Campus

Nieuw en zuinig militair vliegtuig ‘verdwijnt in de la’

Bertil Sprenger wordt morgen beloond en geprezen als de beste lucht- en ruimtevaarder. Hij schreef een dik boekwerk over het voorontwerp van een militair transportvliegtuig, de T3, en tot zijn eigen verbazing hoorde dat hij genomineerd was voor de prijs.

,,Ik heb toch gewoon gedaan wat er van me verwacht werd?”

Sprenger studeerde al in augustus 1993 af, na precies zeven jaar studie. Cum Laude. ,,Tja, daar is een formuletje voor, geloof ik. Maar ik had er nooit bij stilgestaan. Ik schrok me te pletter toen ik dat hoorde. Zo bijzonder was het toch ook weer niet?” Blijkbaar wel dus: hij ontwierp een militair transportvliegtuig, na eerst zelf de specificaties opgesteld te hebben, op grond van de veranderde politieke situatie.

Sprenger kreeg eerst een ander onderwerp aangeboden, dat hem echter meer iets leek voor een informaticus. Hij bedankte dus vriendelijk, waarop hij te horen kreeg dat hij het dan ,,zelf maar moest uitzoeken”. Dat deed hij; Sprenger kwam terecht bij prof.ir. E. Obert van de vakgroep ontwerpen en vliegmechanica, die hem aan het militaire transportvliegtuig hielp en hem in het daaropvolgende verder begeleidde.

,,Ik begon met een literatuuronderzoek”, denkt Sprenger terug. ,,Eerst moest ik bekijken of er wel behoefte was aan een nieuw vliegtuig, en zo ja, welke eisen daar dan aan gesteld werden. Dat duurde drie maanden.”

Sprenger ging uit van de nieuwe situatie, ontstaan door het einde van de Koude Oorlog. Toekomstige schermutselingen zullen zich niet meer afspelen langs duidelijke, lineaire fronten, maar middenin vijandelijk gebied, zoals momenteel in voormalig Joegoslavië. Bovendien zal het vaak om vredesmissies gaan. ,,Een transportvliegtuig zou net zo makkelijk paratroopers, voertuigen of gewonden moeten vervoeren, en bij wijze van spreken moeten kunnen landen op een zandweggetje. Er was dus behoefte aan een flexibel toestel.”

Omdat het vliegtuig bedoeld was voor Europa, maar er voorlopig nog geen Europees leger bestaat, moest Sprenger een compromis zoeken tussen de wensen van de verschillende landen. De bestaande transporttoestellen waren of te duur, of te klein voor de beoogde taken. ,,In de Hercules passen bijvoorbeeld net geen twee jeeps naast elkaar. Dat is nogal inefficiënt”, ontdekte Sprenger.
Trucs

Dus kon hij een nieuw, beter vliegtuig gaan ontwerpen, de T3. Hierbij moest hij alle kennis en ervaring van zijn Delftse jaren gebruiken. ,,Dat was hartstikke leuk. Geen detail, maar een heel toestel te gaan ontwerpen, waarbij alles met alles samenhangt.” Als motor koos Sprenger niet de turboprop, omdat die erg trilt en veel lawaai maakt. ,,Na een vluchtje ben je doof en helemaal door elkaar geschud. Terwijl je wel wil dat je mannen in goede conditie zijn, als ze in het crisisgebiedaankomen.”

Sprenger ontwierp wel een nieuw toestel, maar gebruikte alleen bestaande technologie, die zijn nut al in andere vliegtuigen bewezen heeft. Eén van die ‘geleende’ principes zijn de externally blown flaps, die de uitlaatstroom van de motoren zo ombuigen dat er tijdelijk veertig procent meer draagkracht ontstaat, zodat de T3 aan een korte startbaan genoeg heeft. Dit is maar een van de vele ’trucs’ die Sprenger toegepast heeft om zijn zelf opgestelde ontwerpspecificaties te halen. ,,Hier, dit wordt ook door McDonnell Douglas toegepast. En voor de vleugelprofielen heb ik naar de resultaten van Fokker gekeken, en deze stakes hier worden in de C17 gebruikt om de liftcoëfficiënt te verhogen, dus dat heb ik ook maar gedaan.” Uiteindelijk ontstond een toestel dat zo’n zeventig procent zuiniger is dan de Hercules.

Het totale voorontwerp kostte Sprenger al met al veertien maanden en leverde een dik boekwerk op. ,,Tja, je wil het gewoon goed doen”, zegt hij nu. ,,De resultaten verdwijnen hoogstwaarschijnlijk in de kast, maar ik heb het toch vooral voor mezelf gedaan.”

Een commentaar dat zijn nominatie voor beste afstudeerder begeleidde, prees het werk vanwege de nieuwe ontwerpmethoden, die Sprenger toegepast zou hebben. ,,Wat er nieuw aan was, weet ik zelf ook niet. Ik heb gewoon een aantal bestaande methoden gebruikt. En nog wat gezond verstand”, voegt hij daaraan toe. Over het predikaat ‘beste afstudeerder van L&R’ is hij dan ook nogal verrast. ,,Ik heb toch gewoon gedaan wat er van me verwacht werd?” (M.P.)

