Honderd jaar geleden stierf de Franse schrijver Jules Verne (1828-1905). Nog steeds verslinden (vooral) jongens zijn boeken. Hij vereeuwigde de legendarische kapitein Nemo en Phileas Fogg.
Share
De reizen kunnen niet ver of onmogelijk genoeg zijn. Verne’s protagonisten komen overal: van de ontzaggelijke diepten van de aarde en zee tot de maan. TU-prominenten verhalen over hun herinneringen aan Jules Verne en over de betekenis voor hun ontwikkeling van nieuwsgierige scholier tot wetenschapper.
Dr. Erik Lagendijk, Technische Natuurwetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Michael Strogoff, koerier van de tsaar (1876) heb ik het vaakst gelezen. Ik las de boeken van Verne van mijn veertiende tot mijn achttiende. Tijdens mijn romantische periode. Strogoff paste daar perfect in . een boek met een gelukkig einde. De Tataren hebben Siberië veroverd en de telegraafverbinding tussen Moskou en Irkoetsk verbroken. De Tsaar stuurt Kapitein Michael Strogoff naar Irkoetsk om het slechte nieuws te brengen. En te waarschuwen tegen een verrader. Het is een echte avonturentocht. Ik werd vooral ontroerd door de liefde tussen Strogoff en Nadia, die hij onderweg tegen komt. Een groot avontuur!”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Strogoff wordt gevangen genomen en dan willen zijn ontvoerders hem blind maken door een gloeiend zwaard voor zijn ogen langs te halen. Net voor ze dat doen, ziet Strogoff zijn moeder en krijgt tranen in zijn ogen. Iedereen denkt tot aan het einde dat hij blind is, en Strogoff doet steeds alsof, maar die tranen voorkomen blijvend letsel. Dat is pure wetenschap! De damp van de tranen zorgt voor isolatie. Uiteindelijk duelleert Strogoff met zijn vijand, die hij steeds weet te ontwijken. Iedereen denkt dat hij blind is, maar dan begrijpen ze dat het niet zo kan zijn. De tranen rolden over mijn wangen . hij kan zien!”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Ik heb net nog twee . 20.000 mijlen onder zee (1870) en Reis naar de maan (1865). antiquarisch gekocht. Van die blauwe boekjes met prachtige platen. Nu vind ik Kapitein Nemo een interessant figuur. Een tragisch mens. Ik heb Verne laatst weer uit de boekenkast gehaald. Maar ik kon het niet meer lezen, het is slecht geschreven zie ik nu. Vooral de dialogen – die kun je geen literatuur noemen. Het zijn typische jongensboeken. Ik las Verne niet om de science fiction, maar om het avontuur. Jules Verne verenigde knap het romantische verhaal met het exacte.”
Erik Lagendijk met Verne-omnibus.
Prof.dr.ir. Jacob Fokkema, rector magnificus
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Naar het middelpunt der aarde (1864) is mijn favoriete Verne-boek . een spannende tocht! Stel je voor: je gaat naar het midden van de aarde, wat kom je dan allemaal tegen, dat vond ik geweldig. Op de eerste plaats las ik de boeken van Verne om het avontuur. De prachtige kaften en gestileerde vorm speelden ook een belangrijke rol. De tekeningen trokken je het verhaal in, lieten zien wat voor spannends er allemaal gebeurde. Ik erfde de boekjes van mijn oom. Ik was tien, twaalf jaar toen ik Verne las. Gek was ik op wetenschappelijke weetjes, maar meestal begreep ik er toen nog niets van. Verne begreep ik wel.”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Otto, Axel en Hans komen bij een groot meer uit in Naar het middelpunt der aarde. Dat deed me denken aan de Griekse mythen die ik ook heel graag las. Het onderaardse, dat nog nooit iemand gezien heeft. Daar komen ze allemaal beesten tegen die niemand eerder heeft gezien of waarvan anderen dachten dat ze waren uitgestorven. Je bent de eerste die daar naar binnen gaat. Fantastisch! Later, in Stanford, toen ik in Amerika studeerde, ben ik naar Yosemite gegaan. Daar ga je ook eerst door een poort en dan kom je bij waanzinnig mooie natuur. Een maagdelijk stukje wereld. Net als in Naar het middelpunt der aarde. Ik liep toen ook langs een pas naar The blue moon lake. Prachtige weerspiegelingen en stilte . dat deed me toen heel erg denken aan Verne.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Mijn grootvader overleed toen ik drie jaar was. Hij was radioamateur. Als ik bij mijn grootouders was, zag ik die radiobuizen. Dat vond ik prachtig. Terwijl ik aan die stoffige radio’s knutselde, las ik de Verne boeken. Dat stimuleerde mij om verder te fantaseren. Later herkende ik in Verne’s boeken de welhaast wetenschappelijke structuur van zijn werk. Hij onderzoekt. Verne kijkt naar wat er nog niet is en werkt dat uit binnen de mogelijkheden. De bijna wetenschappelijke aanpak van zijn boeken sprak me er vroeger zo in aan.”
Jacob Fokkema.
