Met deze app bereken je de klimaatimpact van je eten

Wie zijn CO₂-voetafdruk wil verkleinen zou eens naar zijn dieet kunnen kijken. De voedselindustrie is wereldwijd verantwoordelijk voor ruim een kwart van de totale CO₂-uitstoot. Door bewuster te eten en drinken kun je het klimaat helpen. Maar hoe weet je of je je boterham beter met kipfilet of met kaas kunt beleggen?
Masterstudent artificial intelligence technology Jurrian de Boer (Elektrotechniek, Wiskunde & Informatica) bedacht Carbonera, een app waarmee je de klimaatimpact van je recepten berekent.

Laagdrempelig
Carbonera – een combinatie van het Italiaanse gerecht pasta carbonara en het Engelse woord carbon (koolstof) – werkt als een receptenmanager. “Recepten voer je handmatig in of importeert ze van het web”, legt De Boer uit. De app leest de ingrediënten vervolgens uit en berekent daarvan de klimaatimpact in CO₂-equivalent.”

Het idee voor Carbonera ontstond tijdens een borrel na afloop van een klimaatbijeenkomst in Groningen, waar De Boer destijds studeerde. “Met een vriendin besprak ik hoe wij, als studenten, ons steentje konden bijdragen. En na anderhalf jaar hard werken was daar Carbonera.”

Op dit moment gebruiken zo’n vijftig tot zeventig mensen de app. Het zijn vooral mensen die De Boer persoonlijk kent: vrienden die al bezig zijn met het verkleinen van hun CO₂-voetafdruk. Omdat de app als receptenmanager is vormgegeven hoopt hij dat Carbonera in de toekomst een breder publiek aanspreekt. “Het is een eenvoudige applicatie, waarin je niet alleen recepten bewaart, maar met een druk op de knop ook boodschappenlijstjes maakt.”

Voor het berekenen van de klimaatimpact maakt De Boer gebruik van levenscyclusanalyse (lca-)databases. Deze analyseren de impact van een product, proces of dienst op de wereld. “De cijfers die je in de app ziet zijn een gemiddelde van de beschikbare data uit westerse landen.”

Jurrian de Boer: “Recepten voer je handmatig in of importeert ze van het web.”

Daarbij plaatst hij een kanttekening, want het is niet makkelijk om alle lca-databases met elkaar te vergelijken. “Meerdere onderzoeksgroepen voeren analyses uit van eenzelfde product en dat levert verschillende resultaten op.” Dit heeft volgens De Boer vooral te maken met de omvang; wat neem je wel en niet mee  in de analyse? “Reken je enkel vanaf het zaadje tot aan het distributiecentrum in het gebied van bestemming of kijk je ook naar het kookproces en de afvalwerking van de verpakking?”

 

Vleesvervangers
Wat betekenen die analyses voor de gebruiker van de app? “Op basis van de CO₂-uitstoot per recept, stelt de app een duurzamer alternatief voor. Neem een recept voor rundvleesburgers voor vier personen. De uitstoot hiervan ligt rond de 11 kilogram CO₂. Voor een milieuvriendelijkere optie, raadt de app aan om hetzelfde recept met vegetarische hamburgers te maken. De uitstoot daarvan? Ongeveer 2,5 kilogram CO₂.”

 

Dat het gebruik van vleesvervangers je CO₂-voetprint verkleint, ligt voor de hand. Andere uitkomsten zijn verrassender. Want wie twijfelt tussen een boterham met kipfilet of (koeien)kaas, kiest met het vleeswaren de meest duurzame optie, weet De Boer. “Al is een klassieke Hollandse boterham met (100%) pindakaas nog beter.”

Zijn favoriete klimaatvriendelijke gerecht is noedelsoep met tempé. “De soep staat binnen een half uur op tafel en is met 0,5 kilo per persoon laag in CO₂ uitstoot.”

Open source
Op dit moment is de toekomst van Carbonera ongewis. “Ik vraag me af in hoeverre mensen de behoefte hebben regelmatig na te denken over de klimaatimpact van hun dieet. Voor nu hoop ik dat meer mensen de app gaan gebruiken en dat Carbonera blijft voortbestaan, ook als ik niet meer betrokken ben. Wellicht maak ik de software open source, zodat meer mensen kunnen bijdragen.”

• Wil je meer weten over Carbonera? Download de app (Android of iOS) of bezoek de website.