Nieuw geval van wetenschapsfraude

Volgens NRC Handelsblad, dat vanmiddag een achtergrondverhaal over de kwestie publiceert, heeft de hoogleraar de bevindingen van de integriteitscommissie die de zaak onderzocht, “op hoofdlijnen” bevestigd. Het ziekenhuis is “diep geschokt” en spreekt van een ernstige schending van wetenschappelijke integriteit, de commissie van “wetenschappelijk wangedrag”. Maar de hoogleraar heeft volgens hen geen data gemanipuleerd om gunstige resultaten te bereiken, zoals Diederik Stapel in Tilburg deed.

De hoogleraar perioperatieve cardiovasculaire zorg, die tevens internist is, zou ten behoeve van zijn laatste onderzoek patiënten hebben onderzocht zonder hun hiervoor schriftelijk om toestemming te vragen. Ook zou hij onderzoeksuitslagen hebben ingevuld die niet zijn te herleiden tot patiënteninformatie. Via een woordvoerder erkent de hoogleraar zich “niet aan de voorgeschreven werkwijze te hebben gehouden”, maar ontkent hij data te hebben vervalst, aldus NRC Handelsblad.

Het Erasmus MC zegt eerdere studies van de hoogleraar nader te zullen onderzoeken en ook beter te zullen toezien op dataverzameling. Enkele honderden patiënten die bij het laatste onderzoek zijn betrokken, krijgen een excuusbrief.

Het duidelijkst was VVD-senator De Graaf. Tijdens de algemene politieke beschouwingen liet hij het kabinet afgelopen dinsdag weten dat hij het terugdringen van de aantallen langstudeerders een goede zaak vindt, maar dat hij ‘een groot vraagteken’ plaatst bij de voorgenomen aanpak van de regering.

Verkeerde prikkel
“Een verplichting voor de universiteiten om 6000 euro te betalen voor elke student die meer dan vijf jaar over zijn studie doet, kan nu juist wel eens de verkeerde prikkel blijken te zijn”, staat in het voorlopige verslag. “Dit heeft alles te maken met het gegeven dat de bekostiging van de hogescholen en universiteiten nu afhankelijk is van het aantal studenten en het tempo waarin zij afstuderen.”

Prestaties
De commissie-Veerman stelt volgens de VVD-senator terecht dat deze onderwijsinstellingen minder afhankelijk moeten zijn van een systeem dat vooral gebaseerd is op studentenaantallen en veeleer gefinancierd moeten worden op basis van hun profiel en prestaties. “Langs die weg kan de kwaliteit van het hoger onderwijs worden verbeterd. Dat zal van de onderwijsinstellingen, maar ook van de regering, duidelijke keuzes vragen.”

Rechtvaardigheid
Ook voorzitter Jos Werner van de CDA-fractie in de senaat heeft zijn bedenkingen: “Twijfels hebben wij over de rechtvaardigheid van de uitwerking van de 3000 euro extra collegegeld om het lang studeren terug te dringen. Is het in feite niet een forse bezuiniging van 300 miljoen op het hoger onderwijs?”