Dr. Joris Vergeest, Industrieel Ontwerpen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Ik heb niet echt een favoriet boek. De Jules Verne boeken trokken mij met name aan door de titel en de afbeelding. 20.000 mijlen onder zee (1870), las ik op de kaft en toen dacht ik ‘dat is wel heel erg diep’. Of de Reis naar de maan, daar wilde ik wel alles vanaf weten. Ik was tussen de tien en vijftien jaar, toen ik de boekjes las. Ik leende ze van mijn broer, zelf heb ik ze nooit gekocht. Ik wilde in die tijd heel veel weten over hoe alles in de wereld in elkaar stak. Essentiële kennis.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Ik vond het niet zo belangrijk wat de personages deden. Het karakter vond ik destijds niet interessant. Het ging mij veel meer om de vraag, bijvoorbeeld, hoe beland je op de maan? De tekeningen van George Roux en Alphonse De Neuville speelden een belangrijke rol. Ik herinner me een tekening van een kogel van een ruimteschip in het zand op de maan. Die scÈne was zo vreemd, dat intrigeerde me. Zoiets had ik natuurlijk nog nooit gezien. Er is geen atmosfeer op de maan, dat wist ik toen al wel, en hoe kon die kogel daar dan liggen? De ruwheid en verlatenheid van die scÈne maakte veel indruk.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne’s boeken, en meer van dat soort boeken, hebben een grote invloed gehad op de keuzes die ik in mijn latere leven heb gemaakt. Het was toch mogelijk, zo begreep ik toen, om meer van de interessante dingen, waar hij over schrijft, te weten te komen. Die kennis was er. Verne heeft mij aangespoord om me daar mee bezig te houden.”
Joris Vergeest met raket.
Prof.ir. Boudewijn Ambrosius, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Reis naar de maan (1865) maakte de meeste indruk. Toen ik dat boek las ging John Glenn in 1962 in zijn Mercury-Atlas als eerste in een baan rond de aarde. Ik wilde alles weten over die ontdekkingen en Verne beschreef zo’n reis naar de maan. Verne schreef over de mogelijkheden en in de jaren zestig werden die mogelijkheden waargemaakt. Twee jaar voor de eerste maanlanding kwam ik van de HBS. Na Verne’s visie te hebben gelezen dacht ik: nu gaan we het echt doen.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Verne’s beschrijvingen van de gewichtloosheid. Dat had hij heel goed door. Dat verschijnsel was toen nieuw. Verne beschrijft ook het systeem van de vrije val. Wat je op dat moment in de werkelijkheid om je heen zag gebeuren met de ruimtereizen, dat beschreef hij. Maar veel dingen klopten ook niet. De astronauten werden als kogels afgeschoten en dat kon natuurlijk niet. Verne had dat slim opgelost door allerlei kussens aan de wanden te maken. Hij liet de technische details achterwege, het ging om het verhaal. Een reis naar de maan, dat sprak me enorm aan.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne heeft zeker bijgedragen aan mijn fascinatie voor de ruimtevaart. De ruimtevaart kwam in mijn jeugd letterlijk van de grond. En Verne schreef daar over. Tot grote ergernis van mijn ouders zat ik toen nachten voor het zolderraam om satellieten door de sterrenhemel te zien bewegen. Het mooie aan de boeken van Verne is dat hij schreef in een tijd dat de mogelijkheden onbegrensd leken. Ik hoop dat meer jongeren hem gaan lezen. Hij laat niet de beperkingen zien, maar de mogelijkheden. Zoveel mensen weten nu wat niet kan door internet en fantaseren er daarom niet meer over. Verne stimuleerde je fantasie, door over al die mogelijkheden na te denken. Die romantiek moet niet verloren gaan.”
Boudewijn Ambrosius met maquette van kraterlandschap.
Prof.ir. Lou van der Sluis, elektrotechniek
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“De avonturen die Verne beschreef vond ik prachtig. Vooral Naar het middelpunt van de aarde (1864) is me bijgebleven. Ik las in mijn jeugd heel veel . het maximale aantal boeken nam ik iedere week mee uit de bibliotheek. Wat de bieb in Spijkenisse in de kast had staan bepaalde wat ik kon lezen en dus ook wat ik van Verne in mijn handen kon krijgen. Naar het middelpunt van de aarde vond ik spectaculair. Ze daalden af in een grot en gingen steeds verder naar beneden. Dat zoiets zomaar kon, vond ik boeiend. Zou het echt gebeurd zijn? Dat ik hier bij wijze van spreken naar beneden zou kunnen afdalen.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De vraag hoe kapitein Nemo stroom kon opwekken in 20.000 mijlen onder zee fascineerde mij. Hoe was het toch mogelijk dat Nemo aan energie kwam? Daar kwam ik vroeger niet uit. Hij wekte het op uit de zee, schrijft Verne, maar hoe? Nu ik zelf zoveel met elektrotechniek te maken heb, kom ik erachter dat Verne een vooruitziende blik had. Delftse onderzoekers bij EWI hebben een generator gemaakt voor de Portugese kust die energie kan opwekken uit de golfbeweging. Het was dus toch mogelijk; zo kon Nemo dus aan stroom komen!”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“In mijn studententijd ben ik de boeken gaan herlezen. Op twintigjarige leeftijd waren ze nog steeds boeiend. Zijn schrijfstijl en verteltrant zijn heel goed. Zeventig tot tachtig jaar na zijn dood vond ik Verne nog steeds niet oubollig. Vooral het vele reizen sprak me aan. De boeken hebben geen invloed op mijn latere studiekeuze gehad. Wel heb ik nog veel aan de Reis om de aarde in 80 dagen gedacht toen ik zes maanden door Azië reisde. Dan leg je toch een stuk van die reis af; je komt kamelen tegen en gaat door de woestijn, net als de hoofdpersonen van Verne’s boek. Misschien moet ik de delen weer eens uit de kast halen en aan mijn tienerdochters geven.”
