Nieuw televisieprogramma over wetenschap

Leeuwenhoek is zonder meer een breed gedragen initiatief te noemen. Naast de TU Delft nemen deel de Universiteit Leiden, de stichting WeTeN, Stadsgewest Haaglanden, de gemeenten Delft en Den Haag en de provincie Zuid-Holland. De overeenkomst tussen deze partijen is volgens wetenschapsvoorlichter drs. Maarten van der Sanden: ,,Dat ze allemaal willen laten zien wat voor interessante onderzoeken en ontwikkelingen er zijn op het gebied van wetenschap en techniek in deze regio.”

Leeuwenhoek omvat 10 afleveringen van ieder 15 minuten. Maandag 3 april is de eerste aflevering en vervolgens wordt het programma ieder uur % ook op de dinsdag % herhaald.

In iedere aflevering wordt een algemeen thema onder de loep genomen. Van der Sanden: ,,Wij hebben hierbij gezocht naar onderwerpen die dicht bij het leven van alle dag liggen.” Op 3 april staat lucht centraal, daarna besteedt het programma aandacht aan onder meer duurzaam bouwen, vervoer, geluid, gezondheid en informatie. De thema’s worden benaderd vanuit een Delftse en een Leidse invalshoek en geïllustreerd met voorbeelden uit de regio. ,,In de aflevering Lucht behandelen wij het astma-onderzoek van Leiden. Van de TU tonen wij een apparaat dat de werking van de verstuiver % om luchtwegen te verwijden % verbetert en op die manier het medicijngebruik van bijvoorbeeld astmapatiënten terugdringt.”

Liefde is ook een thema bij Leeuwenhoek. Zelfs dit onderwerp bleek te benaderen te zijn vanuit zowel een Leidse als een Delftse optiek. ,,De Leidse universiteit presenteert een onderzoek naar liefde op het eerste gezicht. Uit de TU-koker komt een onderzoek naar emoties en autokeuzen uitgevoerd door de subfaculteit Industrieel Ontwerpen. Hier krijgen proefpersonen poppetjes voorgeschoteld, die er allemaal verschillend uitzien, en vervolgens moeten zij aangeven welke auto zij bij deze verschillende typetjes vinden passen.”

De naam Leeuwenhoek onderstreept de dubbele invalshoek. Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723) grondlegger van het microscopisch onderzoek was zowel werkzaam in Leiden als in Delft. Van der Sanden: ,,Overigens vond ik het opvallend dat beide universiteiten elkaar op zoveel gebieden aanvullen. Wij hadden bij de thema’s absoluut geen moeite om bijpassend onderzoek uit de twee steden te vinden.”

Afwisseling

Een belangrijke doelgroep van dit nieuwe programma zijn de jongeren. Om die te bereiken is gekozen voor een jonge presentator genaamd ir. Botte Jellema (28). ,,Ook de opzet van het programma is jong. We starten de afleveringen met een grappige inleiding en wisselen serieuze informatie af met luchtige stukjes zoals bijvoorbeeld straatinterviews.”

Jellema en Van der Sanden hebben met veel plezier meegedacht aan de vormgeving van het programma. Een deel van de onderwerpen werd door hen geselecteerd, ze benaderen de geschikte deskundigen (binnen de TU) en dachten mee over de scenario’s. Jellema: ,,Zelf vond ik de opnames heel leuk om te doen. Je komt op allerlei bijzondere plaatsen in de regio. In de binnenstad van Delft heb ik bijvoorbeeld een huis bezocht dat opgebouwd is uit leem en stro en daar kom je anders niet.”

De vraag of ‘echte’ wetenschap wel aan bod kan komen in een populair wetenschappelijk tv-programma beantwoordt Van der Sanden bevestigend. ,,Absoluut. Het is interessant dat wij in Leeuwenhoek ook gecompliceerde onderwerpen als kwantummechanica en nanotechnologie konden toelichten. Jellema:,, Dat was ook debet aan de opzet van het scenario. Wij zochten naar praktische voorbeelden en lieten vervolgens zien wat voor onderzoek daar achter zat. Door die aanpak kon je heel veel wetenschappelijke en technische kwestiesbegrijpelijk maken.”

