Medezeggen schap tijdens corona: niet minder, wel anders

Zoeken we voor alle tentamens online alternatieven of stellen we een deel uit? En tot wanneer blijven we online onderwijs geven? Door de coronacrisis moeten besturen op universiteiten en hogescholen in korte tijd verregaande beslissingen nemen. Volgens het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) worden studentenraden hier niet altijd voldoende in meegenomen.

“De ene hogeschool betrekt de medezeggenschap overal bij, terwijl de andere zegt: we zijn in crisis, jullie hebben nu niets te vertellen”, stelt Karl van der Linde van het landelijke Studenten Overleg Medezeggenschap (SOM) in het hbo.

Bij de universiteiten gaat dat ook zo, zegt Daan Bos van het Landelijk Overleg Fracties tegen het HOP. Het Landelijk Overleg Fracties is de evenknie van SOM in het wetenschappelijke onderwijs. “Het is heel afhankelijk van wie je tegenover je hebt.”

Niet bij crisisoverleg
Ook op de TU Delft gaat alles nu anders dan anders, vertellen Lijst Bèta en Oras. De twee studentenpartijen vormen samen de studentenraad. Al is het alleen maar omdat ze nu niet alleen digitaal met elkaar vergaderen, maar ook het college van bestuur alleen online of telefonisch spreken. “In het begin was het erg zoeken, maar inmiddels gaat dat behoorlijk goed”, laat Lijst Bèta weten. 

‘Beslissingen moeten razendsnel worden genomen’

De studentenraad zit niet bij overleggen van de crisisteams van TU Delft, maar heeft wel een wekelijks gesprek met vicerector magnificus Rob Mudde waarbij ook iemand van het crisisteam aanschuift. Zara-Vé van Tetterode, voorzitter van de studentenraad en Oras, heeft niet het gevoel dat ze minder medezeggenschap heeft door de coronacrisis. “Maar we worden wel op een andere manier betrokken”, vertelt ze. “Beslissingen moeten razendsnel worden genomen. Soms word je alleen geïnformeerd en de andere keer heb je de mogelijkheid om te sparren.”

Ze ziet dat corona voor een aardverschuiving heeft gezorgd in de kwesties die er spelen. Neem bijvoorbeeld tentaminering. “Voordat de coronacrisis begon, dachten we: misschien moeten we eens kijken of het mogelijk is om tentamens online te doen. Maar nu is het: oké, alle tentamens móeten online, dus hoe gaan we dat zo goed mogelijk doen?” Ook studentenwelzijn is op een ander manier op de agenda komen te staan. “Dat is nu volledig ‘coronawelzijn’ geworden.”

Eerste online vergadering
Afgelopen week heeft de studentenraad voor het eerst officieel online vergaderd met het college van bestuur. “Dat beviel goed”, zegt Van Tetterode. “We konden bijvoorbeeld goed aankaarten dat de tentamenperiode chaotisch is verlopen en dat veel studenten momenteel kampen met financiële problemen of extra stress.”

De landelijke studentenorganisatie ISO, eveneens geworteld in de medezeggenschapsraden, ziet het positief in. “Wij hebben in het begin van de crisis heel duidelijk laten weten dat snelle besluitvorming er niet toe mag leiden dat medezeggenschap wordt gepasseerd”, zegt ISO-voorzitter Kees Gillesse. “Bestuurders hebben een informatieplicht, medezeggenschappers moeten snel reageren. Dat is weleens lastig, maar we krijgen langzaamaan het beeld dat het beter gaat.”

Wel mogen universiteiten en hogescholen van hem meer doen om studenten te vertellen waar ze steun kunnen aanvragen als ze studievertraging oplopen: bij het profileringsfonds. “Weinig studenten zijn daarvan op de hoogte. Als je opleiding niet ‘studeerbaar’ is, kun je compensatie krijgen en ook al doet iedereen zijn best, voor sommige studenten ontstaan er natuurlijk problemen.”

Volgende week vergadert de studentenraad van de TU Delft digitaal met de ondernemingsraad erbij. “Dan gaan we het ook hebben over medezeggenschap, dus ik ben benieuwd wat daar uit komt.” (HOP, Bas Belleman / Delta, Annebelle de Bruijn)