Lou van der Sluis met pijler die op zeebodem staat om elektriciteit op te wekken.
Prof.dr.ir. Hans Mooij, Technische Natuurwetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“20.000 Mijlen onder zee (1870) vond ik een prachtig boek. Jules Verne geeft steeds een nieuwe draai aan de menselijke verhoudingen in de duikboot. Er gebeurt telkens weer wat anders. Daar was Verne goed in: avontuurlijke verhalen vertellen met een goede ondergrond. Het waren niet alleen verhalen over mensen, maar ook over de nieuwe technische wetenschappen. Ik las 20.000 mijlen onder zee toen ik op de middelbare school zat, zo’n veertig jaar geleden. Nemo was geen boef. Hij wilde niets meer met de maatschappij te maken hebben, maar hij kon heel veel. Hij had geweldige dingen tot stand gebracht: de duikboot en onderwatermijnen, bijvoorbeeld.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De clou van de reis van Phileas Fogg vond ik ongelooflijk mooi bedacht. In De reis om de wereld in 80 dagen (1873) ontdekken de reizigers op het laatste moment dat ze tegen de richting van de zonnebaan in hadden gereisd en zo een dag hadden gewonnen. Wat een verrassing. Het begrip van tijd, de veranderlijkheid van tijd en de consequenties daarvan drongen toen heel goed tot me door. Vorige maand maakte ik zelf een reis om de wereld. Ik wilde conferenties in Japan en Amerika bijwonen, maar dat kon niet omdat ze te dicht op elkaar werden gehouden. Onder de douche flitste het door me heen: ik win een dag als ik naar Amerika reis. Vrijdagmiddag vertrok ik uit Japan en vrijdagochtend kwam ik aan in Amerika. Toen moest ik vreselijk aan Fogg denken.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Jules Verne’s boeken maakten deel uit van mijn ontwikkeling. De technische kant van de verhalen vond ik heel belangrijk, daardoor wilde ik zijn boeken graag lezen. Ook vond ik het idee heel mooi, dat je iets kan bedenken dat er eerder nog niet was. Bij 20.000 mijlen onder zee werd ik verrast. Wat daar allemaal gebeurt, wat er allemaal is uitgevonden in dat boek! En het leek te kloppen, dat was ook heel belangrijk voor mij. De reis naar de maan, maakte daarom maar weinig indruk. Zoals Verne die reis beschreef, dat kon niet. Dan kon ik me maar moeilijk inleven. Uitvinden, waar Verne over schreef, dat wilde ik ook graag.”
Hans Mooij met diverse kaarten uit de hele wereld.
Prof.dr. Salomon Kroonenberg, geowetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“De onmogelijke reizen in Verne’s boeken fascineerden me: naar de maan of diep onder water. Naar het middelpunt van de aarde (1864) sprak me van die spannende reizen het meeste aan. Professor Otto Lidenbrock ontdekt dat hij in IJsland naar het middelpunt van de aarde kan afreizen. Samen met zijn neefje Axel en gids Hans maken ze allemaal avonturen mee. Dat jongetje is heel nieuwsgierig . een student, zeg maar. Dat is zo leuk om te lezen, hij vraagt van alles en is steeds verwonderd. Bij Stromboli, net boven de laars van Italië, komen ze er weer uit. Verne creëerde een geloofwaardige situatie in een volstrekt wonderlijke omgeving.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Het drietal gaat ‘zeven uur gaans’ de grond in . zo’n 28 kilometer diep. Zo diep is nog nooit geboord, zelfs nu niet. Ze komen bij de grens van de continentale korst. In die tijd wisten mensen nog niet dat die grens daar zat, maar Verne heeft het toen voorspeld. Hij laat ze bij IJsland onder de aarde gaan . op de mid-Atlantische rug. Verne kon niet weten dat de rug daar zat, dat werd pas later ontdekt. Die man was een visionair! Onder de aarde komt het drietal in een soort grot met allemaal glinsterende vlakken. Ze hebben het idee dat ze door een ‘holle diamant’ lopen. Otto, Axel en Hans lopen tussen de geodes, die we hier ook in het museum van de faculteit hebben liggen. Verne beschrijft dat zo prachtig! Hij kon niet weten wat er zat, beschrijft het heel mooi en het klopt nog ook. Dat maakte dat gedeelte buitengewoon spannend.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“In Naar het middelpunt van de aarde vind ik Axel, dat nieuwsgierig jongetje, zo leuk. Zijn oom, de gearriveerde specialist, legt hem van alles uit. Zo’n oom heb ik ook gehad, een bioloog. Die heeft me geïnteresseerd voor de geologie en die verhouding herken ik in dit verhaal. Ik wilde ook wonderlijke dingen mee maken. Heel romantische gedachten had ik toen. Geologie was ook een romantische keuze: ergens anders zijn, stenen onderzoeken. Die spannende reisverhalen, dat leek me wel wat, maar ik las veel meer van dat soort boeken. Het geeft niet dat niet alles klopt in Verne’s boeken, omdat het gevoelens oproept . een verlangen naar de verre horizon.”
