Onderwijs

Muziek maken op ritssluitingen, gasflessen en wasknijpers

Bedenk, ontwerp en bouw een volledig nieuw muziekinstrument. Zo luidde de opdracht bij de landelijke scholierenprijsvraag Eurekafoon! Vorige week werden zes gerealiseerde ontwerpen gepresenteerd in de aula.

br />
Of de hedgehog, de aquadrup of de estrello ooit gangbaar worden is de vraag. Zeker is dat de prijsvraag van de K.L. Pollstichting de fantasie heeft geprikkeld. Onder begeleiding van student-assistenten industrieel ontwerpen zijn zes geselecteerde ideeën gerealiseerd. Behalve een jury, die de wonderlijke bouwsels zal beoordelen op constructie, klank en bespeelbaarheid, was ook een viertal componisten, onder wie Spinvis, vrijdagmiddag aanwezig. Zij gaan voor een aantal instrumenten een muziekstuk schrijven.

BNN-coryfee Filemon Wesselink voelt de uitvinders nader aan de tand. De maaksters van de ritspiano, een taps toelopende klankkast waarop diverse ritssluitingen zijn gespannen, kunnen er desgevraagd geen ‘Vader Jacob’ op spelen. Als de te hulp geroepen componist/slagwerker Bart de Vrees zich erover ontfermt blijkt het instrument wel scratch-achtige mogelijkheden te bieden. De professioneel ogende luchtpiano van Naphur van Apeldoorn en Alie Queld Hadj produceert geluid middels gebruik van een gasfles, buisjes, veertjes en toetsen. Wilbert Bulsink, de pianist onder de componisten, weet er toch enige samenhangende klanken uit te halen.

De indrukwekkende aquadrup is geen instrument dat je onder de arm even meeneemt de concertzaal in. Er komen theelepels, wasknijpers, plastic flessen en op elkaar gelaste slakommen aan te pas. Het geluid wordt veroorzaakt door vallende druppels in met water gevulde bollen. Microfoontjes versterken het doffe geluid. De Vrees kan zich er ‘industrial- of noise-achtige’ muziek bij voorstellen.

Het idee achter de kast van Pieter Tensen is gebaseerd op dingen kapot maken. Toeschouwers kijken tegen de dichte kastdeuren aan. Lekker mysterieus, vindt Tensen. Of hij even een deuntje kan spelen, vraagt Wesselink. De creatieveling met destructieve inslag verdwijnt achter het meubel, waarna er van alles te horen is. Zaaggeluiden, klappen, gerinkel, gescheur, gerommel, geritsel, er stijgen zelfs rookpluimen op. Als hij klaar is met zijn hilarische demonstratie constateert de presentator dat het instrument nu in feite kapot is. Een mogelijk verzoeknummer zit er niet meer in.

Wesselink, die zelf piano speelt en kunstinstallaties maakt, is het meest gefascineerd door de druppelmachine. “Ik houd erg van het geluid en het ziet er ook het mooist uit.”

Na afloop buigen de componisten zich over de objecten om de mogelijkheden te bespreken. “Een stuk voor de kast zou ik helemaal uitschrijven”, zegt De Vrees. “Bij de aquadrup kan ik mij drie violen voorstellen. Het mooiste vond ik dat ze niet kregen wat ze verwachtten.” De composities worden in september, bij de prijsuitreiking, uitgevoerd door het Nieuw Ensemble, met solist.

Jimmy Tigges

Bedenk, ontwerp en bouw een volledig nieuw muziekinstrument. Zo luidde de opdracht bij de landelijke scholierenprijsvraag Eurekafoon! Vorige week werden zes gerealiseerde ontwerpen gepresenteerd in de aula.

Of de hedgehog, de aquadrup of de estrello ooit gangbaar worden is de vraag. Zeker is dat de prijsvraag van de K.L. Pollstichting de fantasie heeft geprikkeld. Onder begeleiding van student-assistenten industrieel ontwerpen zijn zes geselecteerde ideeën gerealiseerd. Behalve een jury, die de wonderlijke bouwsels zal beoordelen op constructie, klank en bespeelbaarheid, was ook een viertal componisten, onder wie Spinvis, vrijdagmiddag aanwezig. Zij gaan voor een aantal instrumenten een muziekstuk schrijven.

BNN-coryfee Filemon Wesselink voelt de uitvinders nader aan de tand. De maaksters van de ritspiano, een taps toelopende klankkast waarop diverse ritssluitingen zijn gespannen, kunnen er desgevraagd geen ‘Vader Jacob’ op spelen. Als de te hulp geroepen componist/slagwerker Bart de Vrees zich erover ontfermt blijkt het instrument wel scratch-achtige mogelijkheden te bieden. De professioneel ogende luchtpiano van Naphur van Apeldoorn en Alie Queld Hadj produceert geluid middels gebruik van een gasfles, buisjes, veertjes en toetsen. Wilbert Bulsink, de pianist onder de componisten, weet er toch enige samenhangende klanken uit te halen.

De indrukwekkende aquadrup is geen instrument dat je onder de arm even meeneemt de concertzaal in. Er komen theelepels, wasknijpers, plastic flessen en op elkaar gelaste slakommen aan te pas. Het geluid wordt veroorzaakt door vallende druppels in met water gevulde bollen. Microfoontjes versterken het doffe geluid. De Vrees kan zich er ‘industrial- of noise-achtige’ muziek bij voorstellen.

Het idee achter de kast van Pieter Tensen is gebaseerd op dingen kapot maken. Toeschouwers kijken tegen de dichte kastdeuren aan. Lekker mysterieus, vindt Tensen. Of hij even een deuntje kan spelen, vraagt Wesselink. De creatieveling met destructieve inslag verdwijnt achter het meubel, waarna er van alles te horen is. Zaaggeluiden, klappen, gerinkel, gescheur, gerommel, geritsel, er stijgen zelfs rookpluimen op. Als hij klaar is met zijn hilarische demonstratie constateert de presentator dat het instrument nu in feite kapot is. Een mogelijk verzoeknummer zit er niet meer in.

Wesselink, die zelf piano speelt en kunstinstallaties maakt, is het meest gefascineerd door de druppelmachine. “Ik houd erg van het geluid en het ziet er ook het mooist uit.”

Na afloop buigen de componisten zich over de objecten om de mogelijkheden te bespreken. “Een stuk voor de kast zou ik helemaal uitschrijven”, zegt De Vrees. “Bij de aquadrup kan ik mij drie violen voorstellen. Het mooiste vond ik dat ze niet kregen wat ze verwachtten.” De composities worden in september, bij de prijsuitreiking, uitgevoerd door het Nieuw Ensemble, met solist.

Jimmy Tigges

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.