In hun beroepspraktijk worden ingenieurs regelmatig geconfronteerd met ethische vragen. Om TU-studenten te stimuleren hierover na te denken is er de jaarlijkse Mekelprijs. Deze wordt uitgereikt aan de student die het beste essay over de relatie tussen ethiek en techniek schrijft.
Share
Technische ontwikkelingen geven veelvuldig aanleiding tot een discussie over ethische aspecten daarvan. Dat geldt voor biotechnologie, gezondheidstechnologie maar ook voor vraagstukken rond het vervoer, aardwetenschappen, civiele techniek of bouwkunde. ,,De TU Delft staat midden in de maatschappij en loopt niet weg voor de vragen die techniek oproept”, aldus prof.dr.ir. Jacob Fokkema, rector magnificus van de TU Delft. ,,Daarom is er sinds 1994 het Platform voor Ethiek en Techniek. Doel hiervan: ethische vragen die in de beroepspraktijk voorkomen signaleren en ook mogelijkheden ontwikkelen om deze vragen systematisch aan de orde stellen.” Om dat te verwezenlijken organiseert het Platform regelmatig TU-brede activiteiten zoals werkconferenties over ethische aspecten van het ingenieursberoep waarbij praktijkproblemen centraal staan. Eén van die activiteiten is ook de jaarlijkse Mekelprijs – vernoemd naar de TU hoogleraar J.A.A. Mekel, lid van het verzet en terechtgesteld in mei 1942 – voor het beste essay over techniek en ethiek. Studenten kunnen individueel of in groepsverband van maximaal vijf personen meedingen en een prijs van vijfhonderd euro bemachtigen.
Prof. Fokkema vindt het belangrijk dat toekomstige ingenieurs tijdens hun studie al leren na te denken over ethische vragen die in hun beroepspraktijk kunnen rijzen. ,,In een technisch beroep ontkom je niet aan ethische dilemma’s. Neem alleen het bekende voorbeeld van een mes: het is een nuttig gebruiksvoorwerp maar het kan ook iemand doden. De jury heeft gekozen voor de essayvorm omdat die zich volgens ons het beste leent voor het behandelen van een ethische vraag. In een essay moet je een stelling innemen en deze met goede argumenten onderbouwen. Dit leert je je gedachten te ordenen. Van deze training heb je ook in de latere beroepspraktijk veel profijt.”
Grondradar
Zelf is prof. Fokkema in zijn werk als hoogleraar technisch geofysica ook met ethische dilemma’s geconfronteerd. ,,Een deel van mijn onderzoek bestond uit het verrichten van metingen in een ondiepe ondergrond met een grondradar. Op een bepaald moment werd ik bij een rechercheonderzoek van de politie betrokken. Hierin moest ik een uitspraak doen of het voor honderd procent zeker was of er wel of geen lichaam was verborgen onder een huis. Ineens is jouw antwoord medebepalend in een kwestie of iemand wel of niet schuldig is aan een misdaad.”
Ingenieurs op andere technische gebieden staan voor andere ethische, maar vaak even moeilijke, dilemma’s, aldus prof. Fokkema. ,,De ramp met de Estonia had voorkomen kunnen worden als gekozen was voor de technisch beste oplossing en niet voor de goedkoopste. Wat moet je doen als jouw bedrijf lage kosten belangrijker vindt dan veiligheid of het milieu? Menig ingenieur zal met dit soort vraagstukken in de praktijk worden geconfronteerd en het is goed daar nu al eens over na te denken. Daarom zeggen wij, leden van de jury van de Mekelprijs, tegen de studenten: schrijf! Het mag een bewerking zijn van een scriptie, een werkstuk, maar ook een zelfstandige verhandeling zijn van een ethische vraag over een technisch-wetenschappelijk onderwerp. Voorwaarde is wel dat het essay vóór 1 juli 2003 bij ons binnen is. Stuur je essay dus tijdig in!”
Meer informatie: s.roester@tbm.tudelft.nl
Technische ontwikkelingen geven veelvuldig aanleiding tot een discussie over ethische aspecten daarvan. Dat geldt voor biotechnologie, gezondheidstechnologie maar ook voor vraagstukken rond het vervoer, aardwetenschappen, civiele techniek of bouwkunde. ,,De TU Delft staat midden in de maatschappij en loopt niet weg voor de vragen die techniek oproept”, aldus prof.dr.ir. Jacob Fokkema, rector magnificus van de TU Delft. ,,Daarom is er sinds 1994 het Platform voor Ethiek en Techniek. Doel hiervan: ethische vragen die in de beroepspraktijk voorkomen signaleren en ook mogelijkheden ontwikkelen om deze vragen systematisch aan de orde stellen.” Om dat te verwezenlijken organiseert het Platform regelmatig TU-brede activiteiten zoals werkconferenties over ethische aspecten van het ingenieursberoep waarbij praktijkproblemen centraal staan. Eén van die activiteiten is ook de jaarlijkse Mekelprijs – vernoemd naar de TU hoogleraar J.A.A. Mekel, lid van het verzet en terechtgesteld in mei 1942 – voor het beste essay over techniek en ethiek. Studenten kunnen individueel of in groepsverband van maximaal vijf personen meedingen en een prijs van vijfhonderd euro bemachtigen.
Prof. Fokkema vindt het belangrijk dat toekomstige ingenieurs tijdens hun studie al leren na te denken over ethische vragen die in hun beroepspraktijk kunnen rijzen. ,,In een technisch beroep ontkom je niet aan ethische dilemma’s. Neem alleen het bekende voorbeeld van een mes: het is een nuttig gebruiksvoorwerp maar het kan ook iemand doden. De jury heeft gekozen voor de essayvorm omdat die zich volgens ons het beste leent voor het behandelen van een ethische vraag. In een essay moet je een stelling innemen en deze met goede argumenten onderbouwen. Dit leert je je gedachten te ordenen. Van deze training heb je ook in de latere beroepspraktijk veel profijt.”
Grondradar
Zelf is prof. Fokkema in zijn werk als hoogleraar technisch geofysica ook met ethische dilemma’s geconfronteerd. ,,Een deel van mijn onderzoek bestond uit het verrichten van metingen in een ondiepe ondergrond met een grondradar. Op een bepaald moment werd ik bij een rechercheonderzoek van de politie betrokken. Hierin moest ik een uitspraak doen of het voor honderd procent zeker was of er wel of geen lichaam was verborgen onder een huis. Ineens is jouw antwoord medebepalend in een kwestie of iemand wel of niet schuldig is aan een misdaad.”
Ingenieurs op andere technische gebieden staan voor andere ethische, maar vaak even moeilijke, dilemma’s, aldus prof. Fokkema. ,,De ramp met de Estonia had voorkomen kunnen worden als gekozen was voor de technisch beste oplossing en niet voor de goedkoopste. Wat moet je doen als jouw bedrijf lage kosten belangrijker vindt dan veiligheid of het milieu? Menig ingenieur zal met dit soort vraagstukken in de praktijk worden geconfronteerd en het is goed daar nu al eens over na te denken. Daarom zeggen wij, leden van de jury van de Mekelprijs, tegen de studenten: schrijf! Het mag een bewerking zijn van een scriptie, een werkstuk, maar ook een zelfstandige verhandeling zijn van een ethische vraag over een technisch-wetenschappelijk onderwerp. Voorwaarde is wel dat het essay vóór 1 juli 2003 bij ons binnen is. Stuur je essay dus tijdig in!”
Meer informatie: s.roester@tbm.tudelft.nl
Comments are closed.