Salomon Kroonenberg met brok stehen met kristallen.
Dr. Rein Saariste, Bouwkunde
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Het allerleukste aan Verne’s boeken vind ik dat zijn boeken overal ter wereld afspelen. Er is geen deel van de wereld dat niet is bereisd in zijn romans. Een favoriet boek heb ik niet, de reizen in zijn boeken fascineren mij het meeste. Hij bestudeerde die landen waar hij over schreef nauwgezet en reisde zelf ook veel. Verne heeft ook een boek geschreven over Frankrijk, waarin hij, heel statistisch, elk district bespreekt. Dat boek verkocht goed en hij kocht van de opbrengsten een jacht waarmee hij de wereld rond reisde. Dat zie je terug in zijn boeken en die reizen vond ik het spannendste om over te lezen, maar het duurde zo lang voordat er op reis gegaan werd in zijn boeken! Negentiende-eeuws saai. Na honderd pagina’s zijn de koffers nog steeds niet gepakt.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De geheimzinnige straal (1882) vind ik zo’n gek verhaal! Daarin heeft Verne een liefdesgeschiedenis verweven met een stukje natuurgeschiedenis. Hij bouwt het boek rond ‘de groene straal’ en daar wilde ik vroeger alles van weten. Als de zon in de zee verdwijnt en er een bepaalde atmosferische gesteldheid is, verschijnt een groene flits. Dat gebruikte Verne in zijn boek en ik had er daarvoor net over gelezen in boeken over natuurkunde. Ik heb heel wat uren in de duinen doorgebracht om die straal te zien, maar het is nooit gelukt.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Ik ben me pas op latere leeftijd voor Verne gaan interesseren. Toen ik jong was las ik hem wel, maar vond ik er niet zoveel aan. Veel te trage, stroperige spanning. Zijn aanpak vind ik nu ik ouder ben interessanter. Hij bestudeerde landschappen en paste daar een verhaal in, dat boeit me nog steeds. Vijf jaar geleden ben ik lid geworden van het bestuur van het Jules Verne genootschap. Voor een schrijver die honderd jaar dood is, wordt hij nog veel gelezen. Zijn veelzijdigheid . hij schreef over geschiedenis, techniek, aardrijkskunde en science fiction . maakt hem zo bijzonder.”
Rein Saariste met fles wijn met Verne-etiket met zelfde omslag op boekje.
Prof.dr.ir. Klaas van der Werff, 3mE
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Verne is een icoon. Zijn beschrijving van hoe dingen werken vond ik vroeger heel interessant. Verne is een uitvinder. Ik geloof dat ik zijn boeken leende uit de bibliotheek van mijn oom, toen ik daar logeerde. Ik kan me niet specifiek boeken herinneren die ik heb gelezen. Het idee van zijn boeken, dat is wel blijven hangen. Hij benutte alle mogelijkheden en onderzocht het meest onwaarschijnlijke. Verne leefde in een hectische tijd, waarin veel veranderde. Hij keek heel goed om zich heen, wat er gebeurde. Mensen vinden het interessant, geloof ik, om over zichzelf en hun eigen tijd waarin veel verandert te lezen. Verne stelt ook de gevolgen van de techniek aan de orde . hoe de wereld er anders uit komt te zien.”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Ik had kapitein Nemo willen zijn! Hoe hij die duikboot onder controle had, dat vind ik nog steeds fascinerend. Ik identificeer me met die kant van de kapitein. Hij begrijpt hoe alle machines werken en wat hij moet doen bij onvoorziene omstandigheden. Mijn eigen boot zie ik ook vaak als een machine, dat je onder controle wilt hebben. Alles moet je tot in de vingers beheersen en het grote systeem van zo’n boot begrijpen. Mijn vader had een machinefabriek en daar liep ik vaak in rond, met een moersleutel in de hand. Ik keek ook heel precies naar de prenten bij de verhalen. Hoe zit zo’n ding in elkaar? Bij Nemo keek ik naar de machinekamer. Waar zitten nu precies de accu’s?”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne vergrootte vaak een variabele uit: het kanon, bij Reis naar de maan of een diep gat in de aarde, bij Naar het middelpunt der aarde. Hij vraagt zich af wat je met zo’n kanon of zo’n reis kan doen. Dat soort Vernegedachtes houden mij nog steeds veel bezig. Zoeken naar bijzondere mogelijkheden in de techniek. Innoveren. Ik heb een ontwerpwedstrijd opgezet, een tijd geleden. Een karretje met een molen moet tegen de wind in zeilen. Je denkt dat het niet kan, maar toch is het mogelijk! Dat is eigenlijk een Jules Verne project.”
