Kruideniers

‘Hard oordeel over onderwijs’, schrijft NRC Handelsblad.

Wat is er eigenlijk aan de hand? In februari was er een proefvisitatie op de Vrije Universiteit (VU), als voorbereiding op de instellingstoets. Alle Nederlandse universiteiten moeten zo’n toets afleggen en zes hebben die ondertussen gehaald. De proefcommissie stelde vast dat de VU niet voldoet aan drie van de vijf criteria. Vooral de onderwijsvisie van het college van bestuur (cvb) was onvoldoende.

De proefvisitatie stond onder leiding van Jan Veldhuis, voormalig directeur van de QANU, toevallig ook het instituut dat de echte instellingstoets afneemt. Het heeft de schijn van belangenverstrengeling, waar wij ondertussen immuun voor zijn geworden. De commissie Veldhuis constateerde drie onvoldoendes, waarna het cvb in de stress schoot en uitstel aanvroeg voor de instellingstoets.

Dat was niet zo verstandig. Andere instellingen die Veldhuis eerder visiteerde, zoals de Open Universiteit en de Erasmus Universiteit Rotterdam, kregen namelijk precies hetzelfde te horen: enkele onderdelen niet op orde en geen visie op onderwijs. Struikelvakken verhuizen vaak mee met een docent en ik denk dat Veldhuis ook zo’n struikeldocent is. Hij deed al de proefvisitatie, dus de echte wordt gedaan door een prettiger persoon. Het cvb had niet moeten paniekeren. Er is niets mis met het onderwijs op de VU.

Er is natuurlijk wel wat mis met het management. Onbezonnen speculaties met derivaten kostte de VU tientallen miljoenen euro’s. Bovendien staat er een fusie op stapel met de Universiteit van Amsterdam, die ook armlastig is vanwege uit de hand gelopen verbouwingen. Medewerkers van de VU hebben schoon genoeg van hun ondeskundige managers. De gekozen oplossing is symptomatisch. Rector Lex Bouter, wetenschapper, treedt af en wordt opgevolgd door iemand met QANU-affiniteit. Voorzitter René Smit, afkomstig uit het bedrijfsleven, blijft zitten. Cambridge en Harvard worden bestuurd door wetenschappers. In Nederland hebben kruideniers het voor het zeggen.