Leeuwenhoek is zonder meer een breed gedragen initiatief te noemen. Naast de TU Delft nemen deel de Universiteit Leiden, de stichting WeTeN, Stadsgewest Haaglanden, de gemeenten Delft en Den Haag en de provincie Zuid-Holland. De overeenkomst tussen deze partijen is volgens wetenschapsvoorlichter drs. Maarten van der Sanden: ,,Dat ze allemaal willen laten zien wat voor interessante onderzoeken en ontwikkelingen er zijn op het gebied van wetenschap en techniek in deze regio.”

Leeuwenhoek omvat 10 afleveringen van ieder 15 minuten. Maandag 3 april is de eerste aflevering en vervolgens wordt het programma ieder uur % ook op de dinsdag % herhaald.

In iedere aflevering wordt een algemeen thema onder de loep genomen. Van der Sanden: ,,Wij hebben hierbij gezocht naar onderwerpen die dicht bij het leven van alle dag liggen.” Op 3 april staat lucht centraal, daarna besteedt het programma aandacht aan onder meer duurzaam bouwen, vervoer, geluid, gezondheid en informatie. De thema’s worden benaderd vanuit een Delftse en een Leidse invalshoek en geïllustreerd met voorbeelden uit de regio. ,,In de aflevering Lucht behandelen wij het astma-onderzoek van Leiden. Van de TU tonen wij een apparaat dat de werking van de verstuiver % om luchtwegen te verwijden % verbetert en op die manier het medicijngebruik van bijvoorbeeld astmapatiënten terugdringt.”

Liefde is ook een thema bij Leeuwenhoek. Zelfs dit onderwerp bleek te benaderen te zijn vanuit zowel een Leidse als een Delftse optiek. ,,De Leidse universiteit presenteert een onderzoek naar liefde op het eerste gezicht. Uit de TU-koker komt een onderzoek naar emoties en autokeuzen uitgevoerd door de subfaculteit Industrieel Ontwerpen. Hier krijgen proefpersonen poppetjes voorgeschoteld, die er allemaal verschillend uitzien, en vervolgens moeten zij aangeven welke auto zij bij deze verschillende typetjes vinden passen.”

De naam Leeuwenhoek onderstreept de dubbele invalshoek. Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723) grondlegger van het microscopisch onderzoek was zowel werkzaam in Leiden als in Delft. Van der Sanden: ,,Overigens vond ik het opvallend dat beide universiteiten elkaar op zoveel gebieden aanvullen. Wij hadden bij de thema’s absoluut geen moeite om bijpassend onderzoek uit de twee steden te vinden.”

Afwisseling

Een belangrijke doelgroep van dit nieuwe programma zijn de jongeren. Om die te bereiken is gekozen voor een jonge presentator genaamd ir. Botte Jellema (28). ,,Ook de opzet van het programma is jong. We starten de afleveringen met een grappige inleiding en wisselen serieuze informatie af met luchtige stukjes zoals bijvoorbeeld straatinterviews.”

Jellema en Van der Sanden hebben met veel plezier meegedacht aan de vormgeving van het programma. Een deel van de onderwerpen werd door hen geselecteerd, ze benaderen de geschikte deskundigen (binnen de TU) en dachten mee over de scenario’s. Jellema: ,,Zelf vond ik de opnames heel leuk om te doen. Je komt op allerlei bijzondere plaatsen in de regio. In de binnenstad van Delft heb ik bijvoorbeeld een huis bezocht dat opgebouwd is uit leem en stro en daar kom je anders niet.”

De vraag of ‘echte’ wetenschap wel aan bod kan komen in een populair wetenschappelijk tv-programma beantwoordt Van der Sanden bevestigend. ,,Absoluut. Het is interessant dat wij in Leeuwenhoek ook gecompliceerde onderwerpen als kwantummechanica en nanotechnologie konden toelichten. Jellema:,, Dat was ook debet aan de opzet van het scenario. Wij zochten naar praktische voorbeelden en lieten vervolgens zien wat voor onderzoek daar achter zat. Door die aanpak kon je heel veel wetenschappelijke en technische kwestiesbegrijpelijk maken.”