Klaas van der Werff met Verne-achtig voertuig.
(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
Dr. Erik Lagendijk, Technische Natuurwetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Michael Strogoff, koerier van de tsaar (1876) heb ik het vaakst gelezen. Ik las de boeken van Verne van mijn veertiende tot mijn achttiende. Tijdens mijn romantische periode. Strogoff paste daar perfect in . een boek met een gelukkig einde. De Tataren hebben Siberië veroverd en de telegraafverbinding tussen Moskou en Irkoetsk verbroken. De Tsaar stuurt Kapitein Michael Strogoff naar Irkoetsk om het slechte nieuws te brengen. En te waarschuwen tegen een verrader. Het is een echte avonturentocht. Ik werd vooral ontroerd door de liefde tussen Strogoff en Nadia, die hij onderweg tegen komt. Een groot avontuur!”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Strogoff wordt gevangen genomen en dan willen zijn ontvoerders hem blind maken door een gloeiend zwaard voor zijn ogen langs te halen. Net voor ze dat doen, ziet Strogoff zijn moeder en krijgt tranen in zijn ogen. Iedereen denkt tot aan het einde dat hij blind is, en Strogoff doet steeds alsof, maar die tranen voorkomen blijvend letsel. Dat is pure wetenschap! De damp van de tranen zorgt voor isolatie. Uiteindelijk duelleert Strogoff met zijn vijand, die hij steeds weet te ontwijken. Iedereen denkt dat hij blind is, maar dan begrijpen ze dat het niet zo kan zijn. De tranen rolden over mijn wangen . hij kan zien!”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Ik heb net nog twee . 20.000 mijlen onder zee (1870) en Reis naar de maan (1865). antiquarisch gekocht. Van die blauwe boekjes met prachtige platen. Nu vind ik Kapitein Nemo een interessant figuur. Een tragisch mens. Ik heb Verne laatst weer uit de boekenkast gehaald. Maar ik kon het niet meer lezen, het is slecht geschreven zie ik nu. Vooral de dialogen – die kun je geen literatuur noemen. Het zijn typische jongensboeken. Ik las Verne niet om de science fiction, maar om het avontuur. Jules Verne verenigde knap het romantische verhaal met het exacte.”
Erik Lagendijk met Verne-omnibus.
Prof.dr.ir. Jacob Fokkema, rector magnificus
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Naar het middelpunt der aarde (1864) is mijn favoriete Verne-boek . een spannende tocht! Stel je voor: je gaat naar het midden van de aarde, wat kom je dan allemaal tegen, dat vond ik geweldig. Op de eerste plaats las ik de boeken van Verne om het avontuur. De prachtige kaften en gestileerde vorm speelden ook een belangrijke rol. De tekeningen trokken je het verhaal in, lieten zien wat voor spannends er allemaal gebeurde. Ik erfde de boekjes van mijn oom. Ik was tien, twaalf jaar toen ik Verne las. Gek was ik op wetenschappelijke weetjes, maar meestal begreep ik er toen nog niets van. Verne begreep ik wel.”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Otto, Axel en Hans komen bij een groot meer uit in Naar het middelpunt der aarde. Dat deed me denken aan de Griekse mythen die ik ook heel graag las. Het onderaardse, dat nog nooit iemand gezien heeft. Daar komen ze allemaal beesten tegen die niemand eerder heeft gezien of waarvan anderen dachten dat ze waren uitgestorven. Je bent de eerste die daar naar binnen gaat. Fantastisch! Later, in Stanford, toen ik in Amerika studeerde, ben ik naar Yosemite gegaan. Daar ga je ook eerst door een poort en dan kom je bij waanzinnig mooie natuur. Een maagdelijk stukje wereld. Net als in Naar het middelpunt der aarde. Ik liep toen ook langs een pas naar The blue moon lake. Prachtige weerspiegelingen en stilte . dat deed me toen heel erg denken aan Verne.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Mijn grootvader overleed toen ik drie jaar was. Hij was radioamateur. Als ik bij mijn grootouders was, zag ik die radiobuizen. Dat vond ik prachtig. Terwijl ik aan die stoffige radio’s knutselde, las ik de Verne boeken. Dat stimuleerde mij om verder te fantaseren. Later herkende ik in Verne’s boeken de welhaast wetenschappelijke structuur van zijn werk. Hij onderzoekt. Verne kijkt naar wat er nog niet is en werkt dat uit binnen de mogelijkheden. De bijna wetenschappelijke aanpak van zijn boeken sprak me er vroeger zo in aan.”
Jacob Fokkema.
