Ook gerommel met bekostigingsgelden op universiteiten

Twee universiteiten moeten geld terugbetalen.

Dat is de uitkomst van het ‘zelfreinigende onderzoek’, dat het ministerie van Onderwijs had ingesteld naar aanleiding van de (vermeende) hbo-fraude. Man en paard wil het departement niet noemen, bedragen evenmin.

Wel lijkt de schade voor de twee van misbruik van de bekostigingsregels verdachte universiteiten beperkt. Volgens onbevestigde berichten moet in totaal 250.000 euro worden terugbetaald. Ter vergelijking: de 22 hogescholen die in de fout gingen (op een totaal van 48), hebben naar schatting 50 miljoen teveel ontvangen.

Of de onderste steen nu boven is, wordt in het rapport betwijfeld. ‘Niet aannemelijk is dat elke instelling juiste en volledige informatie heeft gegeven. Op basis van het beschikbare materiaal kunnen derhalve geen betrouwbare uitspraken worden gedaan over de omvang van het oneigenlijk gebruik van bekostigingsregelingen.’

Dat is wat de Tweede Kamer vorig jaar al vreesde toen voormalig minister Hermans het ‘zelfreinigende onderzoek’ aankondigde. Wie de instellingen zelf laat rapporteren of en in hoeverre ze ‘fout’ zijn geweest, kan niet verwachten dat de hele waarheid op tafel komt, oordeelde de volksvertegenwoordiging.

Het wetenschappelijk onderwijs ging in de fout met uitwisselingsstudenten die een onderwijsprogramma gedeeltelijk volgden, maar voor de totale eerstejaarsbekostiging werden opgevoerd. Ook met cursisten werd gerommeld: ze werden ingeschreven voor een door de over de overheid bekostigde opleiding en/of kregen ten onrechte een doctorandustitel.

Het ministerie steekt ook de hand in eigen boezem. De bekostigingsregels zijn voor teveel interpretatie vatbaar, waardoor ze onregelmatigheden in de hand werken. Zoals het uit een fonds betalen van collegegeld voor studenten die buiten hun schuld in de problemen zijn geraakt, of uitwisselingsstudenten die de instelling dolgraag in huis wil halen.

Om aan zulke onduidelijkheden een eind te maken, wil staatssecretaris Nijs de bekostigingsregels aanscherpen. Een commissie zal hierover in het voorjaar 2003 advies uitbrengen. Rond diezelfde tijd worden de namen van de betrokken instellingen openbaar gemaakt.

Niet alleen hogescholen, maar ook universiteiten zijn de afgelopen drie jaar over de schreef gegaan met het hanteren van bekostigingsregels. Twee universiteiten moeten geld terugbetalen.

Dat is de uitkomst van het ‘zelfreinigende onderzoek’, dat het ministerie van Onderwijs had ingesteld naar aanleiding van de (vermeende) hbo-fraude. Man en paard wil het departement niet noemen, bedragen evenmin.

Wel lijkt de schade voor de twee van misbruik van de bekostigingsregels verdachte universiteiten beperkt. Volgens onbevestigde berichten moet in totaal 250.000 euro worden terugbetaald. Ter vergelijking: de 22 hogescholen die in de fout gingen (op een totaal van 48), hebben naar schatting 50 miljoen teveel ontvangen.

Of de onderste steen nu boven is, wordt in het rapport betwijfeld. ‘Niet aannemelijk is dat elke instelling juiste en volledige informatie heeft gegeven. Op basis van het beschikbare materiaal kunnen derhalve geen betrouwbare uitspraken worden gedaan over de omvang van het oneigenlijk gebruik van bekostigingsregelingen.’

Dat is wat de Tweede Kamer vorig jaar al vreesde toen voormalig minister Hermans het ‘zelfreinigende onderzoek’ aankondigde. Wie de instellingen zelf laat rapporteren of en in hoeverre ze ‘fout’ zijn geweest, kan niet verwachten dat de hele waarheid op tafel komt, oordeelde de volksvertegenwoordiging.

Het wetenschappelijk onderwijs ging in de fout met uitwisselingsstudenten die een onderwijsprogramma gedeeltelijk volgden, maar voor de totale eerstejaarsbekostiging werden opgevoerd. Ook met cursisten werd gerommeld: ze werden ingeschreven voor een door de over de overheid bekostigde opleiding en/of kregen ten onrechte een doctorandustitel.

Het ministerie steekt ook de hand in eigen boezem. De bekostigingsregels zijn voor teveel interpretatie vatbaar, waardoor ze onregelmatigheden in de hand werken. Zoals het uit een fonds betalen van collegegeld voor studenten die buiten hun schuld in de problemen zijn geraakt, of uitwisselingsstudenten die de instelling dolgraag in huis wil halen.

Om aan zulke onduidelijkheden een eind te maken, wil staatssecretaris Nijs de bekostigingsregels aanscherpen. Een commissie zal hierover in het voorjaar 2003 advies uitbrengen. Rond diezelfde tijd worden de namen van de betrokken instellingen openbaar gemaakt.