Michael Persson


Sprenger: ,,Ik heb gewoon een aantal bestaande methoden gebruikt. En nog wat gezond verstand”

Bertil Sprenger wordt morgen beloond en geprezen als de beste lucht- en ruimtevaarder. Hij schreef een dik boekwerk over het voorontwerp van een militair transportvliegtuig, de T3, en tot zijn eigen verbazing hoorde dat hij genomineerd was voor de prijs. ,,Ik heb toch gewoon gedaan wat er van me verwacht werd?”

Sprenger studeerde al in augustus 1993 af, na precies zeven jaar studie. Cum Laude. ,,Tja, daar is een formuletje voor, geloof ik. Maar ik had er nooit bij stilgestaan. Ik schrok me te pletter toen ik dat hoorde. Zo bijzonder was het toch ook weer niet?” Blijkbaar wel dus: hij ontwierp een militair transportvliegtuig, na eerst zelf de specificaties opgesteld te hebben, op grond van de veranderde politieke situatie.

Sprenger kreeg eerst een ander onderwerp aangeboden, dat hem echter meer iets leek voor een informaticus. Hij bedankte dus vriendelijk, waarop hij te horen kreeg dat hij het dan ,,zelf maar moest uitzoeken”. Dat deed hij; Sprenger kwam terecht bij prof.ir. E. Obert van de vakgroep ontwerpen en vliegmechanica, die hem aan het militaire transportvliegtuig hielp en hem in het daaropvolgende verder begeleidde.

,,Ik begon met een literatuuronderzoek”, denkt Sprenger terug. ,,Eerst moest ik bekijken of er wel behoefte was aan een nieuw vliegtuig, en zo ja, welke eisen daar dan aan gesteld werden. Dat duurde drie maanden.”

Sprenger ging uit van de nieuwe situatie, ontstaan door het einde van de Koude Oorlog. Toekomstige schermutselingen zullen zich niet meer afspelen langs duidelijke, lineaire fronten, maar middenin vijandelijk gebied, zoals momenteel in voormalig Joegoslavië. Bovendien zal het vaak om vredesmissies gaan. ,,Een transportvliegtuig zou net zo makkelijk paratroopers, voertuigen of gewonden moeten vervoeren, en bij wijze van spreken moeten kunnen landen op een zandweggetje. Er was dus behoefte aan een flexibel toestel.”

Omdat het vliegtuig bedoeld was voor Europa, maar er voorlopig nog geen Europees leger bestaat, moest Sprenger een compromis zoeken tussen de wensen van de verschillende landen. De bestaande transporttoestellen waren of te duur, of te klein voor de beoogde taken. ,,In de Hercules passen bijvoorbeeld net geen twee jeeps naast elkaar. Dat is nogal inefficiënt”, ontdekte Sprenger.
Trucs

Dus kon hij een nieuw, beter vliegtuig gaan ontwerpen, de T3. Hierbij moest hij alle kennis en ervaring van zijn Delftse jaren gebruiken. ,,Dat was hartstikke leuk. Geen detail, maar een heel toestel te gaan ontwerpen, waarbij alles met alles samenhangt.” Als motor koos Sprenger niet de turboprop, omdat die erg trilt en veel lawaai maakt. ,,Na een vluchtje ben je doof en helemaal door elkaar geschud. Terwijl je wel wil dat je mannen in goede conditie zijn, als ze in het crisisgebiedaankomen.”

Sprenger ontwierp wel een nieuw toestel, maar gebruikte alleen bestaande technologie, die zijn nut al in andere vliegtuigen bewezen heeft. Eén van die ‘geleende’ principes zijn de externally blown flaps, die de uitlaatstroom van de motoren zo ombuigen dat er tijdelijk veertig procent meer draagkracht ontstaat, zodat de T3 aan een korte startbaan genoeg heeft. Dit is maar een van de vele ’trucs’ die Sprenger toegepast heeft om zijn zelf opgestelde ontwerpspecificaties te halen. ,,Hier, dit wordt ook door McDonnell Douglas toegepast. En voor de vleugelprofielen heb ik naar de resultaten van Fokker gekeken, en deze stakes hier worden in de C17 gebruikt om de liftcoëfficiënt te verhogen, dus dat heb ik ook maar gedaan.” Uiteindelijk ontstond een toestel dat zo’n zeventig procent zuiniger is dan de Hercules.

Het totale voorontwerp kostte Sprenger al met al veertien maanden en leverde een dik boekwerk op. ,,Tja, je wil het gewoon goed doen”, zegt hij nu. ,,De resultaten verdwijnen hoogstwaarschijnlijk in de kast, maar ik heb het toch vooral voor mezelf gedaan.”

Een commentaar dat zijn nominatie voor beste afstudeerder begeleidde, prees het werk vanwege de nieuwe ontwerpmethoden, die Sprenger toegepast zou hebben. ,,Wat er nieuw aan was, weet ik zelf ook niet. Ik heb gewoon een aantal bestaande methoden gebruikt. En nog wat gezond verstand”, voegt hij daaraan toe. Over het predikaat ‘beste afstudeerder van L&R’ is hij dan ook nogal verrast. ,,Ik heb toch gewoon gedaan wat er van me verwacht werd?” (M.P.)

Michael Persson


Sprenger: ,,Ik heb gewoon een aantal bestaande methoden gebruikt. En nog wat gezond verstand”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.