Dr. Joris Vergeest, Industrieel Ontwerpen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Ik heb niet echt een favoriet boek. De Jules Verne boeken trokken mij met name aan door de titel en de afbeelding. 20.000 mijlen onder zee (1870), las ik op de kaft en toen dacht ik ‘dat is wel heel erg diep’. Of de Reis naar de maan, daar wilde ik wel alles vanaf weten. Ik was tussen de tien en vijftien jaar, toen ik de boekjes las. Ik leende ze van mijn broer, zelf heb ik ze nooit gekocht. Ik wilde in die tijd heel veel weten over hoe alles in de wereld in elkaar stak. Essentiële kennis.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Ik vond het niet zo belangrijk wat de personages deden. Het karakter vond ik destijds niet interessant. Het ging mij veel meer om de vraag, bijvoorbeeld, hoe beland je op de maan? De tekeningen van George Roux en Alphonse De Neuville speelden een belangrijke rol. Ik herinner me een tekening van een kogel van een ruimteschip in het zand op de maan. Die scÈne was zo vreemd, dat intrigeerde me. Zoiets had ik natuurlijk nog nooit gezien. Er is geen atmosfeer op de maan, dat wist ik toen al wel, en hoe kon die kogel daar dan liggen? De ruwheid en verlatenheid van die scÈne maakte veel indruk.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne’s boeken, en meer van dat soort boeken, hebben een grote invloed gehad op de keuzes die ik in mijn latere leven heb gemaakt. Het was toch mogelijk, zo begreep ik toen, om meer van de interessante dingen, waar hij over schrijft, te weten te komen. Die kennis was er. Verne heeft mij aangespoord om me daar mee bezig te houden.”
Joris Vergeest met raket.
Prof.ir. Boudewijn Ambrosius, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Reis naar de maan (1865) maakte de meeste indruk. Toen ik dat boek las ging John Glenn in 1962 in zijn Mercury-Atlas als eerste in een baan rond de aarde. Ik wilde alles weten over die ontdekkingen en Verne beschreef zo’n reis naar de maan. Verne schreef over de mogelijkheden en in de jaren zestig werden die mogelijkheden waargemaakt. Twee jaar voor de eerste maanlanding kwam ik van de HBS. Na Verne’s visie te hebben gelezen dacht ik: nu gaan we het echt doen.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Verne’s beschrijvingen van de gewichtloosheid. Dat had hij heel goed door. Dat verschijnsel was toen nieuw. Verne beschrijft ook het systeem van de vrije val. Wat je op dat moment in de werkelijkheid om je heen zag gebeuren met de ruimtereizen, dat beschreef hij. Maar veel dingen klopten ook niet. De astronauten werden als kogels afgeschoten en dat kon natuurlijk niet. Verne had dat slim opgelost door allerlei kussens aan de wanden te maken. Hij liet de technische details achterwege, het ging om het verhaal. Een reis naar de maan, dat sprak me enorm aan.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne heeft zeker bijgedragen aan mijn fascinatie voor de ruimtevaart. De ruimtevaart kwam in mijn jeugd letterlijk van de grond. En Verne schreef daar over. Tot grote ergernis van mijn ouders zat ik toen nachten voor het zolderraam om satellieten door de sterrenhemel te zien bewegen. Het mooie aan de boeken van Verne is dat hij schreef in een tijd dat de mogelijkheden onbegrensd leken. Ik hoop dat meer jongeren hem gaan lezen. Hij laat niet de beperkingen zien, maar de mogelijkheden. Zoveel mensen weten nu wat niet kan door internet en fantaseren er daarom niet meer over. Verne stimuleerde je fantasie, door over al die mogelijkheden na te denken. Die romantiek moet niet verloren gaan.”
Boudewijn Ambrosius met maquette van kraterlandschap.
Prof.ir. Lou van der Sluis, elektrotechniek
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“De avonturen die Verne beschreef vond ik prachtig. Vooral Naar het middelpunt van de aarde (1864) is me bijgebleven. Ik las in mijn jeugd heel veel . het maximale aantal boeken nam ik iedere week mee uit de bibliotheek. Wat de bieb in Spijkenisse in de kast had staan bepaalde wat ik kon lezen en dus ook wat ik van Verne in mijn handen kon krijgen. Naar het middelpunt van de aarde vond ik spectaculair. Ze daalden af in een grot en gingen steeds verder naar beneden. Dat zoiets zomaar kon, vond ik boeiend. Zou het echt gebeurd zijn? Dat ik hier bij wijze van spreken naar beneden zou kunnen afdalen.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De vraag hoe kapitein Nemo stroom kon opwekken in 20.000 mijlen onder zee fascineerde mij. Hoe was het toch mogelijk dat Nemo aan energie kwam? Daar kwam ik vroeger niet uit. Hij wekte het op uit de zee, schrijft Verne, maar hoe? Nu ik zelf zoveel met elektrotechniek te maken heb, kom ik erachter dat Verne een vooruitziende blik had. Delftse onderzoekers bij EWI hebben een generator gemaakt voor de Portugese kust die energie kan opwekken uit de golfbeweging. Het was dus toch mogelijk; zo kon Nemo dus aan stroom komen!”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“In mijn studententijd ben ik de boeken gaan herlezen. Op twintigjarige leeftijd waren ze nog steeds boeiend. Zijn schrijfstijl en verteltrant zijn heel goed. Zeventig tot tachtig jaar na zijn dood vond ik Verne nog steeds niet oubollig. Vooral het vele reizen sprak me aan. De boeken hebben geen invloed op mijn latere studiekeuze gehad. Wel heb ik nog veel aan de Reis om de aarde in 80 dagen gedacht toen ik zes maanden door Azië reisde. Dan leg je toch een stuk van die reis af; je komt kamelen tegen en gaat door de woestijn, net als de hoofdpersonen van Verne’s boek. Misschien moet ik de delen weer eens uit de kast halen en aan mijn tienerdochters geven.”
