleerd door de RTDS-supercomputer (real time digital simulator).

Keerzijde van de digitalisering is de toegenomen kwetsbaarheid van het elektriciteitsnet. Dr. Alex Stefanov (EWI) legt uit: “Als slechts een paar transmissielijnen kwaadwillig worden gesaboteerd, zullen andere lijnen de elektriciteitsstroom oppikken, overbelast raken en onder bepaalde stressomstandigheden automatisch worden losgekoppeld. Dergelijke cyberaanvallen kunnen storingen veroorzaken die vervolgens uitmonden in een kettingreactie die heel Europa treft.”

Tijdens het evenement Digitalisation of Energy Systems , op donderdag 19 mei 2022, praten specialisten over de vraag of er voldoende professionals gespecialiseerd zijn in zowel het energiesysteem als in de digitalisering ervan. De Delftse controlekamer CRoF speelt een belangrijke rol in de opleiding van zulke specialisten en in het onderzoek naar de cybersecurity van elektriciteitsnetwerken.

• Digitalisering van het elektriciteitsnet is één van drie lustrumbijeenkomsten in het kader van de versnelling van de energietransitie.