Wetenschap

Kunstmestproductie kán milieuvriendelijker

Fosforzuur winnen voor de productie van kunstmest kan op een schonere manier, zo blijkt uit Delfts onderzoek. Maar in Marokko of Tunesië hoeft dat (nog) niet.

/strong>

Stel je bent net enthousiast aan de slag met je promotieonderzoek. Je gaat de fosforzuurproductie in Nederland een tintje groener kleuren. Dan besluiten de sponsors, de twee laatste Nederlandse producenten, hun fabrieken in Rijnmond te sluiten vanwege overproductie. Fosforzuur maken is goedkoper in Marokko of Tunesië, mede door de minder strikte milieueisen.

,,Ja, dan ben je teleurgesteld”, zegt dr.ir. Carla Koopman van het Delftse Laboratorium apparatenbouw voor de procesindustrie. ,,Maar mijn promotor en de medewerkers van producenten Kemira Agro en Hydro Agri hebben me toch weer weten te motiveren.”

En dus ligt er nu, ruim drie jaar later, een proefschrift waarin Koopman bewijst dat de fosforzuurindustrie nog schoner kan produceren. Een reductie van 70-90 procent van bekende verontreinigingen zoals cadmium, arseen, lanthanides, radium en fluor is mogelijk met een extra extractie- en kristallisatiestap.

Gips

Koopman onderzocht hiervoor diverse technieken. Een ionenwisselaar waarmee de schadelijke metalen uit de fosforzuurslurrie ‘gevist’ kan worden, werkt het best, maar is economisch niet erg aantrekkelijk. Het meest elegant is een membraanextractie. De slurrie met verontreinigingen wordt langs een holle vezel geleid. De zware metalen diffunderen door het membraan heen en worden afgevoerd; het fosforzuur blijft in de slurrie. Aan het membraan moet echter nog wat worden gesleuteld voordat de techniek echt gebruiksklaar is. De TU Delft zet het onderzoek nog door. Koopman: ,,Het belangrijkste is dat ik aangetoond heb dat het mogelijk is de verontreinigingen uit het slecht oplosbare materiaal te halen.” De techniek kan trouwens ook voor andere industrieën van belang zijn en is te combineren met een andere recente verbetering: het ProGips proces. Dit zorgt ervoor dat het belangrijkste bijproduct, gips, schoon genoeg is om als bouwmateriaal te gebruiken.

De jonge doctor heeft overigens nog steeds hoop dat ook de kunstmestindustrie er gebruik van gaat maken. ,,Er is bijvoorbeeld belangstelling uit Thailand en China. Ook in deze landen wordt de milieuwetgeving steeds strenger.”

Fosforzuur winnen voor de productie van kunstmest kan op een schonere manier, zo blijkt uit Delfts onderzoek. Maar in Marokko of Tunesië hoeft dat (nog) niet.

Stel je bent net enthousiast aan de slag met je promotieonderzoek. Je gaat de fosforzuurproductie in Nederland een tintje groener kleuren. Dan besluiten de sponsors, de twee laatste Nederlandse producenten, hun fabrieken in Rijnmond te sluiten vanwege overproductie. Fosforzuur maken is goedkoper in Marokko of Tunesië, mede door de minder strikte milieueisen.

,,Ja, dan ben je teleurgesteld”, zegt dr.ir. Carla Koopman van het Delftse Laboratorium apparatenbouw voor de procesindustrie. ,,Maar mijn promotor en de medewerkers van producenten Kemira Agro en Hydro Agri hebben me toch weer weten te motiveren.”

En dus ligt er nu, ruim drie jaar later, een proefschrift waarin Koopman bewijst dat de fosforzuurindustrie nog schoner kan produceren. Een reductie van 70-90 procent van bekende verontreinigingen zoals cadmium, arseen, lanthanides, radium en fluor is mogelijk met een extra extractie- en kristallisatiestap.

Gips

Koopman onderzocht hiervoor diverse technieken. Een ionenwisselaar waarmee de schadelijke metalen uit de fosforzuurslurrie ‘gevist’ kan worden, werkt het best, maar is economisch niet erg aantrekkelijk. Het meest elegant is een membraanextractie. De slurrie met verontreinigingen wordt langs een holle vezel geleid. De zware metalen diffunderen door het membraan heen en worden afgevoerd; het fosforzuur blijft in de slurrie. Aan het membraan moet echter nog wat worden gesleuteld voordat de techniek echt gebruiksklaar is. De TU Delft zet het onderzoek nog door. Koopman: ,,Het belangrijkste is dat ik aangetoond heb dat het mogelijk is de verontreinigingen uit het slecht oplosbare materiaal te halen.” De techniek kan trouwens ook voor andere industrieën van belang zijn en is te combineren met een andere recente verbetering: het ProGips proces. Dit zorgt ervoor dat het belangrijkste bijproduct, gips, schoon genoeg is om als bouwmateriaal te gebruiken.

De jonge doctor heeft overigens nog steeds hoop dat ook de kunstmestindustrie er gebruik van gaat maken. ,,Er is bijvoorbeeld belangstelling uit Thailand en China. Ook in deze landen wordt de milieuwetgeving steeds strenger.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.