Lou van der Sluis met pijler die op zeebodem staat om elektriciteit op te wekken.
Prof.dr.ir. Hans Mooij, Technische Natuurwetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“20.000 Mijlen onder zee (1870) vond ik een prachtig boek. Jules Verne geeft steeds een nieuwe draai aan de menselijke verhoudingen in de duikboot. Er gebeurt telkens weer wat anders. Daar was Verne goed in: avontuurlijke verhalen vertellen met een goede ondergrond. Het waren niet alleen verhalen over mensen, maar ook over de nieuwe technische wetenschappen. Ik las 20.000 mijlen onder zee toen ik op de middelbare school zat, zo’n veertig jaar geleden. Nemo was geen boef. Hij wilde niets meer met de maatschappij te maken hebben, maar hij kon heel veel. Hij had geweldige dingen tot stand gebracht: de duikboot en onderwatermijnen, bijvoorbeeld.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De clou van de reis van Phileas Fogg vond ik ongelooflijk mooi bedacht. In De reis om de wereld in 80 dagen (1873) ontdekken de reizigers op het laatste moment dat ze tegen de richting van de zonnebaan in hadden gereisd en zo een dag hadden gewonnen. Wat een verrassing. Het begrip van tijd, de veranderlijkheid van tijd en de consequenties daarvan drongen toen heel goed tot me door. Vorige maand maakte ik zelf een reis om de wereld. Ik wilde conferenties in Japan en Amerika bijwonen, maar dat kon niet omdat ze te dicht op elkaar werden gehouden. Onder de douche flitste het door me heen: ik win een dag als ik naar Amerika reis. Vrijdagmiddag vertrok ik uit Japan en vrijdagochtend kwam ik aan in Amerika. Toen moest ik vreselijk aan Fogg denken.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Jules Verne’s boeken maakten deel uit van mijn ontwikkeling. De technische kant van de verhalen vond ik heel belangrijk, daardoor wilde ik zijn boeken graag lezen. Ook vond ik het idee heel mooi, dat je iets kan bedenken dat er eerder nog niet was. Bij 20.000 mijlen onder zee werd ik verrast. Wat daar allemaal gebeurt, wat er allemaal is uitgevonden in dat boek! En het leek te kloppen, dat was ook heel belangrijk voor mij. De reis naar de maan, maakte daarom maar weinig indruk. Zoals Verne die reis beschreef, dat kon niet. Dan kon ik me maar moeilijk inleven. Uitvinden, waar Verne over schreef, dat wilde ik ook graag.”
Hans Mooij met diverse kaarten uit de hele wereld.
Prof.dr. Salomon Kroonenberg, geowetenschappen
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“De onmogelijke reizen in Verne’s boeken fascineerden me: naar de maan of diep onder water. Naar het middelpunt van de aarde (1864) sprak me van die spannende reizen het meeste aan. Professor Otto Lidenbrock ontdekt dat hij in IJsland naar het middelpunt van de aarde kan afreizen. Samen met zijn neefje Axel en gids Hans maken ze allemaal avonturen mee. Dat jongetje is heel nieuwsgierig . een student, zeg maar. Dat is zo leuk om te lezen, hij vraagt van alles en is steeds verwonderd. Bij Stromboli, net boven de laars van Italië, komen ze er weer uit. Verne creëerde een geloofwaardige situatie in een volstrekt wonderlijke omgeving.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“Het drietal gaat ‘zeven uur gaans’ de grond in . zo’n 28 kilometer diep. Zo diep is nog nooit geboord, zelfs nu niet. Ze komen bij de grens van de continentale korst. In die tijd wisten mensen nog niet dat die grens daar zat, maar Verne heeft het toen voorspeld. Hij laat ze bij IJsland onder de aarde gaan . op de mid-Atlantische rug. Verne kon niet weten dat de rug daar zat, dat werd pas later ontdekt. Die man was een visionair! Onder de aarde komt het drietal in een soort grot met allemaal glinsterende vlakken. Ze hebben het idee dat ze door een ‘holle diamant’ lopen. Otto, Axel en Hans lopen tussen de geodes, die we hier ook in het museum van de faculteit hebben liggen. Verne beschrijft dat zo prachtig! Hij kon niet weten wat er zat, beschrijft het heel mooi en het klopt nog ook. Dat maakte dat gedeelte buitengewoon spannend.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“In Naar het middelpunt van de aarde vind ik Axel, dat nieuwsgierig jongetje, zo leuk. Zijn oom, de gearriveerde specialist, legt hem van alles uit. Zo’n oom heb ik ook gehad, een bioloog. Die heeft me geïnteresseerd voor de geologie en die verhouding herken ik in dit verhaal. Ik wilde ook wonderlijke dingen mee maken. Heel romantische gedachten had ik toen. Geologie was ook een romantische keuze: ergens anders zijn, stenen onderzoeken. Die spannende reisverhalen, dat leek me wel wat, maar ik las veel meer van dat soort boeken. Het geeft niet dat niet alles klopt in Verne’s boeken, omdat het gevoelens oproept . een verlangen naar de verre horizon.”
Salomon Kroonenberg met brok stehen met kristallen.
Dr. Rein Saariste, Bouwkunde
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Het allerleukste aan Verne’s boeken vind ik dat zijn boeken overal ter wereld afspelen. Er is geen deel van de wereld dat niet is bereisd in zijn romans. Een favoriet boek heb ik niet, de reizen in zijn boeken fascineren mij het meeste. Hij bestudeerde die landen waar hij over schreef nauwgezet en reisde zelf ook veel. Verne heeft ook een boek geschreven over Frankrijk, waarin hij, heel statistisch, elk district bespreekt. Dat boek verkocht goed en hij kocht van de opbrengsten een jacht waarmee hij de wereld rond reisde. Dat zie je terug in zijn boeken en die reizen vond ik het spannendste om over te lezen, maar het duurde zo lang voordat er op reis gegaan werd in zijn boeken! Negentiende-eeuws saai. Na honderd pagina’s zijn de koffers nog steeds niet gepakt.”
Welke passage is u het meeste bijgebleven?
“De geheimzinnige straal (1882) vind ik zo’n gek verhaal! Daarin heeft Verne een liefdesgeschiedenis verweven met een stukje natuurgeschiedenis. Hij bouwt het boek rond ‘de groene straal’ en daar wilde ik vroeger alles van weten. Als de zon in de zee verdwijnt en er een bepaalde atmosferische gesteldheid is, verschijnt een groene flits. Dat gebruikte Verne in zijn boek en ik had er daarvoor net over gelezen in boeken over natuurkunde. Ik heb heel wat uren in de duinen doorgebracht om die straal te zien, maar het is nooit gelukt.”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Ik ben me pas op latere leeftijd voor Verne gaan interesseren. Toen ik jong was las ik hem wel, maar vond ik er niet zoveel aan. Veel te trage, stroperige spanning. Zijn aanpak vind ik nu ik ouder ben interessanter. Hij bestudeerde landschappen en paste daar een verhaal in, dat boeit me nog steeds. Vijf jaar geleden ben ik lid geworden van het bestuur van het Jules Verne genootschap. Voor een schrijver die honderd jaar dood is, wordt hij nog veel gelezen. Zijn veelzijdigheid . hij schreef over geschiedenis, techniek, aardrijkskunde en science fiction . maakt hem zo bijzonder.”
Rein Saariste met fles wijn met Verne-etiket met zelfde omslag op boekje.
Prof.dr.ir. Klaas van der Werff, 3mE
Wat is uw favoriete Jules Verne boek?
“Verne is een icoon. Zijn beschrijving van hoe dingen werken vond ik vroeger heel interessant. Verne is een uitvinder. Ik geloof dat ik zijn boeken leende uit de bibliotheek van mijn oom, toen ik daar logeerde. Ik kan me niet specifiek boeken herinneren die ik heb gelezen. Het idee van zijn boeken, dat is wel blijven hangen. Hij benutte alle mogelijkheden en onderzocht het meest onwaarschijnlijke. Verne leefde in een hectische tijd, waarin veel veranderde. Hij keek heel goed om zich heen, wat er gebeurde. Mensen vinden het interessant, geloof ik, om over zichzelf en hun eigen tijd waarin veel verandert te lezen. Verne stelt ook de gevolgen van de techniek aan de orde . hoe de wereld er anders uit komt te zien.”
Welke passage is u het meest bijgebleven?
“Ik had kapitein Nemo willen zijn! Hoe hij die duikboot onder controle had, dat vind ik nog steeds fascinerend. Ik identificeer me met die kant van de kapitein. Hij begrijpt hoe alle machines werken en wat hij moet doen bij onvoorziene omstandigheden. Mijn eigen boot zie ik ook vaak als een machine, dat je onder controle wilt hebben. Alles moet je tot in de vingers beheersen en het grote systeem van zo’n boot begrijpen. Mijn vader had een machinefabriek en daar liep ik vaak in rond, met een moersleutel in de hand. Ik keek ook heel precies naar de prenten bij de verhalen. Hoe zit zo’n ding in elkaar? Bij Nemo keek ik naar de machinekamer. Waar zitten nu precies de accu’s?”
Wat heeft Jules Verne voor u betekend?
“Verne vergrootte vaak een variabele uit: het kanon, bij Reis naar de maan of een diep gat in de aarde, bij Naar het middelpunt der aarde. Hij vraagt zich af wat je met zo’n kanon of zo’n reis kan doen. Dat soort Vernegedachtes houden mij nog steeds veel bezig. Zoeken naar bijzondere mogelijkheden in de techniek. Innoveren. Ik heb een ontwerpwedstrijd opgezet, een tijd geleden. Een karretje met een molen moet tegen de wind in zeilen. Je denkt dat het niet kan, maar toch is het mogelijk! Dat is eigenlijk een Jules Verne project.”
Klaas van der Werff met Verne-achtig voertuig.
(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